Józef Stypiński

Nauka i edukacja

Józef Jacenty Stypiński, urodzony 17 sierpnia 1880 roku w Warszawie, był znakomitą postacią w polskim szkolnictwie oraz działalności oświatowej. Jego życie zakończyło się tragicznie 13 lutego 1943 roku na Majdanku, lecz jego wkład w rozwój edukacji w Polsce pozostaje niezatarte.

Był on również działaczem oświatowym, który aktywnie przyczyniał się do reform i poprawy systemu edukacji w kraju. Powinien być pamiętany jako poseł na Sejm II kadencji w II Rzeczypospolitej, co podkreśla jego zaangażowanie w życie publiczne oraz wpływ na politykę edukacyjną tamtych czasów.

Życiorys

Józef Stypiński, który z powodzeniem zakończył swoją edukację w II Gimnazjum w Warszawie w roku 1899, zdobył maturę, po czym podjął studia na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie uczył się do 1903 roku. W dalszej perspektywie, w 1905 roku, ukończył Instytut Politechniczny w Warszawie, uzyskując tytuł inżyniera. Już w 1903 roku, posiadając świadectwo nauczycielskie, rozpoczął pracę jako nauczyciel matematyki w warszawskich szkołach żeńskich.

W 1909 roku przystąpił do Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, a jego działalność społeczną dodatkowo umocniła się podczas I wojny światowej. W 1915 roku aktywnie działał w Zjednoczeniu Narodowym, a po zajęciu Warszawy przez wojska niemieckie w sierpniu tego samego roku, wstąpił do zarządu Ligi Państwowości Polskiej.

Od 1916 roku pełnił obowiązki członka Rady Miejskiej w Warszawie, pełniąc jednocześnie rolę sekretarza prezydium Rady (1916–1919). Już od 1 października 1917 roku objął stanowisko inspektora szkolnego w Warszawie, kontynuując to zajęcie również po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Pracując w oświacie, do 1921 roku był wiceprezesem Zarządu Głównego Związku Inspektorów Szkolnych. W 1924 roku objął przewodnictwo nad Zarządem Głównym Stowarzyszenia Urzędników Państwowych.

Stypiński był nie tylko aktywnym pracownikiem, ale również społecznikiem. Był bratem zetowym oraz członkiem Związku Patriotycznego, w którym pełnił funkcję sekretarza Komitetu Centralnego. Brał aktywny udział w Senioracie OMN, gdzie najpierw był starszym koła warszawskiego, a od 1934 roku prezesem Rady Naczelnej Związku Seniorów OMN. Współpracował z ZPMD, do którego wstąpił w 1927 roku. W 1926 roku, podejmując kolejne wyzwania, wstąpił do Związku Naprawy Rzeczypospolitej.

W 1928 roku Stypiński został wybrany posłem z listy BBWR z okręgu warszawskiego nr 1 i zasiadał w komisjach zajmujących się budżetem oraz oświatą. Od grudnia 1929 roku pełnił funkcję Prezesa Zarządu Głównego Zjednoczenia Pracy Wsi i Miast, a od 1930 roku był również prezesem Robotniczego Instytutu Oświaty i Kultury im. Stefana Żeromskiego.

1 listopada 1930 roku objął stanowisko Naczelnika Wydziału Nauki i Szkół Wyższych Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, a od 1 września 1936 roku pracował jako kurator Okręgu Szkolnego w Krakowie. Po wybuchu II wojny światowej jego droga prowadziła przez Lwów i Przemyśl, by ostatecznie osiedlić się w Warszawie w 1940 roku. W stolicy był kierownikiem biura dzielnicowego Rady Opiekuńczej Miejskiej (później Polskiego Komitetu Opiekuńczego) oraz przewodniczącym tajnej Miejskiej Komisji Oświaty i Kultury.

Niestety, w połowie stycznia 1943 roku, Józef Stypiński został aresztowany przez Gestapo podczas łapanki i trafił na Pawiak, skąd został wywieziony do obozu koncentracyjnego na Majdanku, gdzie niestety zmarł. Jego symboliczny grób znajduje się na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 44-3-18,19.

Publikacje

Wśród wielu wartościowych osiągnięć Józefa Stypińskiego, jego publikacje zajmują szczególne miejsce. Poniżej przedstawiamy listę najważniejszych prac:

  • Ustawa z dnia 1 lipca 1926 roku o stosunkach służbowych nauczycieli (Warszawa, 1927),
  • Prawo nauczyciela polskiego (wspólnie ze Stanisławem Marszałkiem, Warszawa, 1929),
  • O zaopatrzeniu emerytalnym pracowników państwowych,
  • O wyborze zawodu urzędnika.

Ordery i odznaczenia

Józef Stypiński otrzymał wiele odznaczeń i wyróżnień, które świadczą o jego zasługach i oddaniu dla kraju.

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 27 grudnia 1924,
  • Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany w 1938,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, nadany w 1928,
  • Srebrny Medal za Długoletnią Służbę, przyznany w 1938,
  • Brązowy Medal za Długoletnią Służbę.

Życie prywatne

Józef Stypiński był synem Józefa i Emilii z Jasińskich. W jego rodzinie znajdował się także bratanek, Wacław Jasiński, co pokazuje związki tej rodziny.

W dniu 29 października 1903 roku, w Warszawie, ożenił się ze Stanisławą Marianną Wachowską. To małżeństwo zaowocowało trojgiem dzieci: Romaną (1904–1989), Sabiną, późniejszą Lipińską (1906–2005) oraz Andrzejem (1907–1975), który wybrał zawód architekta.

Rodzina Stypińskich mieszkała w Warszawie, początkowo przy ul. Świętokrzyskiej 17, a następnie przeprowadziła się na plac Małachowskiego 2 m. 25.

Oceń: Józef Stypiński

★★★★★
Średnia ocena:4.88 Liczba ocen:21