Zofia Romaszewska


Irena Zofia Romaszewska, znana także jako Płoska, to postać o wybitnym dorobku w polskim ruchu społecznym. Urodziła się 17 sierpnia 1940 roku w Warszawie, gdzie rozpoczęła swoją drogę jako aktywistka społeczna. Ważnym elementem jej działalności było uczestnictwo w opozycji demokratycznej w czasach PRL.

Razem ze swoim mężem, Zbigniewem Romaszewskim, była współzałożycielką Biura Interwencyjnego KSS „KOR”, instytucji, która miała kluczowe znaczenie w walce z reżimem komunistycznym. Oprócz tego, ich wspólnym osiągnięciem było utworzenie Radia „Solidarność”. Romaszewska od 2015 roku pełni funkcję doradczyni w kancelarii prezydenta RP Andrzeja Dudy, co świadczy o jej dalszym zaangażowaniu w sprawy kraju.

Dodatkowo, jej niezwykła działalność została doceniona poprzez nadanie jej tytułu Dama Orderu Orła Białego, co podkreśla jej znaczenie w historii Polski.

Życiorys

Działalność do 1989

W październiku 1956 roku, podczas zjazdu założycielskiego marksistowskiego Rewolucyjnego Związku Młodzieży, Zofia Romaszewska poznała swojego przyszłego męża Zbigniewa Romaszewskiego. Związek małżeński zawarli w roku 1960.

Zofia Romaszewska jest absolwentką Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w latach 1959–1963 studiowała fizykę. W roku 1967 była współinicjatorką akcji, która miała na celu zbieranie podpisów pracowników naukowych w obronie Adama Michnika, który został zawieszony w prawach studenta na Wydziale Historycznym UW. Po wydarzeniach Marcowych w 1968, mieszkanie Romaszewskich stało się miejscem regularnych spotkań dla dysydentów.

W latach 1976 i 1977 aktywnie uczestniczyła w pomocy robotnikom represjonowanym po protestach czerwcowych w Ursusie oraz Radomiu. Od października 1976 roku kierowała wraz z mężem grupą wsparcia w Radomiu. Pełniła także rolę współpracowniczki Komitetu Obrony Robotników, a w maju 1977 roku objęła z mężem przewodnictwo Biura Interwencyjnego KOR, które organizowało pomoc dla osób prześladowanych przez władze PRL. W wrześniu 1977 roku złożyła podpis pod Deklaracją Ruchu Demokratycznego, będącą programowym dokumentem dla opozycji „korowskiej”. Po utworzeniu Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR” nadal prowadziła działania w ramach Biura Interwencyjnego KSS „KOR”, redagując dział „Praworządność” w „Biuletynie Informacyjnym KSS „KOR””. W latach 1980–1981, współkierując z Zbigniewem Romaszewskim, utworzyła Komisję Interwencji i Praworządności Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność”, do której przystąpiła we wrześniu 1980 roku.

Zofia Romaszewska uniknęła internowania po wprowadzeniu stanu wojennego, prowadząc działalność w ukryciu. Wraz z mężem była zaangażowana w organizację konspiracyjnego warszawskiego Radia „Solidarność”, występując jako spikerka w pierwszej audycji 12 kwietnia 1982 roku. Została aresztowana 5 lipca 1982, a 17 lutego 1983 roku, za swoją aktywność opozycyjną, skazana na 3 lata pozbawienia wolności. Uwolniono ją na mocy amnestii w lipcu 1983. Od 1986 do 1989 roku brała udział w Komisji Interwencji i Praworządności NSZZ „Solidarność”, którą prowadził Zbigniew Romaszewski.

Działalność od 1989

W latach 1989–1995 Zofia Romaszewska pełniła funkcję dyrektora Biura Interwencji Kancelarii Senatu, a w latach 1991–1993 była sędzią Trybunału Stanu. W latach 1996–2001 należała do Ruchu Odbudowy Polski, a w 2003 roku była jednym z założycieli, powołanej przez swojego męża, partii Suwerenność-Praca-Sprawiedliwość.

W 2010 i 2015 roku klub parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość proponował ją jako kandydatkę na rzecznika praw obywatelskich, jednak w obu przypadkach nie uzyskała odpowiedniego poparcia w sejmowym głosowaniu. W 2011 roku dołączyła do rady stowarzyszenia Solidarni 2010. 24 września 2015 roku objęła stanowisko doradcy społecznego, a następnie doradcy etatowego prezydenta RP Andrzeja Dudy. Dodatkowo, została przewodniczącą Zespołu do spraw opiniowania wniosków o nadanie odznaczeń dla działaczy Opozycji Demokratycznej. W lipcu 2017 roku, w opinii prezydenta, miała kluczowy wpływ na jego decyzję o zawetowaniu ustaw dotyczących Sądu Najwyższego oraz Krajowej Radzie Sądownictwa, które wzmacniały pozycję ministra sprawiedliwości.

Życie prywatne

Zofia Romaszewska jest córką Stanisława Płoskiego oraz Ewy Prauss-Płoskiej. W swojej rodzinie ma również głębokie korzenie, gdyż jest wnuczką Ksawerego Praussa i Zofii Praussowej. Przez wiele lat była związana z Zbigniewem Romaszewskim, z którym przeżyła wspólne życie od 1960 roku aż do jego śmierci w 2014 roku. Ich związek zaowocował narodzinami córki, Agnieszki Romaszewskiej-Guzy.

