Kamienica przy ulicy Nowy Świat 23 w Warszawie

---

Opis

Historia kamienicy znajdującej się przy ulicy Nowy Świat 23 w Warszawie sięga końca XVIII wieku. W 1784 roku na tym terenie stał dworek, który należał do Macieja Żebrowskiego. W latach 1818-1819 rozpoczęto prace budowlane mające na celu wzniesienie kamienicy Czarneckiego. Przechodząc dalej do połowy XIX wieku, zauważamy, że właścicielem nieruchomości stał się Jan Kowalski, a później wśród właścicieli od lat 70. do co najmniej 1913 roku figurował Józef Turowski.

Na początku XX wieku w tej dwukondygnacyjnej kamienicy, która zastąpiła wcześniejszy budynek, działała popularna restauracja-bar „Trocadero”. Około 1923 roku ta posiadłość, razem z sąsiednią kamienicą (Nowy Świat 25), przeszła w ręce Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, który został założony przez Władysława Augusta Kościelskiego. Wkrótce po tym obie posesje zaczęły dzielić wspólną historię. W wyniku intensywnej przebudowy, stary budynek został rozebrany, a w jego miejscu zrealizowano nowy gmach zaprojektowany przez Juliusza Nagórskiego, który pomieścił siedzibę wydawnictwa oraz luksusową księgarnię „Biblioteki Polskiej” na parterze.

Nowo wzniesiony budynek składał się z dwóch kondygnacji, lecz wyróżniał się swoją wysokością na tle sąsiednich, trzykondygnacyjnych obiektów. Na frontowej elewacji umiejscowiono trzy potężne portale wejściowe, które były rozdzielone czterema kolumnami w stylu jońskim, a na pierwszym piętrze znajdowały się kolejne trzy, jeszcze większe okna przedzielone ośmioma kolumnami. Całość budowli dopełniał ogromny gzyms, który nadawał jej monumentalny charakter.

W 1926 roku przeszła na własność Luciany Gawrońskiej-Frassati, natomiast księgarnia kontynuowała swoją działalność do 1933 roku, kiedy otworzyła nową placówkę w znacznie mniejszym lokalu w pobliskim budynku. Po roku 1929 za tylną częścią kamienicy oraz sąsiednią posesją nr 25 zrealizowano budowę pasażu „Italia”, a wnętrze księgarni zmieniono w kawiarnię, noszącą tę samą nazwę.

W 1952 roku budynek przeszedł odbudowę. Obecnie jest to trzykondygnacyjny obiekt o fasadzie nawiązującej do socrealistycznych oraz klasycyzujących trendów architektonicznych. Przez długi czas na parterze mieściła się Galeria „Nowy Świat”, którą prowadziła pierwsza marszand powojennej Polski, Lucyna Kubica (1916–2006). Aktualnie, parter zajmuje restauracja „Buddha”, oferująca dania kuchni hinduskiej.

Warto również dodać, że pasaż „Italia” został wpisany do ewidencji zabytków w 2007 roku, a jego numer w rejestrze B to 1077.

---

Oceń: Kamienica przy ulicy Nowy Świat 23 w Warszawie

---