Eugeniusz Czesław Chrościcki, który przyszedł na świat 30 grudnia 1894 roku w Warszawie, był postacią o znaczącym wkładzie w historię Polski. Jako rotmistrz Wojska Polskiego, odznaczał się nie tylko umiejętnościami wojskowymi, ale również aktywnością w ruchu niepodległościowym, co czyniło go integralną częścią dążeń do wolności Polski w trudnych czasach.
W uznaniu jego zasług otrzymał Order Virtuti Militari, jedno z najwyższych odznaczeń wojskowych, które honoruje bohaterstwo w obronie ojczyzny. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie wiosną 1940 roku w Charkowie, gdzie stał się jedną z wielu ofiar zbrodni katyńskiej, która miała miejsce podczas II wojny światowej.
Życiorys
Urodziny Eugeniusza Chrościckiego miały miejsce 30 grudnia 1894 roku w Warszawie, w rodzinie Wincentego oraz Franciszki z Rudzkich. W okresie przed wybuchem I wojny światowej aktywnie uczestniczył w działalności „Sokoła”, a następnie zdecydował się na wstąpienie do Legionów Polskich, gdzie służył w pierwszym pułku ułanów. Od 5 lutego do 31 marca 1917 ukończył kurs oficerski kawalerii przy tym samym pułku, zdobywając ówczesny stopień starszego ułana.
Po zakończeniu wojny, Chrościcki został przyjęty do Wojska Polskiego, a jego stopień wojskowy został zweryfikowany na porucznika, uzyskując starzeństwo od 1 czerwca 1919 roku. Służba w 11 pułku ułanów miała obejmować kampanię ukraińską, a następnie walki z bolszewikami. Brał również udział w obronie Lwowa oraz w starciach o Wilno. W 1921 roku został przeniesiony do rezerwy i przydzielony do 25 pułku ułanów Wielkopolskich, pozostając w tej jednostce jako oficer rezerwy do 1934 roku, kiedy to był zarejestrowany w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień w Łukowie. W dalszym ciągu posiadał przydział do 25 pułku w Prużanie.
Stopień rotmistrza rezerwy uzyskał 19 marca 1939 roku, z 12. lokatą w korpusie oficerów kawalerii. W okresie międzywojennym zajmował się pracą w rolnictwie i pełnił funkcję administratora dóbr księcia Czetwertyńskiego w Rudzieńcu.
W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku, po agresji ZSRR na Polskę, w niejasnych okolicznościach dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Starobielsku, gdzie wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie. Jego ciało zostało potajemnie pochowane w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach, a od 17 czerwca 2000 roku znajduje się tam oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD pod pozycją 3575.
5 października 2007 roku, minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, pośmiertnie mianował go na stopień majora. Zaszczytny awans ogłoszono 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
W życiorysie Eugeniusza Chrościckiego można znaleźć wiele ważnych odznaczeń, które świadczą o jego odwadze i poświęceniu. Wśród tych zaszczytów wyróżniają się:
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 3658, który został przyznany w 1922 roku,
- Krzyż Niepodległości, otrzymany 20 lipca 1932 roku,
- Krzyż Walecznych, przyznany w 1922 roku.
Przypisy
- Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 67 [dostęp 19.10.2024 r.]
- Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
- Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
- Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
- „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
- a b c d Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 64.
- Rybka i Stepan 2021, s. 684, jako „Chróścicki”.
- Wykaz Legionistów, figuruje jako „Chruścicki”.
- CAW, sygn. I.120.1.125, s. 13, tu jako „Eugeniusz Chróścicki”.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 119, 605, jako „Eugeniusz Chróścicki”.
- M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 2, s. 111.
- Soniński 1928, s. 36, tu także jako „Chróścicki”.
- Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych w zamian za dyplomy „za Waleczność” byłego Frontu Litewsko-Białoruskiego, „Dziennik Personalny MSWojsk.”, z 1922 r. Nr 14, s. 409 [dostęp 31.07.2015 r].
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Jan Bracławski-Herman | Stefan Kowalski (żołnierz) | Bronisław Mikołajczyk | Zenon Schreyer | Feliksa Szczerbiak | Wanda Pawłowicz | Mieczysław Stachiewicz | Karol Frycze | Janusz de Beaurain | Tadeusz Pełczyński (generał) | Eugeniusz Olejniczakowski | Aleksander Łagiewski | Zdzisław Franciszek Piłatowicz | Tadeusz Kurcyusz | Karol Hauke | Wojciech Gromczyński | Jerzy Mara-Meÿer | Bolesław Kowalski (1915–1944) | Ryszard Kukliński | Michał CichockiOceń: Eugeniusz Chrościcki