Tadeusz Kurcyusz

---

Życiorys

Tadeusz Kurcyusz urodził się jako syn Ludwika, który był inżynierem oraz ziemianinem, i Michaliny z Fiszerów. Jego matka była siostrą znanego warszawskiego filozofa, Franca Fiszera, który cieszył się popularnością wśród literatów i artystów tamtego okresu. W rodzinie Tadeusza znajdował się również brat Jerzy, który pracował jako adwokat i ożenił się z Heleną Słomińską.

W 1909 roku, po ukończeniu studiów w Liège, Tadeusz uzyskał dyplom inżyniera. W 1914 roku rozpoczął służbę w armii rosyjskiej, a od 1917 roku pełnił rolę oficera sztabu I Korpusu Polskiego na Wschodzie. W 1918 roku działał jako referent cywilny w Komisji Wojskowej Tymczasowej Rady Stanu. Zgodnie z reskryptem Rady Regencyjnej z 25 października 1918 roku, został przydzielony do Wojska Polskiego, z zachowaniem dotychczasowego stopnia.

Od listopada 1918 roku związany był z Wojskiem Polskim, piastując różne stanowiska, w tym szefa adiutantury Sztabu Generalnego i oficera Oddziału Organizacyjno–Mobilizacyjnego Sztabu Generalnego. Pełnił również funkcję kierownika referatu mobilizacyjnego w Inspektoracie Kawalerii, a od 1919 roku był szefem sztabu inspektoratu oraz szefem sztabu 1 Dywizji Strzelców Armii gen. Hallera. W latach 1921–1922 odbył kurs doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie, a następnie został przydzielony do Oddziału IV Sztabu Generalnego i w 1925 roku objął stanowisko szefa Oddziału IV Sztabu Generalnego.

W 1924 roku, jako Generalny Wojskowy Komisarz Kolejowy, kierował Służbą Transportowo-Kolejową w Oddziale IV Sztabu Generalnego WP. W trakcie pełnienia tej funkcji wciąż pozostawał oficerem nadetatowym 2 dywizjonu artylerii konnej. W 1926 roku, podczas przewrotu majowego, stanął po stronie legalnych władz. 16 maja 1926 roku, po przeniesieniu do dyspozycji szefa Sztabu Generalnego, objął dowództwo nad 26 pułkiem artylerii polowej, a od 1927 roku dowodził 27 pułkiem artylerii polowej we Włodzimierzu Wołyńskim.

W 1931 Tadeusz Kurcyusz przeszedł na emeryturę, ale został członkiem Związku Oficerów W Stanie Spoczynku oraz Związku Hallerczyków. W drugiej połowie 1940 roku włączył się w działalność konspiracyjną w ramach Tajnej Armii Polskiej, przez co zyskał nowe funkcje, jak szef sztabu Wojskowych Oddziałów Skonfederowanych i szef sztabu Konfederacji Zbrojnej. Po scaleniu KZ z ZWZ we wrześniu 1941 roku, miał zaszczyt być Szefem Komunikacji w KG ZWZ–AK.

Około 26 sierpnia 1942 roku został aresztowany i osadzony na Pawiaku. W grudniu tego samego roku został wykupiony i przeniesiony do rezerwy personalnej KG AK. Po zwolnieniu z więzienia, związał się z NSZ, a od 1 sierpnia 1943 roku do swojej śmierci (22 lub 23 kwietnia 1944 roku) pełnił funkcję dowódcy Narodowych Sił Zbrojnych. Warto zaznaczyć, że czasami mylnie przedstawiano go jako pełnomocnika dowódcy Armii Krajowej ds. scalenia NSZ. Pośmiertnie awansowany na generała brygady NSZ.

Tadeusz Kurcyusz dwukrotnie stawał na ślubnym kobiercu. Jego pierwszą żoną była Eugenia Thieme, z którą miał córkę Irenę. Po śmierci tej żony ożenił się z Zofią Ziegler. Ostatecznie spoczywa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A18-8-2).

Ordery i odznaczenia

Tadeusz Kurcyusz został uhonorowany licznymi odznaczeniami, które świadczą o jego zasługach oraz poświęceniu. Wśród tych wyróżnień znajdują się:

• Krzyż Walecznych, który otrzymał czterokrotnie, za pierwszym razem w 1922 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 29 kwietnia 1925 roku,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Złoty Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego, przyznany pośmiertnie w 1944 roku,
• Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego, także nadany pośmiertnie po 1992 roku,
• Krzyż Komandorski Orderu Korony Rumunii, otrzymany w Rumunii,
• Krzyż Komandorski Orderu Orła Białego, nadany w Jugosławii,
• Krzyż Oficerski Orderu Lwa Białego, otrzymany w Czechosłowacji,
• Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej, przyznany w Francji w 1922 roku,
• Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée).

---

Oceń: Tadeusz Kurcyusz

---