Janina Maria Sippko, znana również pod pseudonimem Berta, była niezwykle znaczącą postacią w historii Polski.
Urodziła się 22 grudnia 1894 roku w Warszawie, gdzie spędziła część swojego życia, a zmarła 27 stycznia 1974 roku.
W czasie swojego życia angażowała się w działalność niepodległościową oraz konspiracyjną, w szczególności jako oficer Armii Krajowej, co czyni ją jednym z ważniejszych bohaterów tamtych czasów.
Życiorys
Janina Maria Sippko urodziła się jako jedyne dziecko w rodzinie Edwarda Szenfelda, inżyniera miejskiego, który był ekspertem w dziedzinie wodociągów i kanalizacji, oraz jego żony Anieli z Zajączkowskich. W 1912 roku ukończyła siedmioklasową pensję Pauliny Hewelke w Warszawie. Następnie ósmą klasę zrealizowała w gimnazjum żeńskim Wacławy Peretjatkowiczowej, które mieściło się w Kijowie. Maturę zdała eksternistycznie w 1915 roku przed komisją okręgu szkolnego w Kijowie.
W latach 1915–1917 studiowała w Żeńskim Instytucie Medycznym w Piotrogrodzie. W trakcie jej studiów aktywnie uczestniczyła w działalności Organizacji Młodzieży Narodowej. W 1918 roku angażowała się w Polskiej Organizacji Wojskowej oraz w Towarzystwie „Sokół”. Od wiosny 1919 roku była w dyspozycji Ekspozytury Oddziału II Naczelnego Dowództwa, gdzie pracowała w Sekcji Kurierskiej. Pełniła funkcję łączniczki na trasie Wilno–Dynieburg, co oznaczało, że przekazywała rozkazy dowództwa Frontu Litewsko-Białoruskiego do polskiego wywiadu oraz przyjmowała od nich meldunki. Po rozwiązaniu sekcji, działała w Sekcji Instruktorsko-Oświatowej.
W okresie wojny polsko-bolszewickiej służyła w II Ochotniczej Legii Kobiet, znajdując się głównie w Wilnie oraz Grodnie. Podczas III powstania śląskiego uczestniczyła w służbach kwatermistrzowskich, wspierających powstańców. W 1923 roku poślubiła Gustawa Sippkę, z którym żyła do jego śmierci w 1932 roku. Po utracie męża, w latach 1933–1939 była maszynistką w Kierownictwie Zaopatrzenia Lotnictwa.
Kiedy wybuchła II wojna światowa, Janina rozpoczęła działalność konspiracyjną. Była jedną z bliskich współpracowniczek Janiny Karasiówny (pseud. „Bronka”) i Haliny Piwońskiej (pseud. „Henryka”), które zajmowały się tworzeniem sieci łączności konspiracyjnej. Jako „Berta”, Sippkowa zorganizowała pocztę wewnętrzną w Oddziale Vk (łączności konspiracyjnej) Komendy Głównej ZWZ, później AK. Kierowała obiegiem tej poczty między szefem Oddziału Vk a innymi komórkami, a także koordynowała przekazywanie informacji z szefa oddziału do komendanta głównego oraz szefa sztabu przez trzy centrale pocztowe. Była kapitanem AK, a w trakcie powstania warszawskiego dowodziła służbą łączniczek KG AK, zajmując się ponadto poszukiwaniem lokali na siedzibę Komendy Głównej.
Po upadku powstania, z pomocą cywilnej ludności opuściła Warszawę. Po wojnie rozpoczęła pracę jako maszynistka w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”, najpierw w Łodzi, a później w Warszawie. We wrześniu i październiku 1951 roku była przetrzymywana w areszcie śledczym Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, co mogło być związane z jej działalnością w podziemnej organizacji „Kraj”.
Janina Sippko zmarła 27 stycznia 1974 roku. Jej ostatnim miejscem spoczynku jest cmentarz komunalny, dawny Cmentarz Wojskowy na Powązkach, gdzie spoczęła w kwaterze IIC28-10-4.
Odznaczenia
Janina Maria Sippko otrzymała w 1933 roku Krzyż Niepodległości z Mieczami, co było wyrazem uznania za jej zasługi w walce o niepodległość. W 1944 roku została odznaczona Krzyżem Virtuti Militari V klasy, co dodatkowo podkreśla jej heroizm i poświęcenie podczas działań wojennych.
Przypisy
- a b c d e f g h i Marek Getter: Janina Maria Sippko. Internetowy Polski Słownik Biograficzny. [dostęp 24.03.2021 r.]
- Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Stanisław Adam Miączyński | Antoni Grzybowski | Natalia Hiszpańska | Wiesław Brauliński | Stefan Steć | Henryk Troszczyński | Władysław Bielecki (żołnierz) | Jan Misiewicz (oficer) | Stanisław Grekowicz | Zofia Krassowska | Krzysztof Hajdas | Stanisław Sołtys (cichociemny) | Stanisław Nadzin | Janusz Komorowski | Władysław Krzaczyński | Jan Guderski | Jerzy Szymankiewicz | Maciej Matthew Szymanski | Mariusz Ochalski | Karol KryńskiOceń: Janina Maria Sippko