W artykule przedstawimy Wolskie Pięciochatki, czyli zespół pięciu wyjątkowych domów, które zlokalizowane są w sercu Warszawy przy ulicy Ignacego Prądzyńskiego, pod numerami 23, 23A, 23B, 23C oraz 23D. Budynki te, które powstały w latach 1923–1924, są nie tylko świadectwem architektury tamtego okresu, ale również ważnym elementem lokalnej historii.
Na podstawie danych z warszawskiego Miejskiego Systemu Informacji, można zauważyć, że Wolskie Pięciochatki znajdują się na obszarze Czyste oraz Wola. Osiedle zostało zaprojektowane jako tanie mieszkania dla kolejarzy, budowane w obrębie terenów kolejowych w pobliżu granic Warszawy i stacji Warszawa Zachodnia.
Architektem odpowiedzialnym za projekt był Aleksander Raniecki, a inwestycją zarządzał Związek Zawodowy Kolejarzy. Charakteryzuje się ono układem przypominającym zespoły pałacowe z barokowymi akcentami, co nadaje całości niepowtarzalny styl. Warto zauważyć, że trzy z domów są rozmieszczone wokół małego skweru, podczas gdy dwa kolejne tworzą skrzydła osiedla.
Najbardziej okazałym budynkiem jest dom mieszczący się pod adresem Prądzyńskiego 23B, posiadający dwie klatki schodowe i dominujący w układzie osiedla. Jego architektura wyróżnia się lekko zarysowanym ryzalitem oraz trójkątnym szczytem z owalnym oknem, co nadaje mu elegancki wygląd. Z kolei budynki pod numerami 23A i 23C są mniej zdobione, a dwa skrajne domy są parterowe z użytkowymi poddaszami.
Wszystkie pięć domów zostało wpisanych do gminnej ewidencji zabytków 24 lipca 2012 roku pod numerami WOL20365, WOL20366, WOL20367, WOL20368 i WOL20369. Dodatkowo, całe osiedle, określone jako „Wolskie Pięciochatki” i zawierające istotne elementy takie jak układ komunikacyjny oraz tereny zielone, zostało zarejestrowane jako zabytek nieruchomy 22 marca 2018 roku. Jego identyfikator INSPIRE to PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_14_UU.39382.
Przypisy
- AgnieszkaA. Żukowska AgnieszkaA., Wolskie „pięciochatki” zabytkiem [online], Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Warszawie, 25.03.2018 r.
- Zarządzenie nr 2998/2012 Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 24.07.2012 r. w sprawie założenia ewidencji zabytków Miasta Stołecznego Warszawy [online].
- Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 31.03.2021 r. - woj. mazowieckie (Warszawa) [pdf], s. 66.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Oficyna Burkego w Warszawie | Pekin (budynek) | Plac Zamkowy 1/13 w Warszawie | Syrena (squat) | Szary Dom w Warszawie | Szklany Dom w Warszawie | Gmach Warszawskiego Towarzystwa Wioślarskiego w Warszawie | Kamienica Abrama Włodawera w Warszawie | Blok mieszkalny przy ul. Marszałkowskiej 74 w Warszawie | Budynek mieszkalny pracowników biur Radcy Handlowego i Ambasady ZSRR | Kamienica Wilhelma Rakmana w Warszawie | Kamienica Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności | Kamienica Roeslera i Hurtiga w Warszawie | Kamienica przy ulicy Nowy Świat 23 w Warszawie | Kamienica przy ul. Sprzecznej 8 w Warszawie | Kamienica przy ul. Mokotowskiej 51/53 w Warszawie | Kamienica przy ul. Marszałkowskiej 60 w Warszawie | Kamienica przy ul. Marszałkowskiej 43 w Warszawie | Kamienica przy ul. Ciepłej 3 w Warszawie | Kamienica przy alei 3 Maja 2 w WarszawieOceń: Wolskie Pięciochatki