Mariusz Buhardt

Wojsko i służby mundurowe

Mariusz Olgierd Julian Buhardt, urodzony 9 kwietnia 1891 roku w Warszawie, to postać, która pozostawiła trwały ślad w historii Polski. Jako major administracji piechoty w Wojsku Polskim, Buhardt był mężem stanu i działaczem niepodległościowym. Jego zaangażowanie w walkę o wolność ojczyzny zostało docenione przez władze, co zaowocowało przyznaniem mu prestiżowego odznaczenia - Orderu Virtuti Militari.

Buhardt zmarł 12 listopada 1964 roku w Penley, pozostawiając po sobie pamięć o heroicznych wysiłkach na rzecz niepodległości Polski.

Życiorys

Mariusz Buhardt przyszedł na świat 9 kwietnia 1891 roku w Warszawie, ówczesnej siedzibie Królestwa Polskiego, jako syn Lucjana oraz Jadwigi z Żejmów. Był starszym bratem Zbigniewa, który przyszedł na świat w 1897 roku. W 1912 roku zakończył naukę w Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie. W następnym, 1917 roku, odbył kursy dla urzędników administracyjnych, które zorganizowało Towarzystwo Kursów Naukowych, a w 1918 roku uczęszczał na trzy semestry Szkole Nauk Politycznych.

W dniu 14 października 1914 roku, Buhardt wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. Tam przeszedł różne etapy kształcenia w szkołach wojskowych, w tym żołnierskiej oraz podoficerskiej. 5 sierpnia 1915 roku został zmobilizowany do Batalionu Warszawskiego POW, gdzie objął stanowisko sekcyjnego w I plutonie 1. kompanii. Jeszcze w tym samym roku, 22 sierpnia, awansował na starszego żołnierza. Po wcieleniu batalionu do I Brygady Legionów Polskich, Buhardt został przydzielony do III batalionu 1 pułku piechoty, co zaowocowało jego udziałem w kampanii wołyńskiej. Następnie pełnił służbę w posterunku żandarmerii polowej w Kamieńsku.

Od stycznia 1916 roku, Buhardt pracował jako żandarm w Domu Rekonwalescentów Polskich Legionów w Kamieńsku. Niestety, w maju tego roku zachorował i musiał przebywać w szpitalu. Po zakończeniu leczenia, został przydzielony do Stacji Zbornej LP w Krakowie, gdzie 27 sierpnia został superabitrowany. W wrześniu powrócił do Warszawy i od 14 października 1916 roku służył w Żandarmerii POW, awansując kolejno na podoficera, a później podchorążego.

W listopadzie 1918 roku, Buhardt dołączył do Wojska Polskiego i w grudniu tego samego roku, został przydzielony do Milicji Ludowej. 3 stycznia 1919 roku objął stanowisko kierownika referatu nr IIIb (politycznego) w Komendzie Głównej Milicji Ludowej i tego samego dnia został mianowany podchorążym. W marcu 1919 roku pełnił ważną rolę w pracach wywiadowczych podczas ekspedycji karnej w ziemi kieleckiej, która była adresowane przeciwko bandytyzmowi. Jego kariera wojskowa rozwijała się, ponieważ 1 maja 1919 roku, na własną prośbę, został przeniesiony do Ekspozytury w Wilnie Oddziału II Naczelnego Dowództwa WP.

Później, 1 listopada 1919 roku, Buhardt został dowódcą posterunku nr 3 w Lidzie Sekcji Defensywy Frontu Litewsko-Białoruskiego, a od 1 stycznia 1920 roku, powieżono mu dowództwo posterunku nr 3 w Mołodecznie. 3 maja 1922 roku, Buhardt został zweryfikowany w stopniu porucznika, z datą starszeństwa od 1 czerwca 1919 roku, zajmując 1479. lokatę w korpusie oficerów piechoty.

W 1923 roku, zgodnie z planem wojskowym, pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie jako referent Oddziału II Sztabu, pozostając jednocześnie oficerem nadetatowym 66 pułku piechoty w Chełmnie. Rok później wciąż związany był z 66 pp, a w 1928 roku służył w 6 pułku piechoty Legionów w Wilnie, który to był jego ostatnim miejscem przed przejściem do Sztabu Głównego w Warszawie w 1932 roku.

