Andrzej Korzyński


Andrzej Waldemar Korzyński, znany szerzej pod pseudonimem „Andrzej Spol”, urodził się 2 marca 1940 roku w Warszawie. Zmarł 18 kwietnia 2022 roku, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w polskim świecie muzycznym.

Był polskim kompozytorem, aranżerem, pianistą oraz autorem tekstów, który swoją twórczością znacząco wpłynął na rozwój polskiej muzyki. Jako członek Polskiej Akademii Filmowej, jego talent i wkład w kulturę filmową były nieocenione.

Życiorys

Andrzej Korzyński, znany kompozytor, zdobył wykształcenie muzyczne w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie w 1964 roku. Jego nauczycielem był profesor Kazimierz Sikorski. Kszyżynski podczas studiów skupił się na kompozycji oraz dyrygenturze, a jego pracą dyplomową była opera kameralna, która wykorzystywała nowoczesne techniki, w tym dodekafonię. Już w czasach studenckich związał się z aktorskim kabaretem Manekin, gdzie współpracował z artystami z Studenckiego Teatru Satyryków. Dodatkowo pełnił rolę szefa radiowego „Studenckiego Magazynu Muzycznego”. W tym samym roku, 1964, stworzył zespół Ricercar 64, towarzysząc Piotrowi Szczepanikowi, dla którego stworzył wiele znanych utworów, takich jak „Żółte kalendarze” oraz „Kochać”, która zdobyła tytuł radiowej piosenki roku w 1966.

W roku 1965 Andrzej Korzyński, wspólnie z Mateuszem Święcickim oraz Witoldem Pogranicznym, założył Młodzieżowe Studio „Rytm”. Przez osiem kolejnych lat studio to prezentowało twórczość młodych muzyków wykonujących bigbit. W „Rytmie” zadebiutowało wielu przyszłych dziennikarzy muzycznych, w tym Andrzej Turski, Piotr Kaczkowski oraz Maria Szabłowska. W 1969 roku Korzyński wyjechał do Francji na kontrakt z wytwórnią filmową 20th Century Fox, co otworzyło nowe drzwi w jego karierze.

W 1970 roku skomponował ścieżkę dźwiękową do filmu produkcji Warner Bros. zatytułowanego „Germania 7 donne a testa”. W latach siedemdziesiątych prowadził zespół Arp Life, który wykorzystywał nowatorską wówczas muzykę elektroniczną, m.in. w filmie „W pustyni i w puszczy”. W 1973 roku podpisał umowę na udźwiękowienie piętnastu filmów dla wytwórni DEFA z NRD, a od 1986 roku współpracował z zachodnioniemieckimi producentami, takimi jak FILM POOL oraz Bavaria Film.

Wielokrotnie łączył siły z reżyserem Andrzejem Żuławskim, tworząc muzykę do wielu jego filmów, w tym do „Pieśni triumfującej miłości”, „Trzeciej części nocy”, „Diabła”, „Na srebrnym globie”, „Opętania” oraz „Kosmosu”. W 2019 roku stworzył ścieżkę dźwiękową do filmu „Mowa ptaków”, reżyserowanego przez Xawerego Żuławskiego, opartego na scenariuszu jego zmarłego ojca. Korzyński komponował również muzykę do znanych filmów, takich jak „Człowiek z żelaza” Andrzeja Wajdy, „Ocalenie” Edwarda Żebrowskiego, „Pierścień i róża” Jerzego Gruzy oraz „Akademia pana Kleksa” Krzysztofa Gradowskiego.

Andrzej Korzyński był autorem postaci Franka Kimono, niezwykle popularnej w latach 80., w którą wcielał się Piotr Fronczewski, a także tworzył piosenki wykonywane przez tego aktora. W 1991 roku stworzył tekst piosenki „Mydło Fa”, śpiewanej przez Marlenę Drozdowską oraz Marka Kondrata. Utwór ten, pierwotnie stworzony jako parodia popularyzowanych przebojów, wkrótce stał się jednym z pierwszych polskich hitów disco polo.

W 2016 roku zrealizowano film dokumentalny „Andrzej Korzyński. Zagubiony diament” w reżyserii Grzegorza Brzozowicza, którego celem było ukazanie życia i twórczości kompozytora. Dwa lata później opublikowano książkę „Znam wszystkie Wasze numery”, będącą wywiadem-rzeką przeprowadzonym przez dziennikarkę Marię Szabłowską.

Żona Korzyńskiego, Sylwia Sokorska-Korzyńska (zm. 2023), była córką Włodzimierza Sokorskiego, komunistycznego polityka. Ich syn Mikołaj (ur. 1973) również zaangażował się w muzykę i kompozycję, a ponadto zrealizował się jako scenarzysta filmowy.

Andrzej Korzyński zmarł 18 kwietnia 2022 roku, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, gdzie został pochowany 11 maja 2022 roku.

