Julian Edmund Makowski, ur. 6 lutego 1875 roku w Warszawie, a zm. 25 listopada 1959 roku w tym samym mieście, był jedną z bardziej znaczących postaci w historii polskiej dyplomacji oraz prawoznawstwa. Jako dyplomata i prawnik, Makowski odznaczał się specjalistyczną wiedzą w dziedzinie prawa międzynarodowego, co czyniło go autorytetem w tej dziedzinie.
W trakcie swojej kariery akademickiej, pełnił również funkcję profesora oraz rektora Szkoły Głównej Handlowej, gdzie przyczynił się do rozwoju edukacji w Polsce. Jego osiągnięcia były nie tylko ograniczone do teorii, ale również stosowane w praktyce, co do dzisiaj jest doceniane przez wiele środowisk akademickich oraz zawodowych.
Życiorys
Julian Makowski, po ukończeniu edukacji w gimnazjum warszawskim, podjął studia w renomowanym Wyższym Instytucie Handlowym w Antwerpii, gdzie w 1898 roku zdobył dyplom licencjata. Następnie rozwijał swoje zainteresowania naukowe w Szkole Nauk Politycznych w Paryżu oraz na wydziale prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1923 roku uzyskał magisterium prawa na Uniwersytecie Warszawskim, a także doktorat prawa na Uniwersytecie Poznańskim.
Od 1906 roku Makowski pełnił funkcję wykładowcy prawa międzynarodowego w późniejszej Wyższej Szkole Handlowej, a od 1915 roku prowadził zajęcia w Szkole Nauk Politycznych w Warszawie. W 1936 roku zyskał tytuł profesora w SGH, a w latach 1937–1940 był rektorem tej uczelni.
Po zakończeniu I wojny światowej, 24 lipca 1919 roku, Makowski objął stanowisko naczelnika wydziału traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. W tym czasie był czynnie zaangażowany w delegacje do rokowań, m.in. z Czechosłowacją w 1920 roku, z Wolnym Miastem Gdańskiem w 1921 roku (gdzie był wiceprzewodniczącym delegacji) oraz z Litwą w 1928 roku. W 1930 roku reprezentował rząd RP na międzynarodowej konferencji kodyfikacyjnej w Hadze.
W późniejszych latach, od 1931 roku, pracował jako przewodniczący Wyższej Komisji Dyscyplinarnej w MSZ, gdzie wynegocjował i podpisał liczne traktaty arbitrażowe, m.in. z Belgią, Danią, Szwecją, Norwegią, Holandią, Luksemburgiem i Szwajcarią. W 1932 roku wykładał w Akademii Prawa Międzynarodowego w Hadze, a w 1933 roku objął redakcję Zbioru Dokumentów miesięcznika Polityka Narodów. Był również współredaktorem Encyklopedii Nauk Politycznych (tom 1-4, Warszawa 1936–1939).
Po II wojnie światowej Makowski kontynuował swoją karierę jako wykładowca, a następnie profesor w Akademii Nauk Politycznych, która z czasem przekształciła się w Szkołę Główną Służby Zagranicznej, a także w Uniwersytecie Jagiellońskim w 1945 roku.
Julian Makowski spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze N-6-14. Jego materiały archiwalne są przechowywane w PAN Archiwum w Warszawie pod sygnaturą III-88.
Ordery i odznaczenia
Julian Makowski posiada liczne odznaczenia, które świadczą o jego wyróżniającej się działalności.
- Order Sztandaru Pracy I klasy,
- Order Sztandaru Pracy II klasy,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1936),
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.
