Jan Radoliński

Wojsko i służby mundurowe

Jan Wojciech Maksymilian Radoliński, urodzony 24 czerwca 1897 roku w Warszawie, był prominentną postacią w historii Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej. Jako major dyplomowany piechoty, Radoliński odegrał ważną rolę w strukturach wojska w tym burzliwym okresie.

Jego życiorys zamyka się tragicznie w dniu 20 lutego 1942 roku, kiedy to zmarł, pozostawiając po sobie pamięć nie tylko jako oficer, ale także jako kawaler prestiżowego Orderu Virtuti Militari, który przyznawany jest za męstwo w obliczu wroga.

Życiorys

Jan Radoliński urodził się jako syn Józefa i Marii Loegler. W Warszawie ukończył w 1914 roku siedmioklasową szkołę realną oraz zdobył maturę. Jego służba wojskowa rozpoczęła się w armii rosyjskiej, gdzie został wcielony 24 sierpnia 1914 roku. W trakcie I wojny światowej odniósł trzy rany, dwukrotnie pod Baranowiczami oraz raz na Wileńszczyźnie. W armii carskiej służył do 26 października 1917, awansując do stopnia podkapitana, jednocześnie angażując się w działalność Związku Wojskowych Polaków w Rosji. Po wyleczeniu, które miało miejsce 25 maja 1918 roku, dołączył do polskich oddziałów na Murmanie, w Samodzielnym Oddziale Murmańskim w 5 Dywizji Strzelców Syberyjskich.

Na dzień 2 lipca 1918 roku, gen. Józef Haller awansował go do stopnia kapitana. W grudniu 1918 roku, pełniąc już funkcję dowódcy plutonu karabinów maszynowych, a później kompanii w tych samych oddziałach, w styczniu 1919 roku objął stanowisko zastępcy dowódcy oddziału. Jan Radoliński zyskał uznanie podczas walk na froncie kolejowym Archangielsk-Wołogda w okresie maj-lipiec 1919 roku, w szczególności kiedy zorganizował udany atak na zrewoltowane wojska „białych” Rosjan.

Na podstawie dekretu z 30 lipca 1920 roku, Naczelny Wódz przyjął go do Wojska Polskiego, zatwierdzając jego stopień kapitana w piechocie jako warunkowy. Po przydzieleniu do 64 pułku piechoty, Radoliński dowodził Batalionem Zapasowym 64 pp, a później batalionem w 4 Pomorskim pułku piechoty. Jego służba w 4 Dywizji Piechoty obejmowała także stanowisko oficera łącznikowego aż do października 1920 roku.

W dniu 14 sierpnia 1920 roku, kiedy dowodził 4 Pomorskim pułkiem strzelców, jego przywództwo w bitwie nad Wkrą, gdzie przeprowadził skuteczny kontratak, przyniosło mu odznaczenie Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, co zostało potwierdzone dekretem z 13 kwietnia 1921 roku. Aż do 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w 18 pułku piechoty, będąc jednocześnie oddelegowanym na kurs wyższych dowódców.

W dniu 3 maja 1922 roku, Jan Radoliński został zweryfikowany w stopniu kapitana z 260. lokatą w piechocie. Po przeniesieniu do 15 pułku piechoty w Dęblinie, objął stanowisko I oficera sztabu 28 Dywizji Piechoty w Warszawie. Po pewnym czasie, w 1923 roku, zajmując 213. lokatę wśród kapitanów korpusu piechoty, wyznaczono go na kurs doszkalający w Wyższej Szkole Wojennej, który zakończył się w 1924 roku dyplomem Oficera Sztabu Generalnego.

Na mocy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Stanisława Wojciechowskiego z dnia 1 grudnia 1924 roku, otrzymał awans na majora. W 1925 roku, prezes Rady Ministrów Władysław Grabski odznaczył go Srebrnym Krzyżem Zasługi za jego wkład w organizację armii. Wkrótce potem przeniesiono go z 1 Dywizji Piechoty Legionów do 30 pułku piechoty, gdzie dowodził III batalionem.

