Feliks Józef Tadeusz Kucharzewski, znany również pod pseudonimem No-sta, urodził się 16 maja 1849 roku w Warszawie. Był to wybitny polski inżynier, który zyskał uznanie jako specjalista w dziedzinie hydrodynamiki oraz mechaniki budowli.
W ciągu swojego życia Kucharzewski zajął się również historią nauki, co świadczy o jego szerokich zainteresowaniach oraz wiedzy. W swojej karierze akademickiej pełnił funkcję profesora na Politechnice Warszawskiej, gdzie przyczynił się do rozwoju i kształcenia przyszłych pokoleń inżynierów.
Zmarl 12 czerwca 1935 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie znaczący ślad w polskiej nauce i dydaktyce.
Życiorys
Feliks Kucharzewski urodził się jako syn Wawrzyńca i Eufemii z Baczyńskich. Swoją edukację rozpoczął w IV Gimnazjum w Warszawie, a w latach 1865-1867 kontynuował studia w dziedzinie matematyki oraz fizyki w Szkole Głównej Warszawskiej. Kolejny etap kształcenia odbył w latach 1868-1872, gdy studiował mechanikę w Szkole Dróg i Mostów w Paryżu.
Po ukończeniu studiów, Kucharzewski podjął pracę jako inżynier, angażując się w projekty Wydziałów Technicznych Dróg Żelaznych Warszawsko-Wiedeńskiej oraz Warszawsko-Brzeskiej. **Brał również czynny udział w realizacji budowy kolei nadwiślańskiej** w latach 1874-1877 oraz organizacji budowy Szpitala Dzieciątka Jezus w Warszawie. Przez pewien czas starał się o posadę wykładowcy budownictwa wodnego i drogowego w Akademii Technicznej we Lwowie w roku 1874, niestety nie osiągnął sukcesu.
W społeczności warszawskiej Kucharzewski wyróżniał się jako aktywny członek wielu organizacji gospodarczych. Współtworzył Towarzystwo Popierania Przemysłu i Handlu, a także brał udział w pracach Komitetu Dyskontowego Banku Państwa oraz Towarzystwa Kredytowego miasta Warszawy. W roku 1878 zainicjował wraz z innymi współzałożycieli pismo „Przegląd Techniczny”, nad którym pełnił funkcję redaktora do 1885 roku; jego pióro pojawiało się również w „Gazecie Warszawskiej” oraz tygodniku „Przyroda i Przemysł”.
W 1919 roku Kucharzewski otrzymał tytuł profesora honorowego Politechniki Warszawskiej i przez resztę swojego życia prowadził wykłady z historii mechaniki, kierując jednocześnie Katedrą Mechaniki Teoretycznej. Jego osiągnięcia w dziedzinie nauki i techniki znalazły również swoje odbicie w powołaniu go do grona członków założycieli Towarzystwa Naukowego Warszawskiego w 1907 roku, gdzie pełnił ważne funkcje w zarządzie aż do 1926 roku.
Kucharzewski był również jednym z założycieli Akademii Nauk Technicznych w 1920 roku. Jego działalność nie ograniczała się tylko do Warszawy – był członkiem Stowarzyszenia Techników (członek założyciel w 1908 roku) oraz Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (członek korespondent w 1905 roku). Działał również w Kasie im. Mianowskiego, gdzie sprawował funkcję sekretarza w latach 1896-1914, był wiceprezesem (1914-1915) oraz prezesem (1915-1920); w 1931 roku stanął w gronie członków honorowych.
Kucharzewski współpracował z Komisją Słownikową Tymczasowej Rady Stanu, co podkreśla jego zaangażowanie w rozwój nauki. W roku 1925 odebrał doktorat honoris causa Politechniki Lwowskiej. Jako historyk nauki poświęcił wiele czasu badaniu dziejów astronomii polskiej w XVIII i XIX wieku, zgłębiając osiągnięcia i życie takich postaci jak Marcin z Olkusza, Jan Brożek oraz Jan Heweliusz. Podjął także próbę analizy twórczości naukowej Mikołaja Kopernika oraz badał związki polskiej nauki z Witelonem. Warto również wspomnieć, że opracował polską bibliografię techniczną do 1874 roku i jest autorem zbioru nowel „Serce niewieście” wydanego w 1876 roku.
Feliks Kucharzewski zmarł, a jego ostatni spoczynek znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 75-6-1/2.
Prace naukowe
Feliks Kucharzewski był niezwykle wpływowym postacią w dziedzinie nauki i techniki w Polsce, a jego badania i publikacje miały znaczący wpływ na rozwój tych dziedzin. Jego prace obejmowały szeroki zakres tematów związanych z inżynierią oraz naukami ścisłymi, co czyni go jednym z czołowych działaczy naukowych swojej epoki.
- O astronomii w Polsce (1872),
- Teorya biegu prostolinijnego cieczy i jej zastosowanie do biegu wody w rurach wodociągowych (1872),
- Wykład hydrauliki wraz z teorią machin wodnych (1873, z Władysławem Klugerem),
- Wyznaczanie sił działających w krzyżulcach i ścianach pełnych pionowych belek mostów systemu amerykańskiego (1875),
- Mechanika (1876),
- Wyznaczanie grubości ścian murowanych podtrzymujących nasypy (1876),
- Leonard da Vinci jako uczony inżynier (1884),
- Filip de Girard i jego prace w Francyi i w Polsce (1889),
- O początkach piśmiennictwa technicznego w Polsce (1889),
- Bibliografia polska techniczno-przemysłowa, obejmująca prace drukowane oddzielnie, w czasopismach lub znane z rękopisu, we wszystkich działach techniki i przemysłu do końca 1874 roku (1894),
- Nasza najdawniejsza książka o miernictwie (1895),
- Pierwszy stolik mierniczy w Polsce (1896),
- O narzędziach niwelacyjnych używanych w Polsce w XVI wieku (1899),
- O początkach piśmiennictwa technicznego w Polsce (1900),
- Z dziejów techniki (1900),
- Statyka Kochańskiego (1910),
- Piśmiennictwo techniczne polskie (1911-1922, 3 tomy),
- Zegarmistrzostwo Kochańskiego (1911).
Jego bogaty dorobek naukowy pozostawia niezatarty ślad w historii polskiej techniki oraz okazuje się nieocenionym źródłem wiedzy dla przyszłych pokoleń inżynierów i naukowców.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: ALBERT KUCHARZEWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 10.12.2019 r.]
- Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 220.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Maksymilian Horwitz | Janusz Korczak | Stefan Minc | Helena Więckowska | Tomasz Bulik | Jadwiga Marszewska-Ziemięcka | Andrzej Sas-Uhrynowski | Benoît Mandelbrot | Adam Chełmoński (1929–2001) | Michał Leśniewski (historyk) | Krzysztof Zdzitowiecki | Jerzy Prokopiuk | Czesław Strzeszewski | Stanisław Zakrzewski (historyk) | Wojciech Roszkowski | Andrzej Wat | Artur Badyda | Józef Stypiński | Dariusz Stola | Wacław MoszyńskiOceń: Feliks Kucharzewski