Franciszek Barczyk


Franciszek Barczyk, urodzony 1 września 1897 roku w Warszawie, to postać, która zapisała się w historii Polski jako bohater wojskowy. Jako chorąży Wojska Polskiego odegrał znaczącą rolę w czasie II wojny światowej, stając w obronie swojego kraju.

Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie w Katyniu, gdzie zginął między 20 a 22 kwietnia 1940 roku. Barczyk był także odznaczony Orderem Virtuti Militari, co świadczy o jego niezłomnej odwadze i poświęceniu dla wolności narodowej.

Życiorys

Franciszek Barczyk przyszedł na świat 1 września 1897 roku w Warszawie, w rodzinie Władysława oraz Walentyny z Nowakowskich. Swoją edukację rozpoczął w Gimnazjum gen. Pawła Chrzanowskiego, gdzie ukończył cztery klasy.

29 września 1914 roku zdecydował się na wstąpienie do armii rosyjskiej, w której służył aż do momentu wybuchu rewolucji październikowej w 1917 roku. Następnie wstąpił do I Korpusu Polskiego stacjonującego w Rosji, gdzie przydzielono go do oddziału konnych wywiadowców 3 pułku strzelców polskich. Po demobilizacji korpusu, 20 czerwca 1918 roku, wrócił do Warszawy.

Niecały miesiąc później, 1 lipca, został aresztowany przez Niemców za „czynne wystąpienie wobec nich” i osadzony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej. 14 lipca, po procesie przed niemieckim sądem polowym, nałożono na niego karę półtora roku ciężkiego więzienia, w efekcie czego trafił do więzienia mokotowskiego.

Na mocy decyzji prokuratora przy królewsko-polskim Sądzie Apelacyjnym, 11 listopada 1918 roku został zwolniony. Tego samego dnia wstąpił do Wojska Polskiego, a jego działalność obejmowała uczestnictwo w rozbrajaniu Niemców. W czasie wojny z bolszewikami walczył w szeregach 3 pułku ułanów, gdzie pełnił funkcję plutonowego. Wykazał się odwagą w bitwie pod wsią Kuty, w której odniósł ciężką ranę – postrzał w lewą pierś.

1 października 1924 roku Franciszek został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza, a od 15 stycznia 1930 roku służył w 20 pułku ułanów w Rzeszowie. Na początku marca 1934 roku zajmował stanowisko wachmistrza szefa 3. szwadronu szkolnego, a w marcu 1939 roku pełnił rolę oficera żywnościowego pułku.

Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku pełnił funkcję oficera żywnościowego 20 pułku. Po złożeniu broni został wzięty do niewoli przez wojska radzieckie i osadzony w Kozielsku. Według danych z kwietnia 1940 roku był jeńcem w tym obozie. Między 19 a 21 maja 1940 roku został przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD (na liście nr 035/4 z 16 kwietnia 1940). Jego życie zakończyło się tragicznie – został zamordowany przez NKWD w lesie katyńskim między 20 a 22 kwietnia 1940 roku.

Franciszek Barczyk został zidentyfikowany podczas ekshumacji przeprowadzonej przez Niemców w 1943 roku, gdzie nie podano jednak daty w dzienniku ekshumacji, a jego szczątki oznaczono numerem 105. Figuruje także na liście AM-168-105. W zasobach Archiwum Robla (pakiet 105) można znaleźć spis przedmiotów stwierdzonych przy jego szczątkach. W poszukiwaniach informacji o nim brali udział jego krewni, którzy zwrócili się do Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie, zarówno w 1946, jak i 1948 roku.

Na podstawie postanowienia nr 112-49-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007 roku, został pośmiertnie mianowany stopniem podporucznika. Awans ogłoszono 10 listopada 2007 roku w Warszawie, w czasie uroczystości zatytułowanej „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Franciszek Barczyk został również upamiętniony Dębem Pamięci, który znajduje się na ul. Stawowej 1 w Trzebnicy, dzięki Integracyjnej Szkole Podstawowej. Beszł duży szacunek wśród lokalnej społeczności. Był osobą żonatą, jednak nie miał dzieci.

Ordery i odznaczenia

Franciszek Barczyk uzyskał wiele znaczących odznaczeń, które świadczą o jego niezłomnej służbie i wkładzie w walkę o wolność. Poniżej przedstawiono szczegółowy wykaz przyznanych mu orderów i odznaczeń.

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 5037 – 26 stycznia 1922,
  • Krzyż Walecznych czterokrotnie,
  • Medal Niepodległości – 19 grudnia 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Brązowy Krzyż Zasługi,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych.

Wszystkie wymienione odznaczenia mają duże znaczenie historyczne i stanowią dowód na oddanie i poświęcenie Franciszka Barczyka.

Przypisy

  1. TomaszT. Lewandowski TomaszT., AdamA. Nielski AdamA., Katyń - strona główna [online], www.katyn-pamietam.pl [dostęp 01.07.2017 r.] (ang.).
  2. Kukawski 2012 ↓, s. 48.
  3. Łojek 2008 ↓, s. 214.
  4. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 703 jako Braczyk.
  5. Uбиты в Катыни 2015 ↓, s. 473.
  6. Lista odznaczonych 1935 ↓, s. 9.
  7. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 20, tu urodzony 01.10.1897 r.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26.01.1922, s. 12.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19.03.1934, s. 117.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 15.07.1922, s. 526.
  11. M.P. z 1933 r. nr 292, poz. 318.
  12. Polak (red.) 1991 ↓, s. 14.
  13. Kolekcja ↓, s. 1.
  14. Kolekcja ↓, s. 2.
  15. Kolekcja ↓, s. 3.
  16. Kolekcja ↓, s. 4.
  17. Kolekcja ↓, s. 1, 2, 4.

Oceń: Franciszek Barczyk

Średnia ocena:4.64 Liczba ocen:5