Gabriela Pianko

Nauka i edukacja

Gabriela Pianko (ur. 19 grudnia 1893 w Warszawie, zm. 16 sierpnia 1973 w Warszawie) była wybitną polską filolog klasyczną, która znacząco wpłynęła na rozwój kultury akademickiej w Polsce. Była uczennicą znakomitego Tadeusza Zielińskiego oraz pierwszą kobietą, która zasiadła w Konsystorzu Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP.

Gabriela była córką architekta Izydora Pianko (1861-1931) oraz Franciszki z Wittenbergów. Warto zaznaczyć, że jej młodsza siostra, Eugenia, była żoną Władysława Szenajcha. Cała rodzina piastowała znaczącą rolę w życiu społeczności żydowskiej, a w 1896 roku przyjęła chrzest w wyznaniu ewangelicko-reformowanym, co wpisywało się w ich zaangażowanie w życie kościoła.

W latach 1955-1967 Gabriela Pianko zyskała miano pierwszej kobiety, która zasiadła w Konsystorzu Kościoła. Jej działalność na rzecz tej instytucji była niezwykle istotna, a po jej ustąpieniu stanowisko prezesa objęła Zofia Lejmbach. Gabriela Pianko znalazła swoje wieczne miejsce spoczynku w grobie rodzinnym na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie, dokładnie w kwaterze O-3-6.

Wybrane publikacje

Gabriela Pianko, znana z licznych przekładów i redakcji, wniosła znaczący wkład w polską literaturę oraz badania filologiczne. Poniżej przedstawiamy niektóre z jej wybranych publikacji:

  • (przekład) Tadeusz Zieliński, Religja hellenizmu, z upoważn. aut. przeł. Gabriela Piankówna, Warszawa: J. Mortkowicz 1925,
  • (przekład) Alfredo Panzini, Latarka Diogenesa, z upoważnienia aut. przeł. Gabriela Pianko, Lwów: Książnica-Atlas 1939,
  • Galli Anonymi Chronicon Codicis saeculi 14 Zamoscianus appellati reproductio paleographica, edidit praef. instruxit Julianus Krzyżanowski, wstęp na łac. przeł. Gabriela Pianko i Lidia Winniczuk, Varsaviae: Societas Scientiarum Varsaviensis 1948,
  • De Timonis Phliasii Sillorum dispositione, Wratislaviae: Ed. auxilio Min. Instructionis – Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1949,
  • Epos, Warszawa: Polskie Towarzystwo Filologiczne. Koło Warszawski 1949,
  • Filologia klasyczna w Polsce: bibliografia, t. 1: Za lata 1945-1949, Warszawa: Ministerstwo Szkół Wyższych i Nauki 1952,
  • Praca pisarza, księgarza i bibliotekarza w starożytności, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1955,
  • (redakcja) Plutarch z Cheronei, Jak młodzież powinna słuchać poetów, przekł. pod kier. Kazimierza Kumanieckiego, red., wstęp, koment. i słowniczek Gabriela Pianko i Lidia Winniczuk, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1957,
  • (redakcja) Jana Długosza Banderia Prutenorum, wyd. Karol Górski, przekł. wstępu i objaśn. na łac. Gabriela Pianko, Lidia Winniczuk, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1958,
  • Filologia klasyczna w Polsce: bibliografia, t. 2: Za lata 1950-1954, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1958,
  • (redakcja) Mała encyklopedia kultury świata antycznego, t. 1: A-Ł, red. Gabriela Pianko, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1958,
  • Bibliografia Eos i innych wydawnictw Polskiego Towarzystwa Filologicznego 1894-1959, Wratislaviae: „Ossolineum” 1960,
  • (przekład) Charles Norris Cochrane, Chrześcijaństwo i kultura antyczna, przeł. Gabriela Pianko, Warszawa: „Pax” 1960,
  • (przekład) Marek Tulliusz Cycero, Wybór listów, przeł. Gabriela Pianko, oprac. Marian Plezia, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1962 (wyd. 2 – Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Warszawa: we współpr. z De Agostini Polska 2004),
  • Philippus Callimachus, Epistulae selectae, ed. et in linguam Polonam vertit: Latinas Irmina Lichońska, Italicas Gabriela Pianko, comment. hist. Thaddaeus Kowalewski, Wratislaviae: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo PAN 1967,
  • (redakcja) Horacy, Pieśni, przeł. Stefan Gołębiowski, przypisy i skorowidz oprac. Gabriela Pianko i Lidia Winniczuk, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1972,
  • (przekład) Katechizm Heidelberski, przekł. filologiczny z niem. Gabriela Pianko, oprac. literackie i red. Barbara Stahl, Warszawa: Konsystorz Kościoła Ewangelicko-Reformowanego 1988,
  • (przekład) Tadeusz Zieliński, Religia starożytnej Grecji: zarys ogólny. Religia hellenizmu, tł. z ros. Gabriela Pianko, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1991.

Przypisy

  1. GROBONET – wyszukiwarka osób pochowanych – Cmentarz ewangelicko-reformowany [online], warszawa.grobonet.com [dostęp 19.09.2021 r.]
  2. Gabriela Pianko, Tadeusz Zieliński w Warszawie: wspomnienia uczennicy, "Meander" 15 (1960), z. 1, 56-60.

Oceń: Gabriela Pianko

★★★★★
Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:8