Radosław Radwan-Dębski, znany również pod pseudonimami „Filipinka” oraz „Żebro”, to postać, która na trwałe wpisała się w historię polskiej architektury. Urodził się 12 marca 1929 roku w Warszawie, a jego życie zakończyło się 12 stycznia 2021 roku.
Był nie tylko architektem, ale także profesorem nadzwyczajnym oraz wykładowcą akademickim, co podkreśla jego znaczenie w edukacji architektonicznej w Polsce.
Życiorys
Radosław Radwan-Dębski był postacią o interesującym życiorysie, który z pewnością zasługuje na uwagę. Urodził się jako syn Kazimierza Dębskiego – znanego inżyniera, hydrologa i hydrotechnika, który pełnił również rolę profesora na SGGW, a także był żołnierzem i osadnikiem wojskowym. Jego matka, Maria Dębska, poświęciła się wychowaniu dzieci i prowadzeniu rodzinnego domu.
W młodości Radosław spędzał czas na Żoliborzu i uczęszczał do prywatnej szkoły, którą prowadziła Maria Ostaszewska. W czasie II wojny światowej kontynuował naukę w Miejskiej Szkole Drogowej oo. Marianów, która znajdowała się na Bielanach przy ul. Kamedułów 81 w Warszawie, oraz był zaangażowany w działalność harcerską.
W okresie powstania warszawskiego Radosław pełnił rolę łącznika oraz strzelca w Obwodzie Żoliborz Armii Krajowej, współdziałając w ramach zgrupowań „Żmija” oraz „Żubr”, gdzie używał pseudonimów „Filipinka” i „Żebro”. Po klęsce powstania został przymusowo deportowany do obozu przejściowego w Pruszkowie, a następnie przeniesiony do Parchim i Wesenbergu, gdzie pozostał, aż do wyzwolenia przez Armię Czerwoną.
Radosław zakończył swoją edukację w 1955 roku, uzyskując dyplom magistra inżyniera architekta na Politechnice Warszawskiej. W 1962 roku obronił doktorat z melioracji wodnych w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, a w 1972 roku dokonał habilitacji na Politechnice Warszawskiej.
W roku 1990 objął stanowisko kierownika Zakładu Architektury i Kształtowania Środowiska na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej, gdzie w 1991 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego. Radosław Radwan-Dębski jest także autorem wielu publikacji, które poświęcone są zagadnieniom budownictwa wiejskiego.
Publikacje
Radosław Radwan-Dębski jest autorem wielu przedsięwzięć publikacyjnych, które koncentrują się na tematyce budownictwa oraz planowania przestrzennego. Poniżej znajdują się jego najważniejsze prace:
- Budownictwo wiejskie: materiały i konstrukcje stosowane w budownictwie wiejskim, część 1 (Warszawa, 1958),
- Budownictwo wiejskie: ćwiczenia z projektowania budynków mieszkalnych i gospodarskich na wsi (Warszawa, 1959),
- Rurystyka: ćwiczenia z planowania obszarów osiedleńczo-rolnych i osiedli wiejskich (Warszawa, 1959),
- Przewodnik metodyczny z zakresu projektowania architektonicznego budowli wodnych (Warszawa, 1967),
- Planowanie przestrzenne budownictwa wiejskiego (Łódź, 1990),
- Urbanistyczne studium gospodarki wodnej w Białymstoku do 2015 roku: tezy do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego śródmiejskiego fragmentu dorzecza rzeki Białej w aspekcie zrównoważonego bilansu wodnego miasta do roku 2015 (Białystok, 2008).
Przypisy
- a b c d Powstańcze Biogramy – Radosław Radwan-Dębski [online], 1944.pl [dostęp 29.04.2022 r.]
- a b c d Mateusz Weber: Radosław Radwan-Dębski „Filipinka”. [w:] Archiwum Historii Mówionej [on-line]. Muzeum Powstania Warszawskiego (www.1944.pl), 2007 [dostęp 28.04.2022 r.]
- Dębski Kazimierz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 28.08.2022 r.]
- Radosław Radwan-Dębski. Kazimierz Dębski…. „Kresowe Stanice”. Numer 3/2006 (34).
- Jacek H.J.H. Szyrmer, Informator geografii polskiej, Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, 1992 [dostęp 28.04.2022 r.]
- Radosław Radwan-Dębski, Budownictwo wiejskie: Materiały i konstrukcje stosowane w budownictwie wiejskim, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, 1958 [dostęp 29.04.2022 r.]
- Radosław Radwan-Dębski, Budownictwo wiejskie. Ćwiczenia z projektowania budynków mieszkalnych i gospodarskich na wsi, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Dział Wydawnictw, 1959 [dostęp 29.04.2022 r.]
- Radosław Radwan-Dębski, Rurystyka: ćwiczenia z planowania obszarów osiedleńczo-rolnych i osiedli wiejskich, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Dział Wydawnictw, 1959 [dostęp 29.04.2022 r.]
- Radosław Radwan-Dębski, Przewodnik metodyczny z zakresu projektowania architektonicznego budowli wodnych, Dział Wydawnictw SGGW, 1967 [dostęp 29.04.2022 r.]
- Radosław Radwan-Dębski, Planowanie przestrzenne budownictwa wiejskiego, Politechnika Łódzka, 1990 [dostęp 29.04.2022 r.]
- Radosław Radwan-Dębski, Urbanistyczne studium gospodarki wodnej w Białymstoku do 2015 roku. Tezy do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego śródmiejskiego fragmentu dorzecza rzeki Białej w aspekcie zrównoważonego bilansu wodnego miasta do roku 2015, Białystok: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania, 2008 [dostęp 29.04.2022 r.]
- Tradycyjnie w czasie inauguracji, zasłużonym dla Politechniki pracownikom wręczono odznaczenia, „Życie Uczelni” (51), Politechnika Łódzka, październik 1998 [dostęp 28.04.2022 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Andrzej Jerzmanowski | Małgorzata Królikowska-Sołtan | Aleksander Jackowski | Marian Grynberg | Krzysztof Jaworowski | Zbigniew Szpetulski | Adam Henryk Toruńczyk | Helena Csorba | Ludwik Straszewicz (ekonomista) | Ludwik Silberstein | Szymon Dickstein | Zygmunt Gogolewski | Anna Lewicka-Morawska | Jan Dąbrowski (archeolog) | Alina Myrcha | Gabriