Ludwik Natanson (fizyk)


Ludwik Karol Natanson, urodzony 16 sierpnia 1905 roku w Warszawie, a zmarły 30 listopada 1992 roku w tym samym mieście, był wybitnym polskim fizykiem. Jego wkład w rozwój nauki w Polsce oraz na świecie pozostaje niezatarte. Działał jako professor na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie edukował liczne pokolenia studentów.

Natanson był znany ze swojej pasji do badań naukowych oraz niezwykłej zdolności przekazywania wiedzy. Jego osiągnięcia w dziedzinie fizyki przyczyniły się do rozwoju wielu ważnych teorii i technologii.

Życiorys

Ludwik Natanson urodził się w rodzinie Edwarda Natansona (1861–1940), który był przemysłowcem, oraz Amelii z Eigerów. Swoją edukację rozpoczął w gimnazjum im. Adama Mickiewicza, gdzie maturę zdał w 1923 roku. W kolejnych latach, od 1923 do 1924 oraz od 1926 do 1930, studiował na Uniwersytecie Warszawskim. W okresie 1925–1926 kształcił się na Uniwersytecie w Zurychu, a doktorat uzyskał w 1933 roku na Uniwersytecie Warszawskim. Jego praca doktorska, pt. „Badania natężeniowe widm rezonansowych”, była pod kierunkiem Stefana Pieńkowskiego.

Po ukończeniu studiów uzyskał doktorat z fizyki i rozpoczął dalszą karierę naukową w Zakładzie Fizyki Doświadczalnej na Uniwersytecie Warszawskim. W tym czasie działał także aktywnie w zarządzie Warszawskiego Towarzystwa Fabryk Cukru.

W latach 1930–1931 odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy w Zambrowie, a także w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych w Warszawie. W 1936 roku awansował na stopień podporucznika. W czasie II wojny światowej uczestniczył w walkach w rejonie Piotrkowa i Bełchatowa, pełniąc funkcję załogi czołgu. Po tych wydarzeniach przedostał się do Warszawy, gdzie walczył w kompanii zwiadowczej dowodzonej przez płk. Janowskiego. Po wzięciu do niewoli, spędził wojnę w różnych obozach jenieckich, w tym w Oflagu II C Woldenberg. Do Warszawy powrócił w marcu 1945 roku, by w 1947 roku zostać aresztowanym, a po trzech miesiącach uwięzienia, wypuszczony bez podania informacji o przyczynach.

Natanson pełnił funkcję adiunkta na Uniwersytecie Warszawskim od 1945 roku, a pięć lat później został mianowany zastępcą profesora. W 1954 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1967 roku profesora zwyczajnego. Był profesorem oraz kierownikiem Zakładu Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Łódzkiego w latach 1951–1975. W latach 1956–1958 sprawował również funkcję wicedyrektora Instytutu Fizyki PAN, a w latach 1958–1968 był samodzielnym pracownikiem naukowym w Instytucie Badań Jądrowych w Świerku. Po 1975 roku przeszedł na emeryturę, jednak wciąż brał aktywny udział w działalności Instytutu Fizyki UW, uczestnicząc w seminariach dotyczących fizyki jądrowej oraz interesując się historią rozwoju tej dziedziny nauki.

W latach 1967–1968 był wykładowcą (visiting professor) na Uniwersytecie w Ottawie. Dodatkowo, od 1953 do 1960 roku pełnił rolę redaktora naczelnego „Postępów Fizyki”. Należał do Polskiego Komitetu Narodowego Międzynarodowej Unii Fizyki Czystej i Stosowanej (IUPAP) w latach 1957–1983, gdzie piastował stanowisko sekretarza od 1957 do 1967 roku, reprezentując Polskę na międzynarodowych konferencjach w Rzymie (1957), Ottawie (1960), Warszawie (1963), oraz Bazylei (1966).

W 1972 roku został członkiem Europejskiego Towarzystwa Fizycznego. Od 1930 roku był także aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Fizycznego, w którym to pełnił funkcje sekretarza generalnego w latach 1947–1949 oraz wiceprezesa od 1957 do 1959 roku. Ponadto, był członkiem rzeczywistym Łódzkiego Towarzystwa Naukowego. Wyróżniony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Natanson pozostawił po sobie znaczący dorobek naukowy, byl autorem i współautorem licznych prac dotyczących optyki molekularnej (1930–1939) oraz fizyki jądrowej (po 1949 roku). Zmarł w Warszawie, a jego żona, Barbara Wojtowicz-Natanson, również była fizykiem. Ich córka, Maria Anna (ur. 1956), po ukończeniu studiów etnograficznych na Uniwersytecie Warszawskim osiedliła się w Kanadzie. Ludwik Natanson znalazł swój ostatni spoczynek na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 242-3-14).

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: EDWARD NATANSON, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 31.01.2020 r.]
  2. Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Edycja 2, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 899.
  3. Olesik 1988, s. 76, 162, 173, 175, 185, 207, 338.

Oceń: Ludwik Natanson (fizyk)

Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:19