Pałac Janaszów w Warszawie

Pałace

W sercu Warszawy znajduje się Pałac Janaszów, znany również jako pałac Czackich. Ta elegancka budowla ulokowana jest przy ul. Zielnej 49, co czyni ją jednym z istotnych punktów w historycznym krajobrazie stolicy.

Pałac, z bogatą historią, zachwyca zarówno architekturą, jak i otoczeniem. Warto zwrócić uwagę na jego unikalny styl oraz elementy, które odzwierciedlają dawną świetność warszawskich rezydencji.

Historia

Pałac Janaszów, wzniesiony pomiędzy 1870 a 1880 rokiem (według innych źródeł w latach 1874−1875), został zrealizowany dla Jakuba Janasza na podstawie projektu Jana Heuricha starszego. Budowla ta, utrzymana w stylu neobarokowym, przyciąga uwagę swoimi cechami, które nawiązują do eleganckich pałaców ulicznych Paryża. W szczególności wyróżnia się wysokim pierwszym piętrem, które posiada balkon ozdobiony żeliwną kratą, ciągnącą się wzdłuż całej elewacji frontowej.

W 1893 roku, po śmierci Jakuba Janasza, posiadłość przeszła w ręce jego żony, Róży z Goldstandów, oraz córek, Wiktorii Krzywoszewskiej i Julii Gutmanowej. Wkrótce potem, w tym samym roku, pałac został sprzedany hr. Feliksowi i Zofii z Ledóchowskich Czackim. W 1939 roku nieruchomość trafiła w ręce Polskiego Związku Przemysłowców Metalowych, co przyczyniło się do degradacji jej reprezentacyjnego charakteru. Budynek został przekształcony w kamienicę czynszową.

Podczas II wojny światowej pałac doznał niewielkich uszkodzeń. Choć pierwotnie stał w szeregach zabudowy zachodniej pierzei ulicy Zielnej, wojenne zniszczenia spowodowały, że stał się budynkiem wolnostojącym. Po wojnie, od 1945 roku, został przeznaczony na biura, co doprowadziło do dalszej dewastacji reprezentacyjnych wnętrz.

Do 1965 roku obiekt został wpisany do rejestru zabytków, a w latach 1970–1973 przeszedł gruntowną renowację. Efekty tych prac obejmowały przywrócenie mansardowego dachu oraz budowę nowych fasad bocznych, które zastąpiły wcześniejsze ślepe ściany. Ostatecznie, po przeprowadzonej rewitalizacji, swoją siedzibę znalazła tutaj dyrekcja Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków.

Przypisy

  1. a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30.06.2023 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [on-line]. nid.pl. s. 60. [dostęp 08.10.2023 r.]
  2. a b Michał Kempiński, Ewa Ziajkowska i in.: ŚRÓD PN. Ilustrowany atlas architektury Śródmieścia Północnego. Warszawa: Centrum Architektury, 2021, s. 52.
  3. a b Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 50.
  4. a b c Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 597.
  5. Andrzej Zborski, Tomasz Markiewicz: Między Bagatelą a Zgodą.... Warszawa: NeoMedia, 2010, s. 71.
  6. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 1977, s. 221.

Oceń: Pałac Janaszów w Warszawie

★★★★★
Średnia ocena:4.51 Liczba ocen:10