Janusz Lucjan Nasfeter, urodzony 15 sierpnia 1920 roku w Warszawie, był niezwykle wszechstronną postacią w polskiej kulturze. Zmarł 1 kwietnia 1998 roku, również w Warszawie, pozostawiając po sobie znaczący ślad w historii polskiego kina.
Nasfeter był nie tylko uznawanym reżyserem, ale również utalentowanym scenarzystą filmowym. Jego twórczość obejmowała również literaturę, co dodatkowo podkreśla jego szerokie zainteresowania artystyczne oraz wpływ na sztukę filmową w Polsce.
Życiorys
Janusz Nasfeter, niezwykle utalentowany reżyser, w 1950 roku uzyskał dyplom na Wydziale ReżyseriiPaństwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, gdzie już w 1956 roku rozpoczął pracę jako wykładowca. Jego debiutancki film, Małe dramaty (1958), przedstawiał trudne doświadczenia dzieciństwa oraz proces dorastania, a także ukazywał psychikę najmłodszych, układając w swoich dziełach wspaniałą poezję przepełnioną uniwersalnymi wartościami.
Należy podkreślić, że Nasfeter zajmował się nie tylko tematyką dziecięcą. W jego dorobku artystycznym znajdują się także takie dzieła jak melodramat Niekochana, kryminał Zbrodniarz i panna, a także dramaty wojenne, w tym Długa noc oraz Ranny w lesie. W jego filmach wystąpiły znakomitości polskiego kina, takie jak Elżbieta Czyżewska, Ewa Krzyżewska, Zbigniew Cybulski oraz Daniel Olbrychski.
Janusz Nasfeter, znany ze swojego umiejętnego odkrywania talentów, zwrócił uwagę na niezawodowych aktorów, jak na przykład Henryk Gołębiewski, który zyskał uznanie w jego filmach. Artysta zdobył wiele nagród na festiwalach filmowych, zarówno krajowych, jak i zagranicznych, co niewątpliwie podkreśla jego znaczenie w polskiej kinematografii.
W 1962 roku Nasfeter wydał książkę Najpiękniejszy dzień, w której zawarł trzy opowiadania, inspirowane swoimi filmami, takimi jak Małe dramaty oraz Mój stary. Oprócz tego, jego twórczość obejmowała także powieść Łowcy kangurów, rysunki, opowiadania publikowane w prasie oraz słuchowiska radiowe. Jego życie artystyczne zyskało jeszcze większe uznanie dzięki dokumentom stworzonym przez Grzegorza Królikiewicza, takich jak Portret artysty z czasów starości (1993) i Piękne lata niewoli (1996).
W roku 2022 ukazał się film dokumentalny Janusz Nasfeter. Piękny okrutny świat w reżyserii Aurelii Sobczak, który ukazuje życie i twórczość tego niezwykłego reżysera.
Życie prywatne
Janusz Nasfeter był niesamowitym człowiekiem, który związał swoje życie z wieloma intersującymi postaciami. Był bratankiemStefana Nasfetera, znanego przedwojennego producenta filmowego, a także właściciela cenionego kina „Oaza” w Wołominie.
W jego życiu dużą rolę odegrały również kwestie związane z miejscem ostatniego spoczynku. Janusz został pochowany na starym cmentarzu na Służewie, gdzie spoczywał przez wiele lat. W 2018 roku jego szczątki zostały przeniesione do rodzinnego grobu, który znajduje się na starych Powązkach w Warszawie.
Filmografia
Filmografia Janusza Nasfetera przedstawia bogaty zbiór dzieł, które na trwałe wpisały się w historię polskiego kina. Oto wybrane produkcje, które warto znać:
- Małe dramaty (1958; dwie części: Karuzela i Upadek milionera),
- Kolorowe pończochy (1960; dwie części: Matylda i Jadźka),
- Mój stary (1962),
- Ranny w lesie (1963),
- Zbrodniarz i panna (1963),
- Niekochana (1966),
- Długa noc (1967; premiera dopiero w 1989),
- Weekend z dziewczyną (1968; według opowiadania Wyraj Edmunda Niziurskiego),
- Abel twój brat (1970),
- Motyle (1972),
- Ten okrutny, nikczemny chłopak (1972),
- Nie będę cię kochać (1974),
- Moja wojna, moja miłość (1975),
- Królowa pszczół (1977).
Powyższe tytuły ilustrują nie tylko różnorodność gatunkową, ale również twórczy wkład Nasfetera w kinematografię. Jego filmy niejednokrotnie poruszały kwestie społeczne i emocjonalne, stając się ważnymi punktami odniesienia dla widzów.
Przypisy
- „Janusz Nasfeter. Piekny okrutny świat”. Dokument o wybitnym reżyserze na Festiwalu NNW. polskieradio24.pl, 29.09.2022 r. [dostęp 29.03.2023 r.]
- Patryk Hodera rozmawia z Henrykiem Gołębiewskim [online] [dostęp 15.03.2020 r.]
- Janusz Nasfeter w bazie Filmweb
- Janusz Nasfeter na stronie Akademii Polskiego Filmu
- Portret artysty z czasów starości w bazie filmpolski.pl
- Piękne lata niewoli w bazie filmpolski.pl
- Kurz 2008, s. 469.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Icchak Grudberg | Maryla Jonasówna | Kazimierz Mazur (ur. 1984) | Waldemar Kazanecki | Stefania Michnowska | Arkadiusz Nader | Sylwia Wiśniewska | Wanda Chwiałkowska | Stanisław Popławski (rzeźbiarz) | Halina Chrostowska | Tomasz Jarosz | Janusz Termer | Antonina Komorowska | Aleksandra Faucher | Edyta Sobieraj | Michał Zduniak | Tekla Teresa Łubieńska | Janina Stefanowicz-Schmidt | Witold Horwath | Stanisław MalanowiczOceń: Janusz Nasfeter