Stanisław Kostka Zamoyski


Stanisław Kostka Franciszek Salezy Reginald Zamoyski, będący przedstawicielem znakomitego rodu herbu Jelita, przyszedł na świat 13 stycznia 1775 roku w Warszawie. Był postacią niezwykle znaczącą w historii Polski, a jego życie i działalność miały duży wpływ na losy kraju. Zmarł 2 kwietnia 1856 roku w Wiedniu.

W 1809 roku pełnił funkcję prezesa Rządu Centralnego Wojskowego Tymczasowego Obojga Galicji, co nazwano jednym z kluczowych momentów jego kariery. Rok później, w 1810 roku, objął stanowisko senatora-wojewody Księstwa Warszawskiego, pokazując swoją wpływowość w politycznych kręgach ówczesnej Polski.

Zamoyski był również prezesem Senatu Królestwa Polskiego, sprawując tę funkcję od 29 stycznia 1822 do 20 lipca 1831 roku. Jego zaangażowanie w rządzenie i administrację kraju było widoczne również w 1830 roku, kiedy to został członkiem Rady Ogólnej Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.

Na przestrzeni swojego życia, pełnił wiele istotnych ról, będąc XII ordynatem na Zamościu oraz członkiem Rady Państwa Imperium Rosyjskiego do 1850 roku. Zamoyski uzyskał tytuł rzeczywistego tajnego radcy, co świadczy o jego znaczeniu i uznaniu w strukturach władzy. Był także kawalerem maltańskim, co podkreśla jego status w elitarnych kręgach.

Życiorys

Stanisław Kostka Zamoyski, pochodzący z arystokratycznej rodziny, był synem Andrzeja Hieronima Zamoyskiego (1716–1792) – wielkiego koronnego kanclerza, oraz księżnej Konstancji Czartoryskiej, która była córką cześnika wielkiego litewskiego, Stanisława Kostki Czartoryskiego. Zamoyski zyskał reputację jako zdecydowany przeciwnik powstania listopadowego. W 1830 roku podjął decyzję o wyjeździe do Petersburga, a później osiedlił się w Wiedniu. Warto zaznaczyć, że jego działania przyczyniły się do nadania praw miejskich dla Jadowa w 1823 roku.

W 1812 roku, jako wiceprezes Towarzystwa Królewskiego Gospodarczo-Rolniczego, dołączył do Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego. W okresie powstania listopadowego nie brał udziału w sesjach Senatu, a 20 lipca 1831 roku został skreślony z listy senatorów przez sejm powstańczy.

Stanisław Kostka Zamoyski był hrabią S.I.R. otrzymanym po ojcu, a jego tytuł został zatwierdzony w Królestwie Kongresowym w 1820 roku, a w 1844 również w Rosji. W 1812 roku został odznaczony Orderem Orła Białego, a także zdobył kawalerię Orderu Świętego Stanisława w tym samym roku. Już w 1810 roku otrzymał neapolitańską wielką wstęgę Orderu Obojga Sycylii, a w 1825 roku uzyskał tytuł kawalera rosyjskich odznaczeń, takich jak Order Świętego Andrzeja Apostoła Pierwszego Powołania oraz Order św. Aleksandra Newskiego. Ponadto, został odznaczony maltańskim Orderem św. Jana Jerozolimskiego.

Jego wkład w rozwój nauki był dostrzegany, ponieważ w 1811 roku przyjęto go jako członka honorowego Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk. Życie rodzinne Zamoyskiego było równie bogate, gdyż był żonaty z księżniczką Zofią z Czartoryskich, córką Izabeli Czartoryskiej. Małżeństwo to zaowocowało dziesięciorgiem dzieci, w tym siedmioma synami i trzema córkami, wśród których wyróżniali się Andrzej oraz Władysław.

Przypisy

  1. Marek Minakowski: Stanisław Kostka hr. Zamoyski. sejm-wielki.pl. [dostęp 24.11.2018 r.]
  2. Marta Męclewska, Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, Zamek Królewski, Warszawa 2008 r., s. 282.
  3. Sebastian Ziółek, Sejm Królestwa Polskiego w okresie powstania listopadowego 1830-1831, Warszawa 2007 r., s. 333.
  4. Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006 r., s. 217.
  5. a b Baron Modest Korf: Pamiętnik. Москва: 2003 r., s. 720.
  6. Obraz polityczny i statystyczny Królestwa Polskiego iaki był w roku 1830 przed dniem 29 listopada, Warszawa 1830 r., s. 26.
  7. Dziennik Konfederacyi Jeneralnej Królestwa Polskiego. 1812 r., nr 20, s. 185.
  8. Kuryer Litewski, nr 130, 29.10.1820 r.
  9. Stanislaw Łoza. Order Obojga Sycylii zwany Neapolitańskim. „Żołnierz Polski”. Nr 18 (350). Rok V. 1923 r., s. 16.
  10. a b Jerzy Sewer Dunin Borkowski: Almanach Błękitny. Warszawa: 1908 r., s. 1021-1022.
  11. Aleksander Kraushar, Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk 1800-1832: monografia historyczna osnuta na źródłach archiwalnych. Ks. 4, Czasy polistopadowe: epilog: 1831-1836, wyd. 1906 r., s. 486.

Oceń: Stanisław Kostka Zamoyski

Średnia ocena:4.69 Liczba ocen:19