Leon Berski to postać o fascynującej biografii, związana z Wojskiem Polskim oraz sportem. Urodził się 28 stycznia 1898 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył tragicznie 6 września 1927 roku w Ostrowcu. Był porucznikiem oraz pilotem, co podkreśla jego ważną rolę w historii wojskowości polskiej.
Jego osiągnięcia jako sportowca również zasługują na uwagę, ilustrując wszechstronność i talent, które posiadał. Jako młody człowiek, Berski mógł być wzorem do naśladowania dla wielu swoich rówieśników.
Życiorys
Leon Berski przyszedł na świat 28 stycznia 1898 roku w Warszawie, w rodzinie Karola oraz Anny z Czerwińskich. Swoją edukację rozpoczął w Gimnazjum Realnym Rychłowskiego w stolicy, a także uczęszczał na Kurs Gimnastyczny w Pradze.
W dniach od 3 stycznia do 21 marca 1919 roku pełnił rolę ucznia w klasie „L” Szkoły Podchorążych w Warszawie. Już 1 kwietnia 1919 roku został mianowany podporucznikiem mając na celu służbę w piechocie, a jego pierwsze przydzielenie przypadło do Inspektoratu Szkolnictwa. Od maja 1919 roku kontynuował służbę w Obozie Szkół Podoficerskich w Dęblinie. W marcu 1920 roku jego drogi służbowe doprowadziły go do 9 Pułku Piechoty Legionów, gdzie podczas konfliktu z bolszewikami dowodził kompanią, odnosząc rany. Następnie, od lipca 1920 do listopada 1921 pełnił rolę instruktora w Szkole Podoficerskiej w Chełmnie.
Berski został przydzielony jako podporucznik 28 Pułku Piechoty do pierwszego rocznego Oficerskiego Kursu Wychowania Fizycznego w Centralnej Szkole Wojskowej Gimnastyki i Sportów w Poznaniu w latach 1921/1922. Tam zyskał miano instruktora szermierki, choć formalnie nie wpisano go na listę absolwentów. Od wiosny 1922 do listopada 1924 roku pełnił stanowisko dowódcy kompanii w ramach osobnych kursów szermierczych w Szkole, ucząc zarówno szermierki, jak i boksu młodych oficerów na kolejnych Oficerskich Kursach Gimnastyki Sportowej oraz Wychowania Fizycznego. 27 maja 1922 roku reprezentował Szkołę na Akademii Szermierczej we Lwowie.
W tamtym okresie awansował na porucznika piechoty, mając starszeństwo od 1 lutego 1921 roku. W 1923 roku w Centralnej Szkole Wojskowej Gimnastyki i Sportów był oficerem nadetatowym 86 Pułku Piechoty z Mołodeczna, gdzie służył również w 1924 roku. Rok ten przyniósł mu przeniesienie do warszawskiego 36 Pułku Piechoty oraz jednoczesne odkomenderowanie do Szkoły Pilotów w Bydgoszczy, gdzie kształcił się od listopada 1924 do sierpnia 1925. Z końcem 1925 roku rozpoczął służbę w 1 Pułku Lotniczym.
W pierwszej połowie 1926 roku przeszedł kurs doskonalący na Wyższej Szkole Pilotów w Grudziądzu, uzyskując tytuł pilota. Jako dowódca 122 Eskadry Myśliwskiej pełnił tę funkcję od czerwca 1925 do stycznia 1927 roku, a następnie został instruktorem ds. wychowania fizycznego w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr I.
Berski miał także liczne sukcesy sportowe, reprezentując AZS Warszawa zdobył brązowy medal w mistrzostwach Polski w szermierce w 1927 roku w konkurencji szpady. Również, jako reprezentant 1 Pułku Lotniczego, sięgnął po tytuł mistrza Wojska Polskiego. Jego wkład w boks był znaczny, szkoląc wielu bokserów najpierw w Poznaniu, a później w Warszawie, gdzie rozwijał Ośrodek WF i Varsovia. Zainteresowania sportowe obejmowały również pięciobój nowoczesny.
