Marta Uszycka-Karcz, urodzona 7 marca 1935 roku w Warszawie, była wybitnym lekarzem pediatrą oraz nefrologiem dziecięcym. Jej działalność zawodowa oraz akademicka miała duże znaczenie dla rozwoju medycyny dziecięcej w Polsce.
Profesor Uszycka-Karcz zmarła 6 listopada 1990 roku w Gdańsku, pozostawiając po sobie istotny wkład w dziedzinie medycyny i kształcenia przyszłych lekarzy.
Życiorys
Marta Uszycka-Karcz to wybitna postać w dziedzinie pediatrii, której życie i kariera były nieustannym dążeniem do wspierania najmłodszych pacjentów. Jej rodzice, Władysław Jan Uszycki, pediatra, oraz Jadwiga z d. Wigura, specjalistka w chorobach wewnętrznych, mieli na nią ogromny wpływ.
W 1945 roku rodzina przeprowadziła się do Sopotu, gdzie Marta ukończyła Liceum Ogólnokształcące, zdając egzamin dojrzałości. W 1958 roku zrealizowała swoje marzenie i ukończyła kierunek lekarski na Akademii Medycznej w Gdańsku. To był zaledwie początek jej drogi zawodowej. Następne dwa lata spędziła na dalszym kształceniu w Studium Doskonalenia Lekarzy w Warszawie, jednocześnie pracując w I Klinice Chorób Dzieci AMG.
W 1960 roku, po uzyskaniu specjalizacji I stopnia, zaczęła pełnić funkcję asystenta, a cztery lata później, po zdaniu specjalizacji II stopnia, awansowała na starszego asystenta. W 1969 roku uzyskała stopień doktora nauk medycznych, obroniwszy dysertację pod kierunkiem Kazimierza Erecińskiego, zatytułowaną „Immunoglobuliny w ostrym zapaleniu kłębków nerkowych u dzieci”. Wkrótce potem, w 1970 roku, dostała awans na adiunkta.
W ciągu swojej kariery Marta Uszycka-Karcz aktywnie propagowała edukację lekarzy w dziedzinie pediatrii, prowadząc kursy dla chirurgów dziecięcych i urologów w Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego oraz w Studium Doskonalenia Lekarzy w Gdańsku. W tym samym roku założyła stacje dializ dla dzieci przy Klinice Nefrologii Dziecięcej w Gdańsku, co stanowiło ogromny krok w rozwoju pediatrycznej nefrologii.
W 1978 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy „Leczenie immunosupresyjne w zespołach nerczycowych u dzieci”. Przez kolejne lata zajmowała coraz wyższe stanowiska, a w 1980 roku została docentem. Od 1983 roku do 1989 roku piastowała funkcję wojewódzkiego konsultanta pediatrii. W 1984 roku objęła stanowisko dyrektora Instytutu Pediatrii przy Akademii Medycznej, pełniąc tę funkcję przez sześć lat.
W 1985 roku przejęła kierownictwo w nowo powstałej Klinice Nefrologii Dziecięcej w Gdańsku, a w 1990 roku uzyskała etat profesora nadzwyczajnego. Niestety, jej życie zakończyło się 6 listopada 1990 roku, kiedy zmarła na nowotwór. Została pochowana na sopockim cmentarzu, a jej działalność na rzecz dzieci z chorobami nerek nie została zapomniana, gdyż jej imieniem nazwano Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom z Chorobami Nerek w Gdańsku.
Działalność społeczna
Marta Uszycka-Karcz aktywnie angażuje się w działalność społeczną, co znajdujemy w jej uczestnictwie w różnych instytucjach i komisjach. Do jej obowiązków należy:
- członkostwo w Radzie Instytutu Pediatrii,
- udział w Wydziałowej Komisji Rekrutacyjnej,
- praca w Rektorskiej Komisji do Spraw Badań Naukowych,
- operowanie w Senackiej Komisji do Spraw Klinicznych i Kształcenia Podyplomowego w Zespole Postępu w Diagnostyce i Terapii,
- członkostwo w Komitecie Patofizjologii Klinicznej Wydziału IV Polskiej Akademii Nauk,
- udział w Komisji Opieki Zdrowotnej, utworzonej w związku z planowaną budową elektrowni jądrowej w Żarnowcu.
Jej zaangażowanie w te różne struktury świadczy o pilnościach i odpowiedzialności, które prezentuje w obszarze zdrowia publicznego i badań naukowych.
Przynależność do organizacji
Marta Uszycka-Karcz jest członkiem kilku ważnych organizacji, co podkreśla jej zaangażowanie w pracę na rzecz zdrowia dzieci i młodzieży. Do znacznych organizacji, do których należy, zaliczają się:
- polskie towarzystwo pediatryczne,
- polskie towarzystwo lekarskie,
- polskie towarzystwo nefrologiczne,
- europejska socjologia nefrologii dziecięcej,
- europejskie stowarzyszenie dializ i transplantacji,
- międzynarodowe towarzystwo dializy otrzewnowej,
- międzynarodowe towarzystwo pediatryczne,
- związek zawodowy pracowników służby zdrowia,
- NSZZ „Solidarność”.
Odznaczenia
Do osiągnięć Marty Uszyckiej-Karcz zalicza się znaczące odznaczenia, które podkreślają jej wartość i wkład w życie zawodowe oraz akademickie.
- złoty Krzyż Zasługi, przyznany w 1982 roku,
- medal „Zasłużony dla Akademii Medycznej w Gdańsku”, również przyznany w 1982 roku.
Przypisy
- a b RyszardR. Grenda RyszardR., MałgorzataM. Pańczyk-Tomaszewska MałgorzataM., AleksandraA. Żurowska AleksandraA., Pioneer women in Pediatric Nephrology in Poland, „Giornale Italiano Di Nefrologia: Organo Ufficiale Della Societa Italiana Di Nefrologia”, 35 (Suppl 70), 2018, s. 117–119, ISSN 1724-5990, PMID: 29482289 [dostęp 30.01.2023 r.]
- a b c d e f USZYCKA-KARCZ MARTA – Encyklopedia Gdańska [online], www.gedanopedia.pl [dostęp 29.03.2021 r.]
- a b Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom z Chorobami Nerek im. Prof. dr Marty Uszyckiej – Karcz | Strona główna [online], www.nefrologiadziecieca.pl [dostęp 29.03.2021 r.]
- Prof. dr hab. med. Marta Uszycka-Karcz [nekr.], „Dziennik Bałtycki” (259), 07.11.1990 r., s. 3, ISSN 1898-3103
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Stanisław Kośmiński | Witalis Piotr Wilczkowski | Stefan Borowiecki | Marek Kotański | Stefan Pieńkowski (neurolog) | Maurice Mendelssohn | Mieczysław Malcz | Janusz Edmund Wałaszewski | Dariusz Nowak (lekarz) | Stanisław Pechkranc | Stanisława Bussold | Julian Stolarczyk | Roman Markuszewicz | Walenty Gagatkiewicz | Bartłomiej Noszczyk | Leon Wernic | Janina Rafałowska | Ludwik Anders | Michał Wszoła | Bronisław HandelsmanOceń: Marta Uszycka-Karcz