Witold Rychter

---

Życiorys

Witold Rychter był synem Tadeusza oraz Marii z Hennenbergów. Jego przygoda z motoryzacją rozpoczęła się w 1915 roku, kiedy to dołączył do warszawskiej Straży Ogniowej. Tam po raz pierwszy miał okazję zetknąć się z pojazdami mechanicznymi. W czasie nauki w gimnazjum im. Adama Mickiewicza był aktywnym harcerzem, a swoje umiejętności wojskowe zdobywał w latach 1917–1918, kończąc szkołę podoficerską w Związku Harcerstwa Polskiego. Po ukończeniu edukacji w 1918 roku, zaangażował się w Przysposobienie Młodzieży oraz Straż Obywatelską, biorąc udział w rozbrajaniu niemieckich żołnierzy w Warszawie.

Wiosną 1919 roku uzyskał prawo jazdy numer 279, stając się jednym z pionierów motocykli w Warszawie. Od 10 czerwca 1919 roku objął stanowisko drużynowego w 7 WDH im. Tomasza Zana, a później w 4 WDH im. Stefana Batorego. Po sukcesach w harcerstwie, w czerwcu 1920 roku zdał maturę, a następnym krokiem była ochotnicza służba wojskowa – uczestniczył w walkach z bolszewikami oraz brał udział w III powstaniu śląskim w 1921 roku.

Studia rozpoczął w listopadzie 1920 roku na Politechnice Warszawskiej, jednak szybko przeniósł się na Wydział Maszynowy Politechniki Lwowskiej, gdzie w 1927 roku uzyskał dyplom inżyniera mechanika ze specjalnością w konstrukcji samochodów. W tym czasie aktywnie uczestniczył w życiu harcerskim, będąc członkiem Komendy Chorągwi Harcerskiej.

Rozpoczął pracę w warszawskim Wydziale Ruchu Kołowego w 1924 roku, gdzie pełnił wiele funkcji, m.in. rzeczoznawcy i egzaminatora na prawo jazdy. Jego praca obejmowała badania nad bezpieczeństwem na drogach oraz przyczynami wypadków, w tym przypadkami prowadzenia pojazdów po spożyciu alkoholu. W 1925 roku wystartował w swojej karierze sportowej jako motocyklista, zdobywając rekordy, w tym w 1926 roku, kiedy ustanowił rekord Polski w jeździe motocyklem, osiągając prędkość 134 km/h na motocyklu Indian. Jego talent przyciągnął uwagę producentów filmowych, a w 1926 roku zagrał kaskaderską rolę w filmie „Martwy Węzeł”. Latem 1927 roku wystartował w Międzynarodowym Rajdzie Automobilklubu Polskiego, gdzie zdobył liczne nagrody.

W 1929 roku uzyskał licencję pilota sportowego w Aeroklubie Warszawskim i rozwijał swoje umiejętności na samolotach, takich jak Hanriot H.28 i RWD-10. W 1936 roku ukończył kurs akrobacji lotniczej. Jako pasjonat motoryzacji, w 1933 roku próbował pobić rekord Polski na motocyklu PZInż Sokół 1000; niestety, jego próba została przerwana, a rekord ustanowiony przez Michała Nagengasta z 1932 roku, wynoszący 159 km/h, pozostawał nieosiągalny w oficjalnych próbach Rychtera.

W 1934 roku, będąc podporucznikiem, miał przydział mobilizacyjny do kadry 4 dywizjonu samochodowego w Łodzi, a w kolejnych latach pełnił znaczące funkcje w polskim sporcie motoryzacyjnym. W 1935 roku wziął udział w Rajdzie Monte Carlo, osiągając 49. miejsce. Jego kariera międzynarodowa została przerwana przez II wojnę światową; w 1939 roku nie ukończył rajdu-wyścigu Liège – Rzym – Liège z powodów wypadku, wracając do kraju tuż przed wybuchem konfliktu.

W trakcie wojny obronnej 1939 roku pełnił rolę zastępcy dowódcy Samodzielnej Kompanii Czołgów R-35 i zajął się organizacją motoryzacji w Armii Krajowej w Warszawie, a następnie walczył w powstaniu warszawskim. Po wojnie ponownie zaangażował się w motoryzację jako rzeczoznawca i biegły sądowy, biorąc udział w tworzeniu Automobilklubu Polskiego oraz w rozwoju Biura Porad Technicznych przy Oddziale Warszawskim. W 1950 roku wziął udział w pierwszym powojennym rajdzie AP.

Po 1956 roku, powrócił do lotnictwa, pełniąc funkcje sędziowskie na krajowych zawodach akrobacji samolotowej oraz w Aeroklubie PRL. W 1960 roku był przewodniczącym jury sędziowskiego, a swoje osiągnięcia uhonorowano w 1959 roku dyplomem im. Paula Tissandiera. W 1970 roku, jako członek Koła Seniorów Automobilklubu Warszawskiego, zorganizował pierwszy w Polsce Rajd Pojazdów Zabytkowych.

Witold Rychter spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 175-2-1, pozostawiając po sobie znaczący wkład w polską motoryzację i lotnictwo.

Publikacje

Witold Rychter jest autorem wielu interesujących książek, które koncentrują się na tematyce motoryzacji oraz lotnictwa. Jego dorobek literacki obejmuje znaczące pozycje, które miały wpływ na rozwój wiedzy w tych dziedzinach.

• ABC samochodu budowa i działanie (1949),
• Dzieje samochodu (1962),
• Doświadczony kierowca radzi (1971),
• Kierowcom pod rozwagę: lektura nie tylko do poduszki (1979),
• Skrzydlate wspomnienia (1980),
• Moje dwa i cztery kółka (1985).

Rychter był także współautorem polskiego kodeksu drogowego, co miało miejsce w 1960 roku.

Życie prywatne

Jego synem była uznana postać w świecie nauki i technologii. Był nim prof. Tadeusz Jan Rychter, który przyszedł na świat 10 lipca 1939 roku i niestety zmarł 1 października 2005 roku. W swoim życiu osiągnął wiele, między innymi zdobył tytuł trzykrotnego mistrza Polski w kartingu.

Rychter był nie tylko sportowcem, ale również cenionym wykładowcą na Politechnice Warszawskiej. Jego wiedza i zaangażowanie przyczyniły się do rozwoju wielu studentów w dziedzinie techniki samochodowej. Dodatkowo pełnił funkcję honorowego prezesa Stowarzyszenia Rzeczoznawców Techniki Samochodowej i Ruchu Drogowego.

W dorobku naukowym prof. Rychtera znajduje się ponad 140 publikacji, które obejmują zarówno artykuły naukowe, jak i podręczniki, stanowiąc znaczący wkład w rozwój wiedzy technicznej w Polsce.

Ordery i odznaczenia

W życiu Witolda Rychtera ważnym aspektem były jego osiągnięcia, które były honorowane przez różne odznaczenia. W jego bogatej karierze zasłużył na szereg wyróżnień, które potwierdzają jego wkład w życie społeczne i narodowe.

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 1984),
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1961),
• Złoty Krzyż Zasługi (1945),
• Srebrny Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 1927 i 19 marca 1931),
• Śląski Krzyż Powstańczy,
• Warszawski Krzyż Powstańczy,
• Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”,
• dyplom Paula Tissandiera nr 1695.

Te odznaczenia są nie tylko symbolem uznania, ale również świadectwem jego determinacji i poświęcenia dla kraju.

---

Oceń: Witold Rychter

---