Władysław Konopczyński

Nauka i edukacja

Władysław Konopczyński, znany również pod pseudonimami „Dantyszek” i „Korzonek”, to postać o znaczącym wpływie na historiografię polską. Urodził się 26 listopada 1880 roku w Warszawie, a zmarł 12 lipca 1952 roku w Młynniku koło Ojcowa.

Był nie tylko wybitnym historykiem, ale także profesorem na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jego wkład w rozwój badań historycznych był nie do przecenienia. Konopczyński zyskał uznanie jako członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego oraz Polskiej Akademii Umiejętności.

W jego osiągnięciach warto również podkreślić, że był członkiem Koła Krakowskiego Towarzystwa Historycznego. Jako współtwórca i pierwszy redaktor naczelny Polskiego Słownika Biograficznego, przyczynił się do dokumentowania i upowszechniania wiedzy o polskich osobistościach.

Konopczyński był również erudytą i poliglotą, a jego wiedza oraz doświadczenie wzbogaciły kulturę i naukę w Polsce. Warto dodać, że był posłem na Sejm I kadencji w II RP, co świadczy o jego zaangażowaniu w życie publiczne kraju.

Publikacje

Publikacje książkowe

Władysław Konopczyński był autorem wielu znaczących prac, swoją działalność publikacyjną rozpoczął od dzieł dotyczących historii Polski, w tym szczególnych okresów oraz kluczowych figur historycznych. Poniżej przedstawiamy listę jego książek:

  • Polska w dobie wojny siedmioletniej, t. 1, Kraków-Warszawa 1909,
  • Polska w dobie wojny siedmioletniej, t. 2, Kraków-Warszawa 1911,
  • Mrok i świt, 1911,
  • A Brief Outline of Polish History, 1915, z Karolem Lutostańskim,
  • Geneza i ustanowienie Rady Nieustającej, 1917,
  • Liberum veto, 1918,
  • Przyczyny upadku Polski, 1918,
  • Dzieje parlamentaryzmu angielskiego, 1922,
  • Polska a Szwecja, 1924,
  • Stanisław Konarski, 1926,
  • Kazimierz Pułaski. Życiorys, 1931, nagroda PAU im. Barczewskiego,
  • Dzieje Polski nowożytnej, 1936, 2 tomy, ISBN 83-211-0730-3 Wersja cyfrowa: t. 1; t. 2,
  • Konfederacja Barska, 1936–1938, 2 tomy, nagroda PAU im. Barczewskiego, ISBN 83-85218-07-6 (t. 1), ISBN 83-85218-06-8 (t. 2),
  • Polska a Turcja, 1683-1792, 1936,
  • Czasy absolutyzmu 1648-1788, 1938, [w:] Wielka historia powszechna,
  • Wojny religijne i absolutyzm, 1938, [w:] Wielka historia powszechna, z Kazimierzem Piwarskim,
  • Anglia a Polska w XVIII wieku, 1947,
  • Fryderyk Wielki a Polska, 1947,
  • Kwestia bałtycka do XX wieku, 1947,
  • Chronologia sejmów polskich 1493–1793, 1948, Wersja cyfrowa.

Warto także wspomnieć o jego dziełach opublikowanych pośmiertnie:

  • Kiedy nami rządziły kobiety, Londyn 1960,
  • Polscy pisarze polityczni XVIII wieku (do Sejmu Czteroletniego), wydał Emanuel Rostworowski, Warszawa 1966,
  • Pod trupią główką: Sonderaktion Krakau, posłowiem opatrzył Emanuel Rostworowski, Warszawa 1982, ISBN 83-06-00761-1,
  • Historia polityczna Polski 1914–1939, Warszawa 1995, ISBN 83-901684-4-8,
  • Pierwszy rozbiór Polski, wydała Zofia Zielińska, Kraków 2010, ISBN 978-83-60940-77-8,
  • Polscy pisarze polityczni XVIII wieku, Ośrodek Myśli Politycznej, 2012, ISBN 978-83-62628-30-8.

