Kamienica z lokalizacją przy ul. Ciepłej 3 jest interesującym przykładem architektury, która z pewnością przyciąga uwagę miłośników historii oraz turystów. Znajduje się ona w urokliwej dzielnicy Wola w Warszawie, która ma bogatą historię i dynamicznie się rozwija.
Adres kamienicy, czyli ul. Ciepłej 3, jest doskonałym punktem do odkrywania lokalnych atrakcji, a sama kamienica stanowi ważny element architektonicznego krajobrazu tej części miasta.
Historia
Kamienica, która westchnienia historii skrywa w swojej architekturze, została wzniesiona po 1881 roku jako trzypiętrowy frontowy dom, charakteryzujący się dziewięcioma osiami. W trakcie budowy dopełniono również czteropiętrową oficynę północną. Około 1910 roku do kamienicy dobudowano dwie inne oficyny, zachodnią oraz południową, które jednak nie dorównywały wysokością do domu frontowego, co spowodowało zamknięcie podwórza.
Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że w 1893 roku w tej kamienicy przyszedł na świat Ignacy Skorupka, duchowny rzymskokatolicki, który zginął w bitwie pod Ossowem w 1920 roku. Jego życie i działalność pozostają na zawsze zapisane w historii tego miejsca.
W okresie II wojny światowej, w latach 1940–1942, kamienica znalazła się w obrębie getta warszawskiego. Została z niego wycofana, razem z całym tzw. małym gettem, w sierpniu 1942 roku, podczas którch miała miejsce wielka akcja deportacyjna, skierowana na wywózkę Żydów do obozu zagłady w Treblince. W 1943 roku na środku podwórza powstała kapliczka, symbolizująca nadzieję i pamięć o tragicznych losach mieszkańców.
Na szczęście, kamienica przetrwała zarówno działania wojenne, jak i powstanie warszawskie, pozostając jedynym zachowanym przykładem przedwojennej czynszowej zabudowy przy ulicy Ciepłej z okresu sprzed 1939 roku. Niestety, w latach 50. XX wieku budynek pozbawiono całego ornamentu fasady oraz balkonów, co wpłynęło na jego pierwotny wygląd.
Starania o wpisanie kamienicy do rejestru zabytków prowadził między innymi Zespół Opiekunów Kulturowego Dziedzictwa Warszawy „ZOK”. Obywatelski apel o uznanie kamienicy jako zabytek złożyło około 1500 osób. Wniosek ten uzyskał również wsparcie od różnych instytucji kulturalnych i społecznych. W marcu 2016 roku, Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków w końcu wpisał kamienicę do rejestru zabytków, obejmując tym samym również oficyny, teren posesji oraz kapliczkę na podwórzu.
Upamiętnienia
W 1997 roku na elewacji budynku, przy ulicy Ciepłej 3 w Warszawie, zainstalowano tablicę upamiętniającą Ignacego Skorupkę. Projektantem tej tablicy był Andrzej Gawlikowski.
Przypisy
- Michał Wojtczuk. Wieża wchłonie kamienice. „Gazeta Stołeczna”, s. 3, 22.06.2015 r.
- Zespół budynków przy Ciepłej 3 w Warszawie zabytkiem. mwkz.pl. [dostęp 15.03.2016 r.]
- Dom księdza Skorupki przy ul. Ciepłej zabytkiem. warszawa.wyborcza.pl. [dostęp 15.03.2016 r.]
- Paweł E. Weszpiński, Mapa 9. Getto warszawskie. Współczesny układ ulic i ostańce zabudowy według stanu na rok 2013 na tle dawnego planu miasta [w:] Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013. ISBN 978-83-63444-27-3.
- Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013, s. 113. ISBN 978-83-63444-27-3.
- Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 2 Canaletta–Długosza. Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1995, s. 108. ISBN 83-9066291-4.
- Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 48−49. ISBN 83-912463-4-5.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica przy ul. Marszałkowskiej 43 w Warszawie | Kamienica przy ul. Marszałkowskiej 60 w Warszawie | Kamienica przy ul. Mokotowskiej 51/53 w Warszawie | Kamienica przy ul. Sprzecznej 8 w Warszawie | Kamienica przy ulicy Nowy Świat 23 w Warszawie | Kamienica Roeslera i Hurtiga w Warszawie | Kamienica Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności | Kamienica Wilhelma Rakmana w Warszawie | Wolskie Pięciochatki | Oficyna Burkego w Warszawie | Kamienica przy alei 3 Maja 2 w Warszawie | Kamienica Próchnickich w Warszawie | Kamienica Prażmowskich w Warszawie | Kamienica pod Zegarem w Warszawie | Kamienica Pod Pelikanem w Warszawie | Kamienica Piotra Hawermana w Warszawie | Kamienica Petyskusa w Warszawie | Kamienica Ordynacka w Warszawie | Kamienica Mieczysława Broniewskiego w Warszawie | Kamienica Maksymiliana Harczyka w WarszawieOceń: Kamienica przy ul. Ciepłej 3 w Warszawie