Zygmunt Moskwa, urodzony 26 kwietnia 1908 roku w Warszawie, a zmarły 23 lipca 1975 roku w tym samym mieście, był znaczącą postacią w historii polskiego inżynierii oraz polityki. Jako inżynier budownictwa wodnego, jego osiągnięcia w tej dziedzinie przyczyniły się do rozwoju infrastruktury wodnej w Polsce.
W sferze politycznej, Moskwa pełnił rolę posła na Sejm Ustawodawczy, a także reprezentował Polskę w Sejmie PRL w kadencjach I, II, V i VI. Jego działalność w parlamencie była istotna dla kształtowania polskiej polityki powojennej.
W latach 1956–1958 Zygmunt Moskwa pełnił funkcję ministra przemysłu drobnego i rzemiosła, co miało na celu wsparcie lokalnych inicjatyw przemysłowych. Następnie, przez ponad dekadę, od 1958 do 1969 roku, był ministrem łączności, odpowiadając za rozwój systemu komunikacyjnego w kraju.
Jako zastępca przewodniczącego Rady Państwa w latach 1969–1975, Moskwa miał wpływ na kluczowe decyzje polityczne i gospodarcze. Ponadto, od 1969 do 1973 roku, stał na czele Stronnictwa Demokratycznego, co również podkreśla jego znaczenie w polskiej polityce tamtych czasów.
Życiorys
Zygmunt Moskwa pochodził z rodziny inteligenckiej, jako syn Wincentego i Ewy. Po ukończeniu Państwowej Szkoły Średniej Technicznej w Radomiu, w 1931 roku eksternistycznie zdał maturę w Państwowej Średniej Szkole Technicznej Kolejowej w Radomiu, gdzie również pracował do 1932 roku jako asystent. W latach 30. angażował się w różnorodne projekty budowlane, a w 1939 roku kierował budową kanału węglowego Mysłowice–Kraków. W tym samym okresie zakończył studia na Politechnice Warszawskiej.
Podczas II wojny światowej Zygmunt Moskwa kontynuował pracę w Szkole Technicznej w Radomiu. W 1945 roku wstąpił do Stronnictwa Demokratycznego i podjął działalność jako wykładowca w Państwowej Szkole Przemysłowej w Warszawie, gdzie pracował do 1947 roku. Następnie, w latach 1947–1948 pełnił funkcję wicewojewody kieleckiego, a w latach 1948–1949 był dyrektorem Dyrekcji Budowy Osiedli Robotniczych w Kielcach. Z kolei od maja 1949 roku był jednym z współorganizatorów budowy Nowej Huty.
Moskwa pełnił szereg istotnych ról w Stronnictwie Demokratycznym, będąc m.in. w latach 1949–1956 zastępcą sekretarza generalnego Centralnego Komitetu i w latach 1969–1973 przewodniczącym CK. W późniejszych latach został honorowym prezesem tej partii. W latach 1956–1958 sprawował urząd ministra przemysłu drobnego i rzemiosła, a od 1958 do 1969 roku był ministrem łączności. W 1969 roku objął stanowisko zastępcy przewodniczącego Rady Państwa oraz zasiadał w Sejmie Ustawodawczym z okręgu radomskiego, a także w kolejnych kadencjach Sejmu PRL (I, II, V i VI) z okręgu kieleckiego, w latach 1947–1961 oraz od 1969 roku.
W 1964 roku był przewodniczącym Głównej Komisji Rewizyjnej Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, a od 1970 roku członkiem prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Zygmunt Moskwa był żonaty ze Stanisławą Walerią z domu Idzikowską (1919–2009) i doczekał się syna oraz dwóch córek. Zmarł 26 lipca 1975 roku i został pochowany z honorami na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera A4-tuje-12).
W ostatniej drodze towarzyszyli mu m.in. przedstawiciele władz PRL, tacy jak przewodniczący Rady Państwa PRL, prof. Henryk Jabłoński, członkowie Biura Politycznego KC PZPR Edward Babiuch i Władysław Kruczek, marszałek Sejmu Stanisław Gucwa oraz zastępca przewodniczącego Rady Państwa Józef Ozga-Michalski. Przemówienie w imieniu kierownictwa Stronnictwa Demokratycznego wygłosił wicemarszałek Sejmu PRL Andrzej Benesz.
Odznaczenia
W ciągu swojej kariery Zygmunt Moskwa został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami, które podkreślają jego wkład w życie społeczne i polityczne. Oto kluczowe wyróżnienia, które otrzymał:
- Order Sztandaru Pracy I klasy (1959),
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1964),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1954),
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955),
- Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974),
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966),
- Złota odznaka „Za pracę społeczną dla miasta Krakowa” (1962),
- Odznaka honorowa „Za zasługi w rozwoju województwa koszalińskiego” (1970),
- Order Flagi Narodowej I stopnia (KRLD, 1954),
- Order Ludowej Republiki Bułgarii (Bułgaria, 1967),
- i wiele innych.
Przypisy
- Wysokie odznaczenia Koreańskiej Republiki Ludowej otrzymali członkowie rządu i działacze polscy. „Życie Warszawy”. Rok XI Nr 260 (3431), 01.11.1954 r. [dostęp 01.07.2023 r.] Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”.
- „Kurier Polski”, nr 155 z 24.07.1975 r., s. 2 (nekrolog).
- Pogrzeb Zygmunta Moskwy, „Trybuna Robotnicza”, nr 165, 28.07.197?, s. 1.
- Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19.07.1974 r., s. 1.
- Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22.07.1966 r., s. 1.
- „Dziennik Bałtycki”, rok XX, nr 290 (6356), 06-07.12.1964 r., s. 1.
- Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, nr 170, 20.07.1964 r., s. 2.
- Dziennik Urzędowy Rady Narodowej w m. Krakowie, nr 27, 08.12.1962 r., s. 5.
- Dzienni Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie, nr 7, 25.07.1970 r., s. 3.
- „Trybuna Robotnicza”, nr 79, 04.04.1967 r., s. 2.
- Najwyższe odznaczenia dla zasłużonych obywateli Polski Ludowej, „Trybuna Robotnicza”, nr 173, 22.07.1959 r., s. 7.
- M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1559.
- M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411.
- a b Informacje w BIP IPN
- Wyszukiwarka grobów w Warszawie
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Aleksander Łubieński (dyplomata) | Witold Jarosiński | Włodzimierz Wiśniewski (dyplomata) | Jerzy Pomianowski (dyplomata) | Henryk Kawecki | Jerzy Waszczuk | Roger Adam Raczyński | Witold Trzeciakowski | Marcin Gugulski | Piotr Waglowski | Marian Uzdowski | Wiktor Grosz | Zdzisław Szczyt-Niemirowicz | Maurycy Zamoyski | Stanisław Grabowski (minister) | Seweryn Jaworski | Jerzy Andrzejewski | Krzysztof Łypacewicz | Jerzy Dziewulski | Jan MosdorfOceń: Zygmunt Moskwa