Biogramy w Polskim Słowniku Biograficznym

Tom I

  • Abazyn (zm. 1702), s. 4,
  • Abramowicz Andrzej (zm. 1763), s. 11–12,
  • Albrecht Kazimierz (1738-1822), s. 54–55,
  • Aleksandrowicz Tomasz Walerian (zm. 1794), s. 72,
  • d’Aloy Jan Baptysta (zm. 1786), s. 80–81,
  • August III (1696-1763), s. 183–185,
  • Bachowski Jan (XVIII w.), s. 201–202,
  • Bagniewski Bartłomiej (zm. 1748), s. 217–218,
  • Barczewski Wojciech (zm. 1769), s. 302,
  • Beck Jan (zm. 1759), s. 390,
  • Bekierski Dominik (zm. 1750), s. 402–403,
  • Belcour Franciszeki August Thesby (XVIII w.), s. 403–404,
  • Benoe Paweł (zm. 1755), s. 437–439,
  • Bernacki (XVIII w.), s. 455.

Tom II

  • Bęklewski Onufry Gniewomir (XVIII w.), s. 3–4,
  • Białłozor Jerzy (zm. 1783), s. 9,
  • Biernacki Paweł (1740-1826), s. 82–83,
  • Biernacki Władysław (zm. po 1788), s. 83–84,
  • Bierzyński Józef (XVIII w.), s. 85–87,
  • Biesiekierski Antoni Dezydery (1743-1818), s. 88–89; razem z Andrzejem Wojtkowskim,
  • Billewicz Tadeusz (zm. 1790), s. 100–101,
  • Błeszyński Kazimierz (XVIII w.), s. 134,
  • Boelcke Józef Ignacy (zm. 1785 lub 1786), s. 184–185,
  • Bogdanowicz Łukasz (XVIII w.), s. 189–190,
  • Bohomolec Piotr Tadeusz (XVIII w.), s. 226,
  • Bohusz Ignacy (zm. 1778), s. 230–232,
  • Borch Jan Jędrzej (zm. 1780), s. 311–313,
  • Borzysławski Antoni Marcin (XVIII w.), s. 371,
  • Boscamp-Lasopolski Karol (zm. 1794), s. 372–374,
  • Branicka Izabella (1730-1808), s. 396–397,
  • Branicki Franciszek Ksawery (zm. 1819), s. 398–401,
  • Branicki Jan Klemens (1689-1771), s. 404–407,
  • Bronicki Jakób Ignacy (zm. 1769), s. 459,
  • Bronikowski Adam (1714-1778), s. 465–466.

Tom III

  • Brühl Henryk (1700-1763), s. 16–19,
  • Brzostowska Genowefa (zm. 1737), s. 45–46,
  • Brzostowski Adam (1722-1790), s. 46–47,
  • Brzostowski Michał (1722-1784), s. 52–53,
  • Brzostowski Stanisław (1733-1769), s. 56–57,
  • Buchowiecki Antoni Stanisław (zm. po 1790), s. 77–78,
  • Bukowski Michał Ozoriusz (XVIII w.), s. 122–123,
  • Bystry Józef (zm. 1783), s. 172–173,
  • Cetner Dominik (zm. 1804), s. 238,
  • Cetner Ignacy (1728-ok. 1800), s. 238–239,
  • Cetner Jan (zm. 1734), s. 240,
  • Chodkiewicz Jan Mikołaj (1738-1781), s. 368–369,
  • Choisy Klaudiusz Gabriel de (1723-ok. 1800), s. 390–391,
  • Chojecki Karol (ur. ok. 1740), s. 395–396,
  • Chomętowski Józef (XVIII w.), s. 411,
  • Chomętowski Stanisław (1673-1728), s. 412–414,
  • Chomiński Franciszek Ksawery (zm. 1809), s. 416–417,
  • Chrapowicki Eustachy (zm. 1791), s. 436,
  • Chrapowicki Józef (1731-1801), s. 439,
  • Chrapowicki Mikołaj Sabba (zm. 1760), s. 439–440,
  • Chreptowicz Karol Litawor (zm. 1750), s. 443–444,
  • Chrzanowski Kajetan (zm. 1793), s. 460.

