Bolesław Krzysztof Biega

---

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Bolesław Krzysztof Biega urodził się w Anglii, gdzie spędził swoje dzieciństwo. Był synem Bolesława Józefa Biegi, dyplomaty, który w latach 1923–1928 pełnił funkcję II sekretarza ambasady polskiej w Londynie. Później zajmował ważne stanowiska, takie jak szef sekcji anglo-amerykańskiej w Ministerstwie Spraw Zagranicznych oraz redaktor naczelny gazety „Wieczór Warszawski”. Jego matka, Marjorie Thomas, była Angielką, która pracowała jako tłumaczka dla delegacji na traktat wersalski, jednak zmarła nagle w 1924 roku. W 1933 roku, za przyczyn politycznych, Bolesław Biega Senior stracił swoją posadę.

W rodzinie Biega, tradycje patriotyczne były silnie zakorzenione. Dziadek Bolesława, Stanisław Jan Antoni Biega, był działaczem narodowym, który odegrał kluczową rolę w zakładaniu Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Z kolei jego stryj, Stanisław Biega, był doświadczonym majorem saperów oraz uczestnikiem obu wojen światowych, odznaczonym prestiżowym Orderem Virtuti Militari.

Bolesław w latach 1935–1939 uczęszczał do Gimnazjum im. Sułkowskich w Rydzynie. Początki były trudne, bowiem przybył do Polski z minimalną znajomością języka polskiego. Niemniej jednak, szybko go opanował i w 1940 roku uzyskał świadectwo dojrzałości w Warszawie. To samo roku wstąpił na Wydział Elektryczny w Szkole Inżynierskiej im. Hipolita Wawelberga, gdzie dyplom zdobył w 1944 roku.

II wojna światowa

W czasie II wojny światowej Bolesław zaangażował się w działania oporu, stając się członkiem Szarych Szeregów. W 1939 roku, jako członek Przysposobienia Wojskowego, działał jako telefonista podczas obrony Warszawy. Następnie, w 1940 roku, wstąpił do warszawskiego okręgu Związku Walki Zbrojnej, a od 1942 roku, do Armii Krajowej. Podczas okupacji ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty Agricola, a w rezultacie uzyskał stopień plutonowego podchorążego.

Powstanie warszawskie

W trakcie powstania warszawskiego Biega walczył w batalionie „Kiliński”, początkowo na stanowisku dowódcy plutonu, a od 10 września jako dowódca 2. kompanii „Szare Szeregi”. 1 sierpnia 1944 roku doznał rany w natarciu na Pocztę Główną, gdzie doświadczył postrzału lewego nadgarstka z uszkodzeniem kości. Przez pewien czas przebywał w szpitalu polowym usytuowanym przy ul. Moniuszki 11.

Ślub

13 sierpnia, w warunkach powstańczych, Bolesław wziął ślub z Alicją Treutler, sanitariuszką, którą poznał w 1939 roku i która również brała udział w powstaniu, znaną z pseudonimu „Jarmuż”. Uchwycenie tego momentu uwiecznił fotograf Eugeniusz Lokajski, a samo wydarzenie zorganizował kapelan 4 Rejonu, ks. Wiktor Potrzebski „Corda”. W improwizowanej ceremonii brało udział kilkadziesiąt osób, co podkreśla znaczenie tego momentu. Jak zauważył dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego, młoda para stała się jednymi z najbardziej rozpoznawalnych powstańców warszawskich. W ostatnich dniach walki Bolesław został awansowany na stopień podporucznika.

Po zakończeniu powstania trafił do Stalagu IV B / H Zeithain, obozu szpitalnego, który był oddziałem Stalagu IV-B Mühlberg. Kiedy oboz został wyzwolony, wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Pełnił rolę oficera łącznikowego przy armii amerykańskiej, gdzie zajmował się sprawami polskich uchodźców w północnej Wirtembergii. Ostatecznie wyjechał do Anglii, gdzie w 1946 roku został zdemobilizowany.

Emigracja

W latach 1946–1950 Bolesław pracował jako inżynier w Equipment & Engineering Co. Ltd w Londynie. W 1951 roku, w towarzystwie swojej żony, podjął decyzję o emigracji do Stanów Zjednoczonych. W Fort Wayne, w General Electric, sprawował funkcję szefa sekcji w latach 1951–1959. Następnie w Chicago zaangażował się w handel zagraniczny, obejmując stanowisko szefa sprzedaży produktów przemysłowych w firmie do 1964 roku, by później pełnić rolę dyrektora technicznego w Sola Basic. W latach 1968–1974 znalazł się na czołowej pozycji w jednej z amerykańskich komisji Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej. Bolesław był także członkiem rady organizacji dobroczynnej „Bratnia Pomoc” w Nowym Jorku. W 1988 roku przeszedł na zasłużoną emeryturę.

Życie prywatne

Alicja Treutler-Biega, małżonka Bolesława Biegi, była siostrzenicą jego macochy Hanny Treutler, żyjącej w latach 1902–1980. Związek mąż i żona trwał przez imponujące 75 lat. Warto wspomnieć, że Hania Treutler była żoną Bolesława Biega Seniora, którego poślubił w trudnych czasach II wojny światowej. Ta wyjątkowa para doczekała się pięciorga potomków: trzech synów oraz dwóch córek, a także licznego grona wnuków oraz prawnuków, bo aż dwanaściorga wnuków i pięciorga prawnuków.

Niestety, Alicja „Lilly” Treutler-Biega, w środowisku znana jako „Jarmuż”, odeszła w wrześniu 2019 roku, pozostawiając po sobie bogate wspomnienia. Bolesław Biega zmarł w swoim mieszkaniu zlokalizowanym w Freehold Township w Nowym Jorku 18 maja 2023 roku, osiągając wiek 100 lat, co w dzisiejszych czasach zasługuje na szczególne uznanie.

Odznaczenia

Bolesław Krzysztof Biega jest osobą, która w swoim życiu osiągnęła wiele zaszczytów oraz odznaczeń za swoje wybitne dokonania na rzecz polonii oraz kultury narodowej.

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2021), przyznany „za wybitne zasługi w działalności na rzecz środowisk polonijnych w Stanach Zjednoczonych Ameryki, za promowanie polskiej kultury i tradycji narodowych”,
• Złoty Medal Wojska Polskiego,

Publikacje

Bolesław Krzysztof Biega napisał wspomnienia, które noszą tytuł „Thirteen is my lucky number. The Dramatic True Story of a Polish Resistance Fighter”.

W kulturze

W dniach 13 sierpnia 1944 roku miała miejsce niezwykła chwila, kiedy to w powstańczej kronice filmowej zapisano ceremonie ślubną Bolesława i Alicji. Na tym ważnym wydarzeniu obecny był również Bolesław Biega, ojciec pana młodego, co dodaje szczególnego znaczenia tej pamiątce historycznej. Część zarejestrowanych fragmentów znalazła swoje miejsce w filmie zatytułowanym „Powstanie Warszawskie”, który miał premierę w 2014 roku.

Warto zaznaczyć, że Bolesław był znany pod pseudonimem „Biegi”, co uwidacznia się w dokumentach Armii Krajowej z 1944 roku. W różnych opracowaniach można również spotkać inny wariant jego pseudonimu, „Pałąk”, a w niektórych źródłach przywoływany jest także jako „Pająk”. Te nazwy odzwierciedlają skomplikowane i często zmienne losy ludzi walczących o wolność.

---

Oceń: Bolesław Krzysztof Biega

---