Dom Bez Kantów

---

Opis

Nowoczesny budynek to jeden z wyróżniających się przykładów tzw. warszawskiej szkoły architektonicznej. Jego budowa miała miejsce w latach 1933–1935 na terenach, gdzie wcześniej mieściły się Kuźnie Saskie. Projekt został opracowany przez Czesława Przybylskiego, który został wybrany w konkurencyjnym przetargu. Konstrukcję stworzył Stefan Bryła. Inwestycja została zainicjowana przez Ministerstwo Spraw Wojskowych i miała na celu zapewnienie zakwaterowania dla oficerów oraz żonatych podoficerów zawodowych. Fundusz Kwaterunku Wojskowego był odpowiedzialny za finansowanie projektu, który charakteryzował się wysokim standardem wykończenia.

W czasach przed II wojną światową, na parterze budynku funkcjonowały różnego rodzaju sklepy.

Popularna nazwa tego obiektu, „dom Bez Kantów”, wynika z zaokrąglonych narożników, które z kolei były odwołaniem do sąsiedniego Hotelu Europejskiego. Powstała z tego anegdota, która głosi, że Józef Piłsudski, zatwierdzając projekt, miał stwierdzić: „tylko mi Panowie budować bez kantów”, co zrozumiano jako ostrzeżenie przed nadużyciami finansowymi. Projektanci Czesław Przybylski oraz Stefan Bryła wzięli to dosłownie, tworząc budynek z zaokrąglonymi narożnikami. Od tamtej pory, warszawiacy przyjęli tę nazwę dla budynku.

Obiekt posiada szesnastoosiową elewację od strony ulicy Królewskiej, piętnastoosiową fasadę od ulicy Krakowskiego Przedmieścia oraz pięcioosiową elewację od strony ul. Tokarzewskiego-Karaszewicza. Wzdłuż ulic Królewskiej oraz Krakowskiego Przedmieścia zaprojektowane zostały arkadowe podcienia, co miało związek z poszerzeniem ul. Królewskiej do 28 metrów.

Dom Bez Kantów przetrwał II wojnę światową, a na jego ścianach można dostrzec ślady po kulach.

W 1992 roku, budynek został wpisany do rejestru zabytków, co przyczyniło się do jego ochrony i dbałości o zachowanie historycznego charakteru. W 2019 roku przeszedł gruntowny remont elewacji zewnętrznych, a podczas prac konserwatorskich zrekonstruowane zostały również zachowane ślady kul z okresu drugiej wojny światowej, umiejscowione na piaskowcowej okładzinie od strony ul. Królewskiej.

---

Oceń: Dom Bez Kantów

---