Tom IV

  • Cielecki Andrzej (XVIII w.), s. 45,
  • Cieński Kazimierz (zm. 1818), s. 52,
  • Corticelli Szymon (XVIII w.), s. 96,
  • Crutta Antoni Łukasz (1727-1812), s. 109–110,
  • Czachorowski Józef (zm. 1772), s. 137,
  • Czacki Feliks (1723-1790), s. 140–142,
  • Czaplic Celestyn (1723-1804), s. 167–168,
  • Czarnecki Jan Antoni (1700-1774), s. 201–202,
  • Czarnocki Michał (XVIII w.), s. 229–230,
  • Czartoryska Maria Zofia (1699-1771), s. 248–249,
  • Czartoryski Aleksander August (1697-1782), s. 272–275,
  • Czartoryski Michał Fryderyk (1696-1775), s. 288–294,
  • Czartoryski Stanisław (zm. 1766), s. 297,
  • Czartoryski Teodor Kazimierz (1704-1768), s. 297–299,
  • Czerny-Schwarzenberg Franciszek (zm. 1775), s. 344,
  • Czerny-Schwarzenberg Joachim (zm. 1771), s. 345,
  • Darewski Franciszek (ok. 1700-ok. 1768), s. 435–436.

Tom V

  • Dąmbski Jan Chrzciciel (1731-1812), s. 33,
  • Dąmbski Jan Ignacy (1740-1826), s. 33,
  • Dembiński Stanisław Kostka (1708-1781), s. 75,
  • Dembowski Antoni Sebastian (1682-1763), s. 83–85,
  • Dembowski Stefan (zm. 1757), s. 97–98,
  • Dembowski Stefan Florian (1728-1802), s. 98,
  • Dębicki Marcin Michał (zm. 1705), s. 139–140,
  • Dłuski Sebastian (zm. 1807), s. 197,
  • Dłuski Tomasz (ok. 1713-1800), s. 197–198,
  • Dmowski Roman (1864-1939), s. 213–225; razem z Ignacym Chrzanowskim,
  • Dogiel Maciej (1715-1760), s. 280–282,
  • Domański Jakub (XVIII w.), s. 300,
  • Domański Michał (XVIII w.), s. 301–302,
  • Drohojowski Józef (ok. 1694-1770), s. 385–386,
  • Drost Jan Ksawery (XVIII w.), s. 391,
  • Dubanowicz Edward (1881–1943), s. 425–426,
  • Duclos (zm. 1772), s. 444,
  • Duhamel de Prècourt (XVIII w.), s. 451–452,
  • Dunin Jakub (zm. 1730), s. 474–475.

Tom VI

  • Dwernicki Faustyn (1745-1803?), s. 19,
  • Działyński Augustyn (1715-1759), s. 78–79,
  • Dzieduszycki Jerzy Stanisław (1670-1730), s. 109–111,
  • Dzierzbicki Szymon (1720-1787), s. 142–143,
  • Dzierzbicki Teodor (XVIII w.), s. 144,
  • Dzierżanowski Andrzej (zm. 1748), s. 155–156,
  • Dzierżanowski Michał (ok. 1725-1808), s. 157–159,
  • Elżbieta (1736-1818), s. 265–266,
  • Engeström Wawrzyniec (1751-1826), s. 272–274,
  • Eperyaszy Antoni (1689-1747), s. 279–281,
  • Eperyaszy Michał (zm. 1747), s. 281,
  • Essen August Franciszek (1720-1792), s. 297–298.

Tom VII

  • Flemming Jakub Henryk (1667-1728), s. 32–35,
  • Flemming Jan Jerzy (1699-1771), s. 35–36,
  • Frank Jakub Józef (1726-1791), s. 82–84,
  • Frezer Jan (zm. po 1744), s. 136,
  • Fryczyński Jakub (XVIII w.), s. 156,
  • Fryderyk Chrystian (1722-1763), s. 169–170,
  • Gadomski Stanisław Kostka (1718-1797), s. 200–202,
  • Gałecki Ignacy (zm. zapewne 1778), s. 243,
  • Garczyński Stefan (zm. 1756), s. 275–277,
  • Garlicki Tomasz (XVIII w.), s. 283–284,
  • Gartenberg Sadogórski Piotr Mikołaj (ok. 1720-ok. 1780), s. 289–290,
  • Giedroyć Mateusz (zm. 1560- lub 1561), s. 430,
  • Gietulewicz Antoni Jan (ur. ok. 1720), s. 458–459.