Jednak to w pilotażu czuł się najbardziej spełniony, często podejmując ryzykowne i spektakularne akrobacje. Niestety, jego odwaga kosztowała go kilka groźnych wypadków.
Tragiczny incydent miał miejsce 6 września 1927 roku podczas manewrów ćwiczeń międzydywizyjnych 122 Eskadry Myśliwskiej, gdy pilotując maszynę Spad 61C1 o numerze 1-241, uległ wypadkowi na lotnisku ćwiczebnym w Ostrowcu Świętokrzyskim. Mimo natychmiastowego przewiezienia do szpitala, zmarł tego samego dnia. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 157-4-3,4).
Leon Berski był żonaty z Kazimierą z domu Szałkiewicz.
Upamiętnienie
W dniu 19 marca 1928 roku, Leon Berski został uhonorowany pośmiertnie, otrzymując tytuł kapitana z datą starszeństwa przypisaną na 1 stycznia 1928 roku oraz zajmując 25. lokatę w korpusie oficerów lotnictwa.
Na jego cześć, w dniu 1 maja 1928 roku, otwarto salę gimnastyczną w CWSGiS w Poznaniu, gdzie odsłonięto dedykowaną mu tablicę.
Ordery i odznaczenia
Leon Berski został odznaczony wieloma medalami i wyróżnieniami, które podkreślają jego znaczący wkład w historię oraz rozwój wojska i sportu w Polsce. Poniżej przedstawiamy niektóre z jego odznaczeń:
- Krzyż Walecznych,
- Srebrny Krzyż Zasługi – pośmiertnie 16 marca 1928 „za zasługi na polu organizacji wojska i rozwoju sportu”,
- Odznaka Pilota nr 751.
Przypisy
- a b c d e f g h i j k l m n o p Aneta Sowa: Leon Berski. biblioteka.wsosp.pl. [dostęp 12.11.2018 r.]
- Leon Berski. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 12.11.2018 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: LEON BERSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 12.11.2018 r.]
- Jeszcze jedna katastrofa lotnicza. „Nowy Kurjer”. Nr 206, s. 3, 09.09.1927 r.
- Wiktor Junosza. Ś. p. Por. Pil. L. Berski. „Stadjon”. Nr 37, s. 6, 13.09.1927 r.
- Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 20 z 06.07.1927 r., s. 295.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 6 z 19.03.1928 r., s. 56.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 6 z 19.03.1928 r., s. 60.
- Pawełek. CWSzGiS 1929 r., s. 93.
- Pawełek. CWSzGiS 1929 r., s. 8, 10.
- Pawełek. CWSzGiS 1929 r., s. 8, 10, 11, 12, 13, 15, 16, 17, 28, 37.
- Rocznik Oficerski 1923 r., s. 373, 1514.
- Rocznik Oficerski 1923 r., s. 451.
- Rocznik Oficerski 1924 r., s. 393.
- Rocznik Oficerski 1924 r., s. 323.
- Dz. Rozk. Wojsk. Nr 55 z 20.05.1919 r., s. 1251.
- Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 r., s. 439.
- M.P. z 1928 r. nr 65, poz. 89.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Wacław Klinke | Zygmunt Holewiński | Bronisław Bojarski de Bojary Czarnota | Wacław Aleksandrowicz | Maria Kamecka-Kordzik | Stanisław Kamieński | Walery Bagiński | Stanisław Jastrzębski | Mariusz Buhardt | Eugeniusz Szaposznikow | Henryk Jankowski (generał) | Eugeniusz Galicki | Ryszard Jamontt-Krzywicki | Edward Gasik | Władysław Horyd | Wacław Vorbrodt-Brotowski | Michał Prozwicki | Bogdan Celiński | Kajetan Stuart | Jan KosekOceń: Leon Berski