W 1939 roku Mariusz Buhardt awansował na stopień majora z datą starszeństwa z 19 marca, zajmując 6. lokatę w korpusie oficerów administracji. W tym czasie piastował funkcję I zastępcy szefa wywiadu w Szefostwie Wywiadu Korpusu Ochrony Pogranicza. Po wybuchu II wojny światowej, początkowo pozostawał bez przydziału, a po 8 września 1939 roku, przekształcono go na oficera do zleceń w Dowództwie Obszaru Warownego „Wilno”. 19 września 1939 roku, razem z jednostką przekroczył granicę litewską, a wkrótce potem został internowany.

Zdołał jednak zbiec z obozu 8 października 1939 roku i 27 października powrócił do Wilna, gdzie dołączył do organizacji Służba Zwycięstwu Polski, która później przekształciła się w Związek Walki Zbrojnej. Dokonywał licznych działań wywiadowczych, jednak po dekonspiracji w lutym 1940 roku, musiał przedostać się do Szwecji. Tam rozpoczął pracę w placówce wywiadowczej „Sajgon”, a później pracował w Ekspozyturze „Północ” Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza w Sztokholmie oraz w Attachacie Wojskowym w Helsinkach.

Po zamknięciu polskiego poselstwa w Helsinkach, Buhardt wrócił do Szwecji, a latem 1941 roku udało mu się dotrzeć do Wielkiej Brytanii. 15 sierpnia 1941 roku zgłosił się do Stacji Zbornej Oficerów w Rothesay. Został przeniesiony w stan nieczynny 15 stycznia 1942 roku, lecz wrócił do czynnej służby 1 stycznia 1944 roku. Do marca 1945 roku był związany z Centrum Wyszkolenia Zarządu Wojsk i Ośrodkiem Prac Okupacyjnych, a następnie z Wydziałem Opieki nad Żołnierzem Jednostek Wojskowych w Wielkiej Brytanii.

W 1947 roku Mariusz Buhardt dołączył do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Od 1949 roku mieszkał w polskim osiedlu w Penrhos. Zmarł 12 listopada 1964 roku w polskim szpitalu w Penley, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu we Wrexham, gdzie spoczywa razem z żoną.

Życie prywatne

Mariusz Buhardt, znany ze swoich osiągnięć, miał również istotne życie osobiste. Był mężem Henryki Jaroszyńskiej, która żyła w latach 1895–1961. Henryka była córką Tadeusza Jaroszyńskiego, literata, oraz Natalii z Rakowskich, a także aktywną działaczką na rzecz niepodległości. Warto zaznaczyć, że została odznaczona Krzyżem Niepodległości za swoje zasługi.

Ordery i odznaczenia

W uznaniu za swoje zasługi, Mariusz Buhardt otrzymał szereg prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jego oddaniu i poświęceniu. Oto lista jego odznaczeń:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4972 – 1921,
  • Krzyż Niepodległości – 5 sierpnia 1937 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Krzyż Walecznych dwukrotnie,
  • Srebrny Krzyż Zasługi (1927),
  • Odznaka „Za wierną służbę” nr 4618 – 6 sierpnia 1916.

Przypisy

  1. Tadeusz Dubicki, Andrzej Suchcitz Oficerowie wywiadu WP i PSZ w latach 1939–1945. Tom III, wyd. LTW, Łomianki 2018, s. 45–49.
  2. Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 760.
  3. Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 29–31.
  4. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 921.
  5. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 289.
  6. Buhardt Mariusz 1920 ↓, s. 21.
  7. Buhardt Mariusz 1920 ↓, s. 16.
  8. Buhardt Mariusz 1920 ↓, s. 18.
  9. Buhardt Mariusz 1920 ↓, s. 15.
  10. Buhardt Mariusz 1920 ↓, s. 16, 20.
  11. Buhardt Mariusz 1920 ↓, s. 15, 19.
  12. Buhardt Mariusz 1920 ↓, s. 16, 21.
  13. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 97.
  14. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 85, 314, 434.
  15. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 280, 377.
  16. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 22, 221.
  17. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 62, 422.
  18. Buhardt Henryka 1920 ↓, s. 24.
  19. M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 27 grudnia 1921, s. 1723.
  21. M.P. z 1937 r. nr 178, poz. 294.
  22. Karolina Grodziska, Polskie groby na cmentarzach północnej Walii, wyd. Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2004, s. 38.
  23. Rozkaz dzienny ↓, Nr 189 z 18 sierpnia 1941.

Oceń: Mariusz Buhardt

★★★★★
Średnia ocena:4.64 Liczba ocen:12