Od 9 sierpnia 1926 do 17 marca 1927 roku piastował stanowisko dowódcy II batalionu w 72 pułku piechoty. Potem, na mocy zarządzenia ministra spraw wojskowych, przeniesiono go do 84 pułku piechoty, gdzie pełnił funkcję dowódcy I batalionu. W tym czasie zajmował 62. lokatę wśród majorów korpusu piechoty. W kolejnych latach pracował w Okręgowej Dyrekcji Kolei Państwowych w Radomiu, a także jako delegat Sztabu Głównego WP.

W 1933 roku, za zasługi w dziele odzyskania niepodległości, został odznaczony Krzyżem Niepodległości przez Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego. W 1934 roku przeniesiono go do 1 Batalionu Strzelców jako dowódcę. Funkcję tę pełnił do 20 listopada 1934 roku. Na koniec 1934 roku wyniesiono go ze stanowiska, pozostawiając w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII.

W 1939 roku posiadał przydział mobilizacyjny do sztabu w Warszawie, a 16 września został wzięty do niewoli przez Niemców w Otwocku i przebywał w Stalagu I A Stablack.

Zmarł 20 lutego 1942 roku, a jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 263. Jan Radoliński był żonaty z Wandą Zajdler, ich synem był Andrzej Józef Ignacy, urodzony 29 lipca 1924 roku, zmarły 25 kwietnia 1940 roku w Warszawie.

Ordery i odznaczenia

Jan Radoliński, znany ze swojej zasługującej na uwagę kariery, został uhonorowany wieloma odznaczeniami, które oddają jego wkład w obronę i niepodległość kraju.

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 2395,
  • Krzyż Walecznych (dwukrotnie),
  • Krzyż Niepodległości (przyznany 4 listopada 1933),
  • Srebrny Krzyż Zasługi (przyznany 4 marca 1925),
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Krzyż Wojenny (Francja),
  • Krzyż Wojskowy (Wielka Brytania),
  • Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania),
  • Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny (Francja),
  • Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”),
  • Odznaka dyplomowanych oficerów Sztabu Generalnego II Rzeczypospolitej,
  • Odznaka pamiątkowa 15 pułku piechoty,
  • Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych.

Przypisy

  1. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 14 z 22.12.1934 r., s. 254.
  2. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 11 z 07.06.1934 r., s. 154.
  3. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 5 z 21.03.1935 r., s. 31.
  4. Dziennik Personalny M. S. Wojskowych Nr 8 z 01.06.1935 r., s. 59.
  5. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Opinie z kursów o oficerach, s. 426.
  6. Rocznik oficerski 1932, s. 26.
  7. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1933, s. 17.
  8. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 38 z 01.04.1925 r., s. 183.
  9. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 31 z 09.08.1926 r., s. 247.
  10. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 25 z 31.10.1927 r., s. 297.
  11. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 9 z 17.03.1927 r., s. 81.
  12. Lista oficerów dyplomowanych, s. 9.
  13. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 32 z 25.08.1920 r., s. 788.
  14. Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921, s. 836.
  15. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 9 z 14.04.1922 r., s. 301.
  16. Monitor Polski Nr 63 z 17.03.1925 r., poz. 237, s. 1.
  17. Rocznik oficerski 1924, s. 65.
  18. Rocznik oficerski 1924, s. 158.
  19. Żołnierz Polski na Murmanie, s. 45.
  20. Żołnierz Polski na Murmanie, s. 50.
  21. Rocznik oficerski 1928, s. 98.
  22. Rocznik oficerski 1928, s. 174.
  23. Rocznik oficerski 1923, s. 406.

Oceń: Jan Radoliński

★★★★★
Średnia ocena:4.73 Liczba ocen:23