W sumie Makowski otrzymał 26 odznaczeń zagranicznych, w tym:
- Wielki Komandor Orderu Zbawiciela (Grecja),
- Wielki Oficer Orderu Korony Rumunii (Rumunia),
- Wielki Oficer Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia),
- Wielki Oficer Orderu Świętego Sawy (Jugosławia),
- Wielki Oficer Orderu Krzyża Południa (Brazylia),
- Wielki Oficer Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja),
- Wielki Oficer Orderu Korony Dębowej (Luksemburg),
- Krzyż Komandorski I Klasy Orderu Białej Róży Finlandii (Finlandia),
- Komandor I klasy Orderu Zasługi Cywilnej (Hiszpania),
- Komandor I stopnia Orderu Danebroga (Dania),
- Order Zasługi II klasy (Węgry),
- Order Zasługi III klasy (Austria),
- Order Skarbu Świętego III klasy (Japonia),
- Komandor Orderu Korony (Belgia),
- Komandor Orderu Świętego Olafa (Norwegia),
- Komandor Orderu Lwa Białego (Czechosłowacja),
- Komandor Orderu Oranje-Nassau (Holandia),
- Komandor Orderu Trzech Gwiazd (Łotwa),
- Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja),
- Order Kłosa Złotego III klasy (Chiny).
Publikacje
Julian Makowski, uznawany za wybitnego specjalistę w dziedzinie prawa międzynarodowego, pozostawił po sobie bogaty dorobek publikacji. Oto zestawienie jego najważniejszych dzieł:
- Rozwój i przyszłość prawa międzynarodowego, Warszawa 1916,
- O konsulach i konsulatach, Warszawa 1918,
- Ustrój konstytucyjny Stanów Zjednoczonych Ameryki, Warszawa 1918,
- Prawo międzynarodowe wyd.I Warszawa 1918, wyd. IV, Warszawa 1931,
- Prawno-państwowe położenie Wolnego Miasta Gdańska, Warszawa 1923,
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924,
- Współczesne formy sądownictwa międzynarodowego, Warszawa 1926,
- Teoria i technika zawierania umów międzynarodowych, Warszawa 1931 (II wyd),
- L’organisation actuelle de l’arbitrage international, Paris 1932,
- Zagadnienie państwowości Wolnego Miasta Gdańska, Warszawa 1934,
- Współczesne formy bezpieczeństwa zbiorowego, Warszawa 1935,
- Umowy międzynarodowe Polski, Warszawa 1935 (II wyd),
- Podręcznik prawa międzynarodowego, Warszawa 1948 (wyd. IV),
- Organa państwa w stosunkach międzynarodowych, Warszawa 1957.
Przypisy
- Spis inwentarzy, Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie, [dostęp 28.02.2024 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: MAKOWSCY, [dostęp 04.01.2020 r.]
- Makowski Julian. „The Review of the Polish Academy of Sciences”. T. 4–5, s. 105, 1959. Ossolineum.
- Tadeusz Cieślak: Księga pamiątkowa ku czci Juliana Makowskiego z okazji 50-lecia pracy naukowej. Warszawa: PWN, 1957, s. 6.
- Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 11, s. 301, 1936.
- Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 21, s. 178, 1932.
- Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 12, s. 202, 1931.
- Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 9, s. 231, 1936.
- M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469 „za zasługi w służbie państwowej”.
- M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 630 „za zasługi w dziedzinie zawierania traktatów międzynarodowych”.
- Diário Oficial da União (DOU). 26.10.1934 r. [dostęp 22.06.2014 r.].
- Czy wiesz kto to jest?. Stanisław Łoza (red.). Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 456.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Michał Stanisław Kossakowski | Konrad Niklewicz | Bruno Wanke | Justyna Glusman | Jakub Berman | Ryszard Hoszowski | Władysław Wolski | Ludwik Dorn | Julian Eberhardt | Michał Wawer | Henryk Raabe | Wacław Policzkiewicz | Mirosław Chojecki | Karol Wójcik | Wacław Gumiński | Wiesław Fijałkowski | Konrad Libicki | Stanisław Poniatowski (podskarbi litewski) | Mieczysław Wągrowski | Artur Górski (1970–2016)Oceń: Julian Makowski