Tom VIII

  • Giżycki Bartłomiej (1682-1768), s. 20–21,
  • Giżycki Kajetan (ok. 1720-1785), s. 23,
  • Glinka Antoni (ok. 1710-ok. 1772), s. 54–55,
  • Głębocki Antoni (2. poł. XVIII w.), s. 106,
  • Głębocki Józef (ok. 1700-ok. 1780), s. 107–108,
  • Goltz August Stanisław (zm. po 1788), s. 232–234,
  • Goltz Jerzy Wilhelm (zm. 1767), s. 235–236,
  • Gołębiowski Piotr (zm. 1748), s. 252–253,
  • Gomoliński Karol (1696-1784), s. 270–271,
  • Gomoliński Karol (XVIII w.), s. 271–272,
  • Gozdzki Stanisław (zm. 1771), s. 392–393,
  • Grabowski Jan Jerzy (zm. 1789), s. 494–495,
  • Grabowski Maciej (zm. 1750), s. 501–502,
  • Grabowski Paweł (zm. 1780), s. 506,
  • Granowski Kazimierz (1721-1774), s. 548–550.

Tom IX

  • Gurowski Andrzej (zm. 1752), s. 167–168,
  • Gurowski Władysław Roch (ok. 1715-1790), s. 171–173,
  • Horain Jan Antoni (1686-1777), s. 611–612.

Tom XII

  • Karwicki Stanisław (1640-1724), s. 154–156.

Tom XIV

  • Korzon Tadeusz Sylwester (1839-1918), s. 178–181,
  • Kossakowski Szymon Marcin (1741-1794), s. 288–293.

Tom XVII

  • Lubomirska Zofia (1718-1790), s. 636–638.

Tom XXII

  • Mostowski Paweł Michał (ok. 1721-1781), s. 68–71.

Publikacje poświęcone Władysławowi Konopczyńskiemu

Oto zestawienie dzieł literackich i badań, które odnoszą się do życia oraz twórczości Władysława Konopczyńskiego, polskiego historyka z przełomu XIX i XX wieku. Poniższe publikacje dostarczają cennych informacji na temat jego wkładu w historiografię oraz społeczność akademicką.

