Andrzej Świątkowski

---

Życiorys

Andrzej Świątkowski był synem Seweryna, inżyniera, oraz Marii z domu Łęskiej. W 1926 roku, po uczęszczaniu do Gimnazjum Męskiego Towarzystwa Szkoły Mazowieckiej, uzyskał maturę. Lata 1927–1938 spędził na studiach na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, gdzie otrzymał dyplom inżyniera architekta.

Jako student angażował się w działalność społeczną i polityczną, będąc członkiem Bratniaka, Stronnictwa Narodowego, Obozu Wielkiej Polski oraz Obozu Narodowo-Radykalnego. Równocześnie odbywał szkolenia i praktyki wojskowe, łącząc edukację z przygotowaniami do służby wojskowej. Po ukończeniu studiów, rozpoczął pracę zawodową w swoim zawodzie architekta.

W maju 1939 roku, zdecydował się na wyjazd do Afganistanu, gdzie podjął 3-letni kontrakt. Wybuch II wojny światowej zastał go w Kabulu, co zmusiło go do działania w trudnych warunkach. W kwietniu 1940 roku dotarł do Francji, gdzie otrzymał przydział do Ośrodka Wyszkolenia Oficerów Artylerii w Vichy.

Po upadku Francji, Andrzej Świątkowski został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie jako oficer wskazany został do 3 dywizjonu artylerii lekkiej 3 Brygady Kadrowej Strzelców na stanowisku oficera zwiadowczego dywizjonu oraz oficera ogniowego 1 baterii. Jego służba nie zakończyła się na tym, bowiem kontynuował karierę wojskową w 4 Brygadzie Kadrowej Strzelców i 1 Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej.

Cichociemny

Po odbyciu intensywnego szkolenia z zakresu dywersji, Andrzej Świątkowski został zaprzysiężony 7 listopada 1941 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. W nocy z 27 na 28 grudnia 1941 roku, w ramach operacji „Jacket”, dowodzonej przez porucznika Mariusza Wodzickiego, przeprowadzono zrzut.

W wyniku niefortunnego zdarzenia, ekipa została zrzucona na teren Rzeszy, w pobliżu miejscowości Brzozów Stary. Niestety, Świątkowski zginął rano, prowadząc walkę z niemieckimi celnikami oraz strażą graniczną. W grupie, która została zrzucona razem z nim, znajdowały się również osoby takie jak: kpt. Maciej Kalenkiewicz „Kotwicz”, por. Alfred Paczkowski „Wania” oraz rtm. Marian Jurecki „Orawa”, a także dwóch kurierów. Kalenkiewicz odniósł rany podczas starcia, natomiast Paczkowski i kurierzy zdołali przedostać się do Warszawy.

Jednym z kurierów był Tadeusz Chciuk, który relacjonował te niebezpieczne wydarzenia w swoich książkach, takich jak „Koncert. Opowiadanie cichociemnego” oraz „Raport z podziemia 1942”. Wspomnienia te zawierają dramatyczne opisy, w których Chciuk twierdzi, że Świątkowski zastrzelił rannego Orawę, a następnie postanowił odebrać sobie życie.

Ostatecznie zarówno Jurecki, jak i Świątkowski, zostali pochowani na tamtejszym cmentarzu, co przypomina o ich poświęceniu w walce o wolność.

Awanse

Andrzej Świątkowski osiągnął szereg znaczących stopni wojskowych w swojej karierze. Oto szczegółowe informacje na ten temat:

• stopień podporucznika – nadany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku,
• stopień porucznika – uzyskany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1938 roku,
• stopień kapitana – przyznany 28 grudnia 1941 roku.

Odznaczenia

Andrzej Świątkowski otrzymał szereg zaszczytnych odznaczeń, które są wyrazem jego bohaterstwa i poświęcenia. Wśród nich znajdują się:

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 13419,
• Krzyż Walecznych,
• Medal za Ratowanie Ginących (1941).

Upamiętnienie

W Brzozowie Starym upamiętnienie cichociemnych, wśród których znajduje się Andrzej Świątkowski, jest starannie pielęgnowane. Szkoła podstawowa w tej miejscowości nosi imię „Żołnierzy AK Cichociemnych”, co świadczy o honorze, jakim otaczani są bohaterowie lokalnej historii. Na terenie tej samej wsi znajduje się również Skwer im. Żołnierzy AK Cichociemnych, który przypomina o rtm. Marianie Jureckim oraz kpt. Andrzeju Świątkowskim.

Warto także zwrócić uwagę na kościół św. Jacka, gdzie w lewej nawie w 1980 roku odsłonięto tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej. Upamiętnia ona cichociemnych – spadochroniarzy, którzy za swoją odwagę i determinację dla wolności Polski polegli podczas II wojny światowej. Wśród 110 wymienionych na tablicy cichociemnych jest także imię Andrzeja Świątkowskiego.

Wartym zaznaczenia jest, że tablica ta znajduje się przy ul. Freta w Warszawie, co czyni ją istotnym punktem na mapie pamięci narodowej, przypominającym o heroicznychczynach tych, którzy walczyli za niepodległość Polski.

---

Oceń: Andrzej Świątkowski

---