Leon Bukowiński

---

Życiorys

Leon Franciszek Bukowiński, pochodzący z Warszawy, zyskał uznanie za swoje działania w trudnych czasach II wojny światowej. W roku 1918 brał aktywny udział w rozbrajaniu jednostek niemieckich. Jako ochotnik uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej w latach 1919–1921, co zasłużyło mu medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości. Po zakończeniu działań wojennych, rozpoczął pracę jako urzędnik w warszawskim Zarządzie Miejskim.

W życiu osobistym, Leon zawarł związek małżeński z Jadwigą Jaskółowską, a ich rodzinę tworzyło dwóch synów, Bohdan i Tadeusz. Bukowińscy zamieszkiwali na Grochowie do chwili wybuchu II wojny światowej. W wyniku wojennych zawirowań, ich dom został zniszczony jesienią 1939 roku. Po remoncie, powrócili do skromnych warunków życia w dwóch pokojach.

Jednakże to nie koniec działalności Bukowińskiego. Był on aktywnym współpracownikiem Rady Pomocy Żydom „Żegota”, gdzie dostarczał żywność oraz wsparcie finansowe dla osób w potrzebie. Nie tylko dostarczał pomoc, ale także zapewniał Żydom bezpieczne schronienie w swym domu, a także w u zaufanych osób, m.in. przy ulicy Smolnej, na Saskiej Kępie oraz w Radości. Dodatkowo, zajmował się transportem Żydów między kryjówkami, co narażało go na duże niebezpieczeństwo.

Jego zaangażowanie w ratowanie Żydów obejmowało organizację ucieczki Wolfa (Władysława) Berlińskiego z Pawiaka. Wykorzystywał swoją pracę w laboratorium policji kryminalnej do wystawiania fałszywych dokumentów oraz ostrzegania osób zagrożonych. Wraz z żoną, uratowali 22 Żydów, w tym rodzinę Borensztajnów, małżeństwo Berlińskich oraz Rokmanów i Strosbergów. Osoby, które doczekały się wolności, wyzwolone zostały przez wojska sowieckie.

W 1947 roku, pięcioro z uratowanych przez Bukowińskiego Żydów, skierowało do Zarządu Gminy Żydowskiej prośbę o „odznaczenie go na polu walki w obronie istnień ludzkich”. Pisali, że powinien zostać otoczony opieką, aby jego działalność w policji kryminalnej nie przyniosła mu żadnych negatywnych konsekwencji. Rodzina Bukowińskich pozostała w bliskim kontakcie z wieloma ocalonymi, odwiedzając ich w różnych krajach, m.in. w Montrealu i Izraelu.

W 1963 roku, Leon oraz jego żona Jadwiga otrzymali medale Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Na głazie usytuowanym przy parafii Najczystszego Serca Maryi w Warszawie, umieszczono tablicę upamiętniającą ich wysiłki. Tadeusz, syn Bukowińskich, stał się działaczem Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

Leon Bukowiński spoczął na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 29I-2-2). Jego życie i działalność pozostają świadectwem odwagi i humanitaryzmu w obliczu trudnych czasów.

---

Oceń: Leon Bukowiński

---