Odznaczenia i wyróżnienia

Ordery i odznaczenia postanowieniem prezydenta Lecha Kaczyńskiego z dnia 21 września 2006 roku, Zofia Romaszewska została uhonorowana Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Otrzymała to odznaczenie w uznaniu za jej wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej oraz jej działania na rzecz demokratycznych przemian w kraju. W czerwcu 2007 roku powołano ją na kanclerza Kapituły tego orderu; stanowisko to opuściła we wrześniu 2010 roku.

Z kolei 28 kwietnia 2016 roku, w wyniku uznania za jej znaczące osiągnięcia w zakresie pracy publicznej oraz w życiu państwowym, prezydent Andrzej Duda przyznał jej Order Orła Białego. W dniu 29 lipca Zofia Romaszewska otrzymała także Krzyż Wolności i Solidarności. 4 sierpnia natomiast, została powołana do Kapituły Orderu Orła Białego.

W uznaniu jej wkładu w odzyskanie niepodległości w 2019 roku, dekorowano ją Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. Natomiast w 2022 roku otrzymała odznakę honorową „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka”.

Nagrody i wyróżnienia Zofia Romaszewska, wraz ze swoim mężem Zbigniewem, została laureatką nagrody Kustosz Pamięci Narodowej w 2006 roku. Ponadto, w 2015 roku wyróżniono ją Nagrodą im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, która została przyznana przez Ruch Społeczny noszący imię Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.

Przypisy

  1. Zofia Romaszewska wyróżniona Odznaką Honorową RPO. brpo.gov.pl, 03.03.2022 r. [dostęp 14.10.2022 r.]
  2. Mariusz Majewski: Historia nie tylko rodzinna. gosc.pl, 18.12.2014 r. [dostęp 20.06.2023 r.]
  3. Prezydent powołał członków Kapituły Orderu Orła Białego oraz Kapituły Orderu Odrodzenia Polski. prezydent.pl, 12.08.2016 r. [dostęp 12.08.2016 r.]
  4. Zasłużeni dla niepodległości. Prezydent i premier nadali odznaczenia. radio.rzeszow.pl, 28.05.2019 r. [dostęp 17.09.2019 r.]
  5. Kim jest Zofia Romaszewska?. polskatimes.pl, 24.07.2017 r. [dostęp 14.01.2021 r.]
  6. Piotr Pytlakowski: Saga rodu Romaszewskich. polityka.pl, 10.10.2017 r. [dostęp 23.11.2017 r.]
  7. Tomek Orszulak: Weta prezydenta Andrzeja Dudy ws. ustaw o SN i KRS. wp.pl, 24.07.2017 r. [dostęp 24.07.2017 r.]
  8. Zaskakująca decyzja prezydenta. Weto Andrzeja Dudy do ustaw o Sądzie Najwyższym i KRS. gazeta.pl, 24.07.2017 r. [dostęp 24.07.2017 r.]
  9. Irena Zofia Romaszewska. prezydent.pl. [dostęp 14.01.2021 r.]
  10. Druk nr 3535: Lista kandydatów na Rzecznika Praw Obywatelskich. sejm.gov.pl, 23.06.2015 r. [dostęp 24.07.2021 r.]
  11. Druk nr 3064: Lista kandydatów na Rzecznika Praw Obywatelskich. sejm.gov.pl, 19.05.2010 r. [dostęp 24.07.2021 r.]
  12. Sprawozdanie Stenograficzne z 97. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 24.07.2015 r.. sejm.gov.pl, 2015.
  13. Sprawozdanie Stenograficzne z 68. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 10.06.2010 r.. sejm.gov.pl, 2010.
  14. Krytyka prezydenta za wzorce i poglądy. polskieradio.pl, 28.09.2010 r. [dostęp 24.07.2015 r.]
  15. Poprzednie kadencje Trybunału Stanu. trybunalstanu.pl. [dostęp 24.07.2015 r.]
  16. Dane osoby z katalogu osób rozpracowywanych. ipn.gov.pl. [dostęp 06.02.2016 r.]
  17. Prezydent powołał Doradców i Doradców Społecznych. prezydent.pl, 24.09.2015 r. [dostęp 24.09.2015 r.]
  18. Zaś w M.P. z 2016 r. poz. 576. [dostęp 24.07.2015 r.]
  19. Zaś w M.P. z 2016 r. poz. 883. [dostęp 24.07.2015 r.]
  20. Sześcioro zasłużonych w służbie państwu i społeczeństwu. prezydent.pl, 03.05.2016 r. [dostęp 03.05.2016 r.]
  21. Andrzej Gwiazda uhonorowany nagrodą im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. lechkaczynski.pl, 10.03.2017 r. [dostęp 29.05.2019 r.]
  22. Poprzednie kadencje Trybunału Stanu. trybunalstanu.pl. [dostęp 24.07.2015 r.]

Oceń: Zofia Romaszewska

Średnia ocena:4.57 Liczba ocen:7