Sylwester Zawadzki


Sylwester Zawadzki to postać, która trwale wpisała się w historię Polski. Urodził się 19 października 1921 roku w Warszawie i przez całe swoje życie był aktywny w sferze prawa i polityki. Zmarł 4 lipca 1999 roku, również w Warszawie, pozostawiając po sobie znaczący ślad w polskim systemie prawnym.

Był on jednym z prominentnych polskich prawników i polityków, pełniąc funkcję ministra sprawiedliwości. Jego znaczenie w historii kraju podkreśla również fakt, że był posłem na Sejm PRL w kadencjach VI, VII, VIII oraz IX. Dodatkowo, w latach 1985–1989 zasiadał w Radzie Państwa, co świadczy o jego wpływie na decyzje polityczne w czasie PRL.

Nie sposób pominąć jego roli jako jednego z twórców systemu prawa komunistycznego w Polsce powojennej, co miało ogromny wpływ na kształtowanie się krajowych regulacji prawnych oraz systemu administracyjnego w tym okresie. Sylwester Zawadzki to niewątpliwie jeden z kluczowych graczy w ówczesnej rzeczywistości politycznej Polski.

Życiorys

Urodziny Sylwestra Zawadzkiego miały miejsce w rodzinie, której głowami byli Jan i Janina Zawadzcy. W 1950 roku zakończył swoją edukację na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Cztery lata później, w 1954 roku, obronił pracę doktorską w Instytucie Kształcenia Kadr Naukowych, który podlegał Komitetowi Centralnemu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (KC PZPR). Z biegiem lat zyskał znaczące tytuły akademickie, uzyskując status profesora nadzwyczajnego w 1963 oraz profesora zwyczajnego w 1973, specjalizując się w naukach prawnych. Od 1976 roku należał do zaszczytnego grona członków korespondentów Polskiej Akademii Nauk.

W latach 1946–1948 był zaangażowany w Polską Partię Socjalistyczną, a po tym okresie dołączył do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Po zakończeniu II wojny światowej brał aktywny udział w organizacjach młodzieżowych. Warto zaznaczyć, że był jednym z założycieli Zrzeszenia Studentów Polskich, pełniąc funkcję pierwszego przewodniczącego Rady Naczelnej w latach 1950–1951.

W okresie 1950–1955 zatrudniony był jako pracownik naukowy w Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR, a następnie, w latach 1955–1967, w Wyższej Szkole Nauk Społecznych również przy KC PZPR. Równocześnie w latach 1957-1963 pracował na rzecz Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk (PAN) oraz pełnił rolę zastępcy sekretarza Wydziału I Nauk Społecznych PAN od 1963 do 1968 roku. W 1967 roku rozpoczął współpracę z Uniwersytetem Warszawskim, gdzie zajął się też redakcją miesięcznika „Państwo i Prawo” w latach 1967–1981.

W latach 1969–1977 sprawował obowiązki dyrektora Instytutu Nauk o Państwie i Prawie na UW. Jako radny Rady Narodowej stolicy, Warszawy, uczestniczył w pracach w latach 1961–1969. W późniejszym czasie, od 1977 do 1980, był członkiem Zespołu Doradców Naukowych, który wspierał I sekretarza Komitetu Centralnego PZPR. Z kolei lata 1980-1981 to okres pełnienia funkcji prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, którego był jednym z współtwórców, a także stanowisko ministra sprawiedliwości w latach 1981-1983.

Dalsze etapy jego kariery obejmują przewodniczenie Radzie Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów (1981-1986), członkostwo w Radzie Państwa w latach 1985-1989 oraz mandat posła na Sejm PRL w VI, VII, VIII i IX kadencji. W VIII kadencji (1980–1983) kierował Komisją Prac Ustawodawczych, a także był członkiem Komisji KC PZPR powołanej do wyjaśnienia konfliktów społecznych w Polsce Ludowej w latach 1981-1983.

Ważnym akcentem w jego życiu było uczestnictwo w obradach Okrągłego Stołu, gdzie pracował w zespole ds. reform politycznych oraz podzespole ds. stowarzyszeń i samorządów terytorialnych.

