Kamienica Prażmowskich w Warszawie


Kamienica Prażmowskich, znana również jako kamienica Pastoriusa, Leszczyńskich, Rautenstrauchów lub Dobrycza, to zabytkowa budowla o stylu rokokowo-klasycystycznym, która znajduje się w sercu Warszawy. Jej adres to ul. Krakowskie Przedmieście 87, co czyni ją częścią historycznej tkanki miasta.

Kamienica ta jest nie tylko ważnym punktem na mapie stolicy, ale również świadkiem wielu wydarzeń społecznych i kulturalnych, które miały miejsce w Warszawie na przestrzeni lat. Jej architektura przyciąga wzrok, a bogate detale dekoracyjne przypominają o wpływach epok, które ją ukształtowały.

Historia

Historia Kamienicy Prażmowskich sięga około 1660 roku, kiedy to została ona wzniesiona dla Joachima Pastoriusa, cenionego lekarza oraz królewskiego historiografa. Początkowo miała dwie kondygnacje z czteroosiową fasadą. W połowie XVII wieku przeszła w ręce ławnika warszawskiego K. Waltera, a w 1666 roku stała się własnością Mikołaja Prażmowskiego, który pełnił funkcję kanclerza wielkiego koronnego oraz prymasa Polski.

W 1754 roku kamienica została przebudowana na rokokowy pałacyk z pięcioosiową fasadą. Zmiany te były realizowane według projektu uznanego architekta Jakuba Fontany. Od strony ul. Senatorskiej zlokalizowany jest drugi dom frontowy, który prezentuje styl klasycystyczny. W latach przed 1795 rokiem dobudowano nowy segment w miejscu południowej części kamienicy.

Następnie budowla przeszła w ręce rodu Rautenstrauchów, a w 1804 roku została zakupiona przez kupca Stefana Dobrycza. Kamienica doznała poważnych szkód podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 roku. Choć wnętrze zostało w znacznej mierze zniszczone w 1944 roku, fasada przetrwała wojnę z jedynie drobnymi uszkodzeniami. W wyniku prac związanych z budową tunelu Trasy W–Z kamienica została fragmentarycznie rozebrana.

Odbudowa kamienicy miała miejsce w latach 1948–1949, w zgodzie z jej wyglądem z końca XVIII wieku, na podstawie projektu Zygmunta Stępińskiego. Następny etap prac restauracyjnych odbył się między 2002 a 2003 rokiem. Nad wejściem do kamienicy zainstalowano jedną z dwóch odtworzonych po wojnie tablic libertacyjnych, które są symbolem tego miejsca.

Kamienica jest połączona z sąsiednią kamienicą Johna i aktualnie stanowi siedzibę Domu Literatury.

Wygląd

Budynek jest przykładem stylu rokokowo-klasycystycznego, z czterema kondygnacjami oraz pięcioosiową fasadą. Główna elewacja zdobiona jest portalem oraz ażurowymi balkonami. W portalu można zauważyć kraty z herbem Leszczyńskich. Mariusz Karpowicz zaliczył ją do najpiękniejszych kamienic rokokowych w Polsce.

Przypisy

  1. Dom Literatury w Warszawie. domliteratury.com.pl. [dostęp 07.02.2024 r.]
  2. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994 r., s. 310. ISBN 83-01-08836-2.
  3. Stanisław Ciepłowski: Napisy pamiątkowe w Warszawie XVII-XX w.. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987 r., s. 7, 114. ISBN 83-01-06109-X.
  4. Mariusz Karpowicz: Sztuka polska XVIII w.. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i FIlmowe, 1985 r., s. 111.

Oceń: Kamienica Prażmowskich w Warszawie

Średnia ocena:4.59 Liczba ocen:25