Henryk Raabe


Henryk Raabe był wybitnym polskim zoologiem, którego życie oraz działalność polityczna miały znaczący wpływ na rozwój nauki i polityki w Polsce. Urodził się 17 listopada 1882 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 28 stycznia 1951 roku w Lublinie.

Był nie tylko naukowcem, ale również aktywnym działaczem społecznym, angażującym się w sprawy społeczne i polityczne swojej epoki. Raabe zyskał szerokie uznanie jako poseł do Krajowej Rady Narodowej oraz w Sejmie Ustawodawczym, gdzie reprezentował Polską Partię Socjalistyczną (PPS) oraz Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą (PZPR).

Życiorys

Henryk Raabe, po ukończeniu państwowego gimnazjum realnego w Warszawie w 1901 roku, zdecydował się na studia. W pierwszym roku kształcił się na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Już w latach 1903-1910 kontynuował naukę na Wydziale Filozoficznym (Przyrodniczym) Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1914 roku uzyskał tytuł doktora w dziedzinie zoologii, a dwa lata później habilitację, również z tego samego kierunku. W latach 1916-1920 pracował jako wykładowca na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 1918 roku zyskał tytuł docenta. W okresie od 1918 do 1939 roku był zatrudniony w Państwowym Instytucie Higieny w Warszawie, a w latach dwudziestych pełnił również funkcję prezesa Związku Zawodowego Nauczycielstwa Polskiego Szkół Średnich.

W 1902 roku Raabe wstąpił do Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy, a sześć lat później, w 1926, zasilił szeregi Polskiej Partii Socjalistycznej. Z jej ramienia sprawował mandat radnego Warszawy w latach 1931-1936 oraz 1938-1939. Po inwazji III Rzeszy i ZSRR na Polskę, znalazł się w strefie okupacji sowieckiej. W latach 1939-1941 pełnił rolę profesora zoologii na Uniwersytecie Iwana Franki we Lwowie. W roku 1944 awansował na naczelnika Wydziału Szkół Wyższych Resortu Oświaty PKWN. W tym samym roku był również organizatorem i pierwszym rektorem Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, gdzie kierował uczelnią od 24 października 1944 do 1 września 1948. Zainicjował szereg działań mających na celu zachowanie dużej autonomii dla szkolnictwa wyższego.

Raabe był także zaangażowany w działalność Komitetu Słowiańskiego w Polsce. W latach 1944-1945, a później od 1946 roku, zasiadał w Centralnym Komitecie Wykonawczym „lubelskiej” PPS, a dodatkowo pełnił rolę członka Rady Naczelnej partii. W latach 1945-1946 reprezentował Polskę jako ambasador w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Po zjednoczeniu PPR i PPS w grudniu 1948 roku, pozostał członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej aż do swojej śmierci. Od 1944 roku, aż do końca życia, sprawował również mandat posła – najpierw w Krajowej Radzie Narodowej, a następnie w Sejmie Ustawodawczym.

W swoją karierze badawczej koncentrował się głównie na pierwotniakach, szczególnie zwracając uwagę na organizmy chorobotwórcze. Był również aktywnym popularyzatorem nauki. Zmarł 28 stycznia 1951 roku i został pochowany na Cmentarzu Rzymskokatolickim przy ul. Lipowej w Lublinie w kwaterze 23A-II-28.

Ordery i odznaczenia

Henryk Raabe został uhonorowany licznymi nagrodami i odznaczeniami, które świadczą o jego znaczącym wkładzie w życie społeczne i kulturalne. Oto niektóre z nich:

  • krzyż komandorski z gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 3 stycznia 1945,
  • złoty krzyż zasługi, nadany 17 kwietnia 1946.

Upamiętnienie

W 2012 roku na placu Marii Curie-Skłodowskiej, przed gmachem rektoratu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, miało miejsce odsłonięcie ławeczki poświęconej Henrykowi Raabemu. Jest to symboliczny krok, który mający na celu uczczenie jego pamięci. Warto również zauważyć, że od 1980 roku w Warszawie, w dzielnicy Ursynów, znajduje się ulica nosząca imię tego wybitnego człowieka.

Dodatkowo, Henryk Raabe jest również patronem jednej z ulic w Lublinie, co świadczy o jego znaczeniu i wpływie, jaki miał na życie społeczności lokalnych.

Wszystkie te inicjatywy mają na celu nie tylko upamiętnienie jego osiągnięć, ale także inspirowanie przyszłych pokoleń do odkrywania postaci, które miały znaczący wpływ na naszą kulturę i naukę.

Uroczystość odsłonięcia ławeczki Henryka Raabego jest doskonałym przykładem, jak ważne jest zachowanie pamięci o istotnych postaciach w historii. Ulice noszące ich imię pełnią rolę edukacyjną, przypominając mieszkańcom o ich dokonaniach.

Przypisy

  1. Wyszukiwanie hasła: „Henryka Raabego” [online], Rejestr TERYT [dostęp 23.02.2018 r.]
  2. Wysokie odznaczenia państwowe PRL. aukcjamonet.pl. [dostęp 24.06.2018 r.]
  3. Sławni Ludzie – Cmentarz przy ul. Lipowej w Lublinie [online], lipowa.cmentarz.lublin.pl [dostęp 03.02.2020 r.]
  4. Uchwała nr 60 Rady Narodowej m. st. Warszawy z dnia 22.02.1980 r. w sprawie nadania nazw ulicom. „Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy”, Warszawa, 29.06.1980 r.
  5. M.P. z 1946 r. nr 62, poz. 117 („w uznaniu zasług położonych przy repatriacji Polaków w Z. S. R. R.”).
  6. Życie słowiańskie, t. 2, 1947, s. 240, Lista nowych władz Komitetu Słowiańskiego w Polsce [...] prof. dr Henryk Raabe, rektor Uniw. M. Curie-Skłodowskiej (Lublin).
  7. Dorota Gałaszewska-Chilczuk, „Wrogie” Uniwersytety. Polityka państwa komunistycznego wobec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (1944–1969), Warszawa, 2013.
  8. MarcinM. Kruszyński, Henryk Raabe – organizator i pierwszy rektor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (1944–1948), „Komunizm – system – ludzie – dokumentacja. Rocznik 1/2012 Instytutu Pamięci Narodowej”, 2012.

Oceń: Henryk Raabe

Średnia ocena:4.99 Liczba ocen:15