Sylwester Zawadzki był również sprawdzonym członkiem Związku Prawników Polskich, sprawując funkcję wiceprzewodniczącego Zarządu Głównego w dwóch kadencjach: 1955–1961 oraz 1972–1976. Od 1981 roku należał do grona członków zagranicznych Serbskiej Akademii Nauk, a w latach 1987-1991 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawa Konstytucyjnego.

W 1997 roku zmarła jego żona, Barbara Jadwiga z Domańskich (1928–1997). Para spoczywa na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A3 tuje-3-41).

Publikacje

Jest autorem, współautorem oraz redaktorem licznych publikacji oraz opracowań, które odegrały znaczącą rolę w rozwoju wiedzy na różnorodne tematy. Poniżej przedstawiono niektóre z jego najbardziej znaczących dzieł:

  • Rozwój więzi rad narodowych z masami pracującymi w Polsce Ludowej (1955),
  • Państwo dobrobytu. Doktryna i praktyka (1964, kilka tłumaczeń zagranicznych),
  • Marksistowska teoria państwa (1964),
  • Państwo dobrobytu – doktryna i praktyka (1970),
  • Udział ławników w postępowaniu karnym. Opinie a rzeczywistość (współautor i redaktor, 1970),
  • Samorząd mieszkańców. Wybrane zagadnienia teorii i praktyki (współautor i redaktor, 1972),
  • Gromadzkie Rady Narodowe w świetle badań empirycznych przed reformą (redaktor, 1973),
  • Tendencje rozwoju władzy lokalnej we współczesnym świecie (redaktor, 1976),
  • Z teorii i praktyki demokracji socjalistycznej (1980),
  • Teoria państwa i prawa (współautor, 1980),
  • Prawo konstytucyjne (współautor, 1981),
  • Retrospekcja mojego życia (lata 2000).

Ordery i odznaczenia

Sylwester Zawadzki został uhonorowany licznymi odznaczeniami, które stanowią wyraz uznania jego wkładu w rozwój kraju oraz działalność na rzecz społeczeństwa. Poniżej znajduje się lista jego wyróżnień:

  • Order Sztandaru Pracy I klasy,
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Medal 30-lecia Polski Ludowej,
  • Medal 40-lecia Polski Ludowej,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej (24 stycznia 1955),
  • Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego,
  • Odznaczenie im. Janka Krasickiego,
  • Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy”,
  • Złota Odznaka ZSP,
  • Złota Odznaka ZPP.

Nagrody i wyróżnienia

Sylwester Zawadzki jest wyjątkową postacią w polskiej nauce, który został odznaczony doktorem honoris causaUniwersytetu Wrocławskiego. Uroczysta ceremonia odbyła się 14 maja 1981 roku, poprzedzona uchwałą Senatu UWr z 11 marca 1981, a promotorem jego doktoratu był profesor Władysław Zamkowski.

Poza tym wyróżnieniem, Zawadzki zdobył również Nagrodę Sekretarza Naukowego Polskiej Akademii Nauk w latach 1955, 1971 oraz 1976. Otrzymał także nagrody resortowe, w tym zespołową I stopnia w 1971 roku oraz indywidualną II stopnia w 1975 roku. W 1980 roku wyróżniono go nagrodą „Trybuny Ludu”.

Przypisy

  1. Wyszukiwarka grobów w Warszawie. [dostęp 13.04.2024 r.]
  2. Doktorzy Honoris Causa: Multimedialna Baza Danych Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego [online], mbd.muzeum.uni.wroc.pl [dostęp 13.04.2024 r.]
  3. Michał Patryk Sadłowski: Geneza, ustrój i orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego do 1989 r., s. 170 i nast.
  4. „Trybuna Robotnicza”, nr 177 (11 529), 04.09.1981 r., s. 2.
  5. Maszynopiśmienne wspomnienia, opracowane przez rodzinę autora dla bibliotek: Uniwersytetu Warszawskiego, Polskiej Akademii Nauk, Kancelarii Sejmu i innych bibliotek naukowych.
  6. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 24.01.1955 r. nr 0/221.
  7. Ramka w nocie biograficznej na stronie Genealogii Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 13.04.2024 r.]

Oceń: Sylwester Zawadzki

Średnia ocena:4.73 Liczba ocen:24