Szklany Dom w Warszawie

---

Opis

„Budynek, znany jako Szklany Dom, został wzniesiony w latach 1938–1941 zgodnie z projektem laureata konkursu, Juliusza Żórawskiego. Jego forma przypomina literę „L” i składa się z dwóch skrzydeł o imponujących długościach 125 oraz 55 metrów. Architekt w swojej wizji wykorzystał pięć kluczowych zasad nowoczesnej architektury Le Corbusiera, które obejmują poziome (pasmowe) okna, wolny plan na poszczególnych kondygnacjach, wolne fasady, przyziemie wspierane na owalnych słupach oraz płaski dach z tarasami. Co istotne, projekt dostosowano do naturalnego nachylenia terenu.

W obiekcie mieściło się 110 przestronnych mieszkań, charakteryzujących się wysokim standardem wykończenia, które dzięki innowacyjnej konstrukcji szkieletowej umożliwiały dowolne aranżacje. Budynek był wyposażony w 10 klatek schodowych, a na dachu stworzono trzy tarasy rekreacyjne, z których jeden zyskał szczególne uznanie dzięki wygiętemu betonowemu daszkowi podtrzymywanemu przez okrągłe słupy. Na parterze stworzył jeden z bardziej wyróżniających się elementów dekoracyjnych – eleganckie, kute kraty z motywem róży wiatrów, które zamykały w przeszklonym prześwicie.

Szklany Dom stanowił szczyt nowoczesności oraz luksusu w kategorii mieszkań wielorodzinnych na przedwojennym Żoliborzu. Zaprojektowano go jako samowystarczalną jednostkę mieszkaniową, co obejmowało kotłownię, podziemny garaż zdolny pomieścić 20 samochodów oraz zaplecze socjalne dla lokatorów. W ścianach budynku zainstalowano system rynnowy do skutecznego odprowadzania deszczówki do garażowych studzienek, a windy wyposażono w kryształowe lustra, co dodawało im elegancji.

W dniach 1 sierpnia 1944 roku, po odprawie rejonów, która miała miejsce w mieszkaniu na ul. Krechowieckiej 6, do Szklanego Domu przeniosło się dowództwo obwodu „Żoliborz” Armii Krajowej. Do 30 września 1944 roku obiekt służył jako kwatera dla dowódcy obwodu, Mieczysława Niedzielskiego, znanego pod pseudonimem „Żywiciel”. Niestety, w trakcie powstania budynek doznał uszkodzeń, jednak w 1948 roku przeprowadzono jego remont w związku z wizytą Pabla Picassa w Warszawie i planowanym na dachu bankietem na jego cześć.

W 1989 roku wspomniany budynek został wpisany na listę zabytków. W 2024 roku wspólnota mieszkaniowa „Szklany Dom” zdobyła pierwsze miejsce w IV edycji konkursu „Renowacja Roku Zabytków Mazowsza” za odrestaurowanie tarasu.

---

Oceń: Szklany Dom w Warszawie

---