Szymon Dickstein

Nauka i edukacja

Szymon Dickstein, znany również jako Szymon Diksztajn oraz pod pseudonimami Dynio i Jan Młot, to postać, która miała istotny wpływ na rozwój myśli socjalistycznej w Polsce. Urodził się w Warszawie 8 lub 14 lutego 1858 roku, co daje nam możliwość przyjrzenia się jego życiu i działalności w kontekście historycznym tamtych czasów.

Jako działacz socjalistyczny i przyrodnik, był członkiem I Proletariatu, grupy, która dążyła do poprawy warunków życia klasy pracującej. W 1881 roku odegrał kluczową rolę w polskim wydaniu pierwszego tomu Kapitału autorstwa Karola Marksa, tłumacząc tekst na język polski.

Niestety, życie Szymona Dicksteina zakończyło się przedwcześnie, gdy zmarł 6 lipca 1884 roku w Bernie. Jego dziedzictwo pozostało jednak żywe w pamięci tych, którzy kontynuowali walkę o prawa pracowników i sprawiedliwość społeczną.

Życiorys

Szymon Dickstein przyszedł na świat w Warszawie, będąc synem Rafaela i Małgorzaty Waldenburg. Jego młodszy brat, Samuel Dickstein, był znanym matematykiem. Młody Szymon zakończył II Gimnazjum w Warszawie w wieku czternastu lat. Następnie, po studiach przyrodniczych na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim, zdobył tytuł kandydata nauk przyrodniczych w 1877 roku oraz podjął studia medyczne.

Od tego momentu zaangażował się w polski ruch socjalistyczny, szczególnie w kręgach młodzieży akademickiej. Współpracował z osobami takimi jak Mieczysław Brzeziński i Kazimierz Dłuski. W 1878 roku, obawiając się aresztowania, wyjechał za granicę i przez jakiś czas mieszkał we Francji, a później w Genewie w Szwajcarii.

W tym okresie współpracował z takimi osobami jak Stanisław Mendelson oraz Bolesław Limanowski, a także współredagował czasopisma związane z I Proletariatem. Wśród tych czasopism były: „Równość” (od 1879), „Przedświt” (od 1881) oraz „Walka klas” (od 1884). Utrzymywał ścisłe kontakty z grupą rewolucjonistów Czornyj Pieriedieł, w tym m.in. z Plechanowem i Deutschem.

Niestety, w wyniku trudnej sytuacji materialnej oraz osobistych problemów, Szymon Dickstein podjął dramatyczną decyzję o zakończeniu swojego życia. Został pochowany na cmentarzu w Carouge, niedaleko Genewy.

Prace

Wśród znaczących osiągnięć Szymona Dicksteina wyróżnia się opowiadanie z 1881 roku zatytułowane Kto z czego żyje?. W nim autor ten z powodzeniem popularyzował kluczowe idee teorii marksizmu, które zostały zaprezentowane w słynnym dziele Kapitał Karola Marksa. Dickstein, jako prekursor myśli społecznej, był odpowiedzialny za wprowadzenie wielu nowatorskich koncepcji do polskiej literatury.

Warto również zaznaczyć, że Dickstein podjął się przekładu na język polski dzieła Karola Darwina O powstawaniu gatunków drogą naturalnego doboru, czyli o utrzymywaniu się doskonalszych ras w walce o byt, co miało miejsce tuż przed jego śmiercią w 1884 roku. Ta inicjatywa stanowiła ważny krok w kierunku dostarczenia polskiemu społeczeństwu wiedzy na temat teorii ewolucji.

Oprócz wspomnianych projektów, w bibliografii tłumaczeniowej Dicksteina można znaleźć również prace Ferdynanda Lassalle’a, które przyczyniły się do popularyzacji myśli socjalistycznej w Polsce.

Przypisy

  1. a b Ludwik Krzywicki, Dickstein Szymon (Jan Młot) (1859-1884), Polski Słownik Biograficzny, t. 5, s. 154-155.
  2. a b Henryk Kroszczor: Kartki z historii Żydów w Warszawie XIX–XX w. – sylwetki, szkice. Żydowski Instytut Historyczny w Polsce, Warszawa 1979.

Oceń: Szymon Dickstein

★★★★★
Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:9