Stefania Staszewska

---

Życiorys

Urodziła się w Warszawie w rodzinie żydowskiej. Jej ojciec, Samuel Szochur, był zatrudniony w sklepie z tekstyliami, który znajdował się przy ul. Gęsiej. Rodzina Szochurów mieszkała pod adresem ul. Szczęśliwej 11. Stefania uczęszczała do Gimnazjum Kaleckiej, które miało swoją siedzibę przy ul. Nowolipki.

W czasie II wojny światowej Stefania przebywała w getcie warszawskim, gdzie zaangażowała się w działalność konspiracyjną. Organizowała koncerty i przedstawienia dla dzieci oraz prowadziła tajne nauczanie, w ramach którego uczyła najmłodszych piosenek i wierszy. W trakcie wielkiej akcji deportacyjnej, która prowadziła do obozu zagłady w Treblince, straciła swoją matkę. Od 1942 roku pracowała w szopie Toebbensa, która mieściła się przy ul. Leszno 42. Była również aktywną członkinią Żydowskiej Organizacji Bojowej.

W kwietniu 1943 roku, po wybuchu powstania w getcie warszawskim, trafiła na Umschlagplatz, skąd została deportowana do obozu pracy w Poniatowej. Mimo trudnych warunków, Stefania kontynuowała swoją działalność artystyczną. Udało jej się uciec z obozu i powrócić do Warszawy. Do czasu wyzwolenia miasta ukrywała się na Boernerowie, gdzie podejmowała pracę jako pomoc domowa u Marii Parnowskiej, przyjmując fałszywe nazwisko Zofii Bartoszewskiej. Następnie wyjechała na Podhale, gdzie zatrudniła się w domu dziecka w Poroninie, początkowo jako kucharka, a później jako wychowawczyni.

Po zakończeniu wojny Stefania stała się uczennicą Janusza Strachockiego. Do roku 1971 występowała na scenach warszawskich teatrów, takich jak Dzieci Warszawy, Nowa Warszawa, Młoda Warszawa, Klasyczny oraz Rozmaitości. W 1971 roku związała się z Państwowym Teatrem Żydowskim im. Ester Rachel Kamińskiej, w którym występowała formalnie do roku 1978, a po tym czasie kontynuowała współpracę z teatrem do swojej śmierci.

Po 1946 roku zaczęła publikować fragmenty swoich wspomnień w „Fołks Sztyme”. Po jej śmierci, zgodnie z ostatnią wolą, Stefania została skremowana, a jej prochy rozsypano nad terenami obozu w Treblince.

Kariera

Stefania Staszewska jest znaną postacią w polskim teatrze, a jej kariera obejmuje wiele znaczących ról i osiągnięć.

Aktorka teatralna Teatr Żydowski w Warszawie 2004: Między dniem a nocą 1999: Joszke Muzykant 1997: Ballada o brunatnym teatrze 1995: Uriel Akosta 1994: Swat w zielonym szaliku 1993: My Żydzi polscy 1990: Dybuk 1990: Ballada o ślubnym welonie 1986: Pieśń o zamordowanym… 1985: Wielka wygrana 1984: Sen o Goldfadenie 1981: Poszukiwacze złota 1980: Jakub i Ezaw 1978: Planeta Ro 1977: W noc zimową 1977: Spadkobiercy 1976: Dwaj Kunie-Lemł 1976: Bóg, człowiek i diabeł 1976: Zmierzch 1975: Dzban pełen słońca 1973: Dybuk 1972: Było niegdyś miasteczko 1972: Wielka wygrana Teatr Rozmaitości w Warszawie 1963: Iwanow 1961: Mój przyjaciel Kola Teatr Klasyczny w Warszawie 1960: O burmistrzu co zawsze miał… 1959: O krasnoludkach i o sierotce 1958: Drzewa umierają stojąc 1958: Bolesław Śmiały. Skałka 1958: Umówiony dzień 1957: Poskromienie złośnicy Teatr Młodej Warszawy 1956: Dzikie łabędzie Teatr Nowej Warszawy 1953: Magazyn Małgorzaty Charette 1952: Młodość ojców 1952: O grajku i królewnie żabie 1951: Osiem lalek i jeden miś 1950: Zaczyna się Nowy Rok 1950: O krasnoludkach i sierotce Teatr Dzieci Warszawy 1949: O Basi beksie 1948: Budowali most 1947: Na jagody

Aktorka filmowa 1994: Wenn alle Deutschen schlafen 1991: Jeszcze tylko ten las 1985: War and love 1982: Hotel Polan und seine Gäste 1982: Austeria 1981: Zwei Freunde in Preußen 1980: Levins Muhle 1979: Die Schmuggler von Rajgorod 1979: Komedianci 1979: Gwiazdy na dachu 1979: Dybuk

Jej talent aktorski zaowocował w licznych produkcjach teatralnych, które na stałe wpisały się w historię polskiej sceny. Przez lata występowała w różnych teatrach, zdobywając uznanie zarówno wśród krytyków, jak i publiczności.

Ordery i odznaczenia

W dorobku Stefanii Staszewskiej znajdują się ważne nagrody i odznaczenia, które doceniają jej wkład w życie publiczne i społeczne. Poniżej przedstawiono najistotniejsze z nich:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, 1985,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej, 19 stycznia 1955.

---

Oceń: Stefania Staszewska

---