  • E. Kipa, Władysław Konopczyński (1880–1952), „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego” 1952, R. 45, s. 101–103,
  • Z. Wojciechowski, Władysław Konopczyński (1880–1952), „Przegląd Zachodni” 1952, R. 8, s. 671–673,
  • M. Kukiel, Ze wspomnień o Władysławie Konopczyńskim, „Wiadomości” 1953, R. 8, nr 1,
  • S. Kościałkowski, Władysław Konopczyński jako historyk, „Teki Historyczne” 1953, T. 6, nr 1, s. 1–29,
  • E. Rostworowski, Konopczyński Władysław, Polski Słownik Biograficzny, T. 13, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1969, s. 556–561,
  • W. Czapliński, Jeszcze raz o profesorze Władysławie Konopczyńskim, „Tygodnik Powszechny” 7 V 1972,
  • E. Rostworowski, Władysław Konopczyński, „Kultura” 1972, nr 14,
  • E. Rostworowski, Władysław Konopczyński jako historyk, [w:] Spór o historyczną szkołę krakowską. W stulecie Katedry Historii Polskiej UJ 1869–1969, Kraków 1973, s. 209–235,
  • W. Czapliński, Władysław Konopczyński, jakim go znałem, [w:] Portrety uczonych polskich, Kraków 1974, s. 243–250,
  • W. Czapliński, Władysław Konopczyński jako historyk XVII i XVIII wieku, „Studia Historyczne” 1979, R. 22, z. 1, s. 67–70,
  • J. Gierowski, Władysław Konopczyński jako badacz czasów saskich, „Studia Historyczne” 1979, R. 22, z. 1, s. 71–74,
  • A. Przyboś, Wspomnienie o seminarium Władysława Konopczyńskiego, „Studia Historyczne” 1979, R. 22, z. 1, s. 81–84,
  • J. Michalski, Władysław Konopczyński jako badacz czasów Stanisławowskich, „Studia Historyczne” 1979, R. 22, z. 1,
  • E. Rostworowski, Historyk Rzeczypospolitej, [w:] W. Konopczyński, Pod trupią główką (Sonderaktion Krakau), Warszawa 1982, s. 82–95,
  • J. Maternicki, Władysław Konopczyński, jego miejsce i rola w życiu krakowskiego środowiska historycznego w latach 1918–1939, „Przegląd Humanistyczny” 1985, nr 3–4, s. 91–125,
  • U. Perkowska, Władysław Konopczyński, [w:] Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 XI 1939, pod red. L. Hajdukiewicza, Kraków 1989,
  • T. Wituch, Wstęp, [w:] W. Konopczyński, Historia polityczna Polski 1914–1939, Warszawa 1995,
  • P. Biliński, Władysław Konopczyński. Historyk i polityk II Rzeczypospolitej (1880–1952), Warszawa 1999, s. 168,
  • J. Maternicki, Władysław Konopczyński i jego synteza dziejów Polski nowożytnej, [w:] W. Konopczyński, Dzieje Polski nowożytnej, Warszawa 2003,
  • M. Czeppe, Władysław Konopczyński twórca Polskiego słownika biograficznego, [w:] Władysław Konopczyński 1880–1952. Materiały z posiedzenia naukowego PAU w dniu 21 VI 2002 roku, zebrał i oprac. J.A. Gierowski, Kraków 2005, s. 69–77,
  • Od Wydawcy, [w:] W. Konopczyński, Kwestia bałtycka, Kraków–Warszawa 2014, s. IX–XI,
  • P. Biliński, Lwowskie lata Władysława Konopczyńskiego, „Wrocławskie Studia Historyczne” 2014, nr 18, s. 91–102,
  • P. Biliński, Władysław Konopczyński i jego dzieło Geneza i ustanowienie Rady Nieustającej, Kraków–Warszawa 2014, s. VII–XVII,
  • P. Biliński, Władysława Konopczyńskiego „boje” o kształt Polskiego słownika biograficznego w latach 1928–1939, „Klio Polska” 2015, T. VII, s. 107–141,
  • M. Janowski, Wstęp: „Historyka” Władysława Konopczyńskiego na tle epoki, [w:] W. Konopczyński, Historyka, Warszawa 2015, s. IX–XXXIV,
  • P. Biliński, Władysław Konopczyński i jego dzieło Polska a Szwecja, [w:] W. Konopczyński, Polska a Szwecja. Od pokoju oliwskiego do upadku Rzeczypospolitej 1660–1795, Kraków–Warszawa 2016, s. VII–XV,
  • P. Biliński, Wstęp, [w:] W. Konopczyński, Dzieje parlamentaryzmu angielskiego, Kraków–Warszawa 2017, s. VII–IX,
  • P. Biliński, Władysław Konopczyński 1880–1952. Człowiek i dzieło, Kraków 2018, s. 642.

Te dzieła oraz artykuły wspólnym mianownikiem, którym jest badanie i analiza wkładu Konopczyńskiego w historię Polski, ukazują jego znaczenie w polskiej historiografii.

Odznaczenia i upamiętnienie

Władysław Konopczyński, wybitny działacz, został uhonorowany wieloma odznaczeniami za swoje zasługi. W 1924 roku otrzymał krzyż kawalerski szwedzkiego Orderu Gwiazdy Polarnej, co świadczy o międzynarodowym uznaniu jego pracy. Nie mniej ważne, w 1939 roku został odznaczony krzyżem oficerskim francuskiego Orderu Legii Honorowej, co podkreśla jego znaczenie na arenie międzynarodowej.

W 2019 roku, w uznaniu jego osiągnięć, pośmiertnie przyznano mu polski Medal Virtus et Fraternitas, wyróżniający osoby, które przyczyniły się do wszechstronnego rozwoju społeczeństwa.

