Miriam Orleska

---

Życiorys

W czasie ostatniej klasy gimnazjum Miriam Orleska zaczęła swoją drogę w aktorstwie, dołączając do grupy pod przewodnictwem Dawida Hermana. Jej debiut miał miejsce w spektaklu Mitn sztrom (jid. ‏Z prądem‎), którego scenariusz opracowano na podstawie dzieła Szaloma Asza.

W Warszawie, Miriam kształciła się w zakresie aktorstwa w Instytucie Pedagogicznym. Uczyła się pod okiem takich mistrzów jak Helena Hryniewiecka, Antoni Bednarczyk oraz Aleksander Zelwerowicz. W 1919 roku nawiązała współpracę z Trupą Wileńską, z którą odbyła tournée po wielu krajach, w tym Polsce, Rumunii, Francji, Niemczech, Holandii, Belgii i Anglii.

Jednym z jej znaczących osiągnięć teatralnych była główna rola w Czarnym getcie, wystawionym na podstawie sztuki Eugene’a O’Neilla All God’s Chillun Got Wings, przetłumaczonej na jidysz przez J. Rotbauma, która zdobyła uznanie na deskach warszawskiego teatru Scala. Z pewnością jej najbardziej rozpoznawalną kreacją była postać Lei w teatralnej adaptacji Dybuka autorstwa Szymona An-Skiego, zrealizowanej przez Dawida Hermana.

Miriam była również żoną Mordechaja Mazo, odpowiedzialnego za funkcję impresaria i kierownika administracyjnego w Trupie. Po rozpoczęciu II wojny światowej, razem z mężem znalazła się w warszawskim getcie, gdzie wraz z innymi artystami teatru podejmowała inicjatywy na rzecz kultury. Zgodnie z relacjami Emanuela Ringelbluma, była zaangażowana w pomoc oraz działała w kuchni dla literatów przy ulicy Leszno 40. Ponadto, w Żydowskiej Samopomocy Społecznej zajmowała się badaniem sytuacji materialnej osób poszukujących wsparcia.

Niestety, Miriam Orleska zginęła podczas akcji deportacyjnej w getcie lub w obozie zagłady w Treblince, pozostawiając po sobie wspaniałe wspomnienia w historii teatru oraz kultury żydowskiej w Polsce.

---

Oceń: Miriam Orleska

---