Muzyka filmowa

Muzyka filmowa jest niezwykle ważnym elementem polskiego kina, a jeden z najbardziej uznawanych kompozytorów, Andrzej Korzyński, znacząco przyczynił się do jej rozwoju. Poniżej przedstawiamy listę filmów, w których jego muzyka odegrała kluczową rolę:

  • Wszystko na sprzedaż – reż. Andrzej Wajda,
  • Człowiek z marmuru – reż. Andrzej Wajda,
  • Człowiek z żelaza – reż. Andrzej Wajda,
  • Polowanie na muchy – reż. Andrzej Wajda,
  • Brzezina – reż. Andrzej Wajda,
  • Panna Nikt – reż. Andrzej Wajda,
  • Trzecia część nocy (1971) – reż. Andrzej Żuławski,
  • Diabeł (1972) – reż. Andrzej Żuławski,
  • Opętanie (1981) – reż. Andrzej Żuławski,
  • Na srebrnym globie (1987) – reż. Andrzej Żuławski,
  • Moje noce są piękniejsze niż wasze dni (Mes nuits sont plus belles que vos jours) (1989) – reż. Andrzej Żuławski,
  • Szamanka (1996) – reż. Andrzej Żuławski,
  • Wierność (2000) – reż. Andrzej Żuławski,
  • Kosmos (2015) – reż. Andrzej Żuławski,
  • Nie ma mocnych (1974) – reż. Sylwester Chęciński,
  • Kochaj albo rzuć (1977) – reż. Sylwester Chęciński,
  • Wielki Szu (1983) – reż. Sylwester Chęciński,
  • Akademia pana Kleksa – reż. Krzysztof Gradowski,
  • Podróże pana Kleksa – reż. Krzysztof Gradowski,
  • Pan Kleks w kosmosie – reż. Krzysztof Gradowski,
  • Agent nr 1 (1972) – reż. Zbigniew Kuźmiński,
  • Motyle (1972) – reż. Janusz Nasfeter,
  • W pustyni i w puszczy (1973) – reż. Władysław Ślesicki,
  • Akwen Eldorado (1988) – reż. Andrzej Swat,
  • Tulipan (1986) – reż. Janusz Dymek,
  • Oko proroka (1982) – reż. Paweł Komorowski,
  • Przeklęte oko proroka (1984) – reż. Paweł Komorowski,
  • Pierścień i róża (1986) – reż. Jerzy Gruza,
  • Ostatnie takie trio (1976) – reż. Jerzy Obłamski,
  • Tygrysy Europy (1999) – reż. Jerzy Gruza,
  • Zapamiętaj imię swoje (1974) – reż. Siergiej Kołosow,
  • S.O.S (1974) – reż. Janusz Morgenstern,
  • Zaginiona (2003) – reż. Andrzej Kostenko,
  • Mowa ptaków – 2019, reż. Xawery Żuławski.

Wybrane utwory autorskie

W twórczości Andrzeja Korzyńskiego znaleźć można wiele wyjątkowych utworów, które zdobyły serca słuchaczy. Poniżej przedstawiamy wybrane kompozycje, które zgromadziły szerokie uznanie w polskiej muzyce.

Każdy z tych utworów jest świadectwem artystycznego kunsztu Andrzeja Korzyńskiego oraz jego współpracy z innymi utalentowanymi twórcami Polskiego rynku muzycznego.

Nagrody i odznaczenia

Andrzej Korzyński, wybitny kompozytor, zdobył szereg istotnych nagród oraz odznaczeń w trakcie swojej kariery.

  • 1977: Otrzymał nagrodę za muzykę do filmu Czerwone ciernie podczas Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku,
  • 2017: Przyznano mu Srebrny Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis, honorujący jego wkład w kulturę, który wręczył Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP,
  • 2018: Wyróżniony nagrodą „Człowieka ze Złotym Uchem” na Festiwalu Soundedit za „wybitne dokonania w dziedzinie produkcji muzycznej”,
  • 2023: Pośmiertnie uhonorowany Złotym Fryderykiem,

Jego osiągnięcia stanowią ważny wkład w polską kulturę muzyczną.

Przypisy

  1. PRP: Sylwia Sokorska-Korzyńska nie żyje. Nie potrafiła podnieść się po stracie męża. "Śpij spokojnie, Mamo". onet.pl, 06.12.2023 r. [dostęp 31.08.2024 r.]
  2. 05.04.2023 Laureaci Złotych Fryderyków 2023 – FRYDERYK 2024 [online], fryderyki.pl [dostęp 22.04.2024 r.]
  3. Robert R. Szulc, Nie żyje Andrzej Korzyński. Słynny kompozytor, twórca muzyki filmowej. Miał 82 lata [online], Polska Times, 18.04.2022 r. [dostęp 18.04.2022 r.]
  4. Pogrzeb Andrzeja Korzyńskiego. Skomponował muzykę do "Akademii pana Kleksa" i "Człowieka z żelaza". wloclawek.naszemiasto.pl, 11.05.2022 r. [dostęp 05.08.2022 r.]
  5. Andrzej Korzyński w bazie filmpolski.pl
  6. a b c d e Filip Lech: Andrzej Korzyński. culture.pl. [dostęp 08.01.2021 r.]
  7. Franek Kimono rozjaśniał świat. Rozmawiamy z twórcą kultowych piosenek. legalnakultura.pl, 30.05.2018 r. [dostęp 08.01.2021 r.]
  8. Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 21.06.2020 r.]
  9. Glorie Artis dla wybitnych przedstawicieli polskiej kultury MKiDN - Wydarzenia 2018 [online], mkidn.gov.pl [dostęp 09.09.2018 r.]
  10. Nagroda „Człowiek ze Złotym Uchem”. soundedit.pl. [dostęp 26.02.2021 r.]
  11. Bartek Chaciński: Kręte ścieżki "ojca" Franka Kimono. Polityka, 04.09.2012 r. [dostęp 27.02.2021 r.]
  12. Lidia Becela: Kto jest kim w Polsce 1984: informator biograficzny, Tom 1. Wydawn. Interpress, 1984 r., s. 431. ISBN 978-83-223-2073-0.
  13. Kuba P.: Franek Kimono – strona oficjalna. franekkimono.com. [dostęp 30.09.2019 r.]

Oceń: Andrzej Korzyński

Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:6