W Krakowie znajduje się ulica nosząca jego imię, która do 2017 roku była znana jako ulica Jana Szwai. To kolejny sposób, w jaki pamięć o Władysławie Konopczyńskim trwa w świadomości lokalnych społeczności.

Przypisy

  1. P. Biliński, Władysław Konopczyński w polityce II Rzeczypospolitej, „Dzieje Najnowsze” 2016, R. XLVIII, nr 2, s. 34–35.
  2. Eugeniusz Romer, Pamiętnik Paryski 1918–1919. t. I, przypisy Andrzej Garlicki, Ryszard Świętek, Wrocław 2010, s. 25; P. Biliński, Władysław Konopczyński w polityce II Rzeczypospolitej, „Dzieje Najnowsze” 2016, R. XLVIII, nr 2, s. 34.
  3. P. Biliński, Działalność Władysława Konopczyńskiego w Polskim Towarzystwie Historycznym (1913–1939), „Kwartalnik Historyczny” 2017, R. CXXIV, nr 1, s. 44–47.
  4. P. Biliński, Okupacyjne losy Władysława Konopczyńskiego, „Kwartalnik Historii Nauki i Kultury” 2016, R. LXI, nr 1, s. 7.
  5. P. Biliński, Władysław Konopczyński (1880–1952), [w:] W. Konopczyński, Dziennik 1918–1921: część I, wstęp: P. Biliński, opr. P. Biliński, A. Plichta, Warszawa–Kraków 2016, s. 20.
  6. P. Biliński, Lwowskie lata Władysława Konopczyńskiego, „Wrocławskie Studia Wschodnie” 2014, nr 18, s. 91–95.
  7. P. Biliński, Władysław Konopczyński w kręgu naukowym i rodzinnym, [w:] Władysław Konopczyński 1880–1952. Materiały z posiedzenia naukowego PAU w dniu 21 czerwca 2002 r., zebrał i opracował J.A. Gierowski, Kraków 2005, s. 88.
  8. P. Biliński, Władysław Konopczyński: historyk i polityk II Rzeczypospolitej (1880–1952), Warszawa 1999, s. 40, 78, 101, 102, 118, 131, 132.
  9. P. Biliński, Władysław Konopczyński: historyk i polityk II Rzeczypospolitej (1880–1952), Warszawa 1999, s. 22–23.
  10. P. Biliński, Władysław Konopczyński w kręgu naukowych i rodzinnych, [w:] Władysław Konopczyński 1880–1952. Materiały z Posiedzenia Naukowego PAU w dniu 21 czerwca 2002 r., zebrał i opracował J.A. Gierowski, Kraków 2005, s. 87.
  11. P. Biliński, Władysław Konopczyński: historyk i polityk II Rzeczypospolitej (1880–1952), Warszawa 1999, s. 26–28.
  12. P. Biliński, Władysław Konopczyński: historyk i polityk II Rzeczypospolitej (1880–1952), Warszawa 1999, s. 33.
  13. P. Biliński, Władysław Konopczyński w kręgu naukowych i rodzinnych, [w:] Władysław Konopczyński 1880–1952. Materiały z posiedzenia naukowego PAU w dniu 21 czerwca 2002 r., zebrał i opracował J.A. Gierowski, Kraków 2005, s. 85.
  14. P. Biliński, Władysław Konopczyński: historyk i polityk II Rzeczypospolitej (1880–1952), Warszawa 1999, s. 25.
  15. P. Biliński, Władysław Konopczyński: historyk i polityk II Rzeczypospolitej (1880–1952), Warszawa 1999, s. 35.
  16. P. Biliński, Władysław Konopczyński: historyk i polityk II Rzeczypospolitej (1880–1952), Warszawa 1999, s. 49.
  17. P. Biliński, Władysław Konopczyński: historyk i polityk II Rzeczypospolitej (1880–1952), Warszawa 1999, s. 37.
  18. P. Biliński, Władysław Konopczyński: historyk i polityk II Rzeczypospolitej (1880–1952), Warszawa 1999, s. 111.

Oceń: Władysław Konopczyński

★★★★★
Średnia ocena:4.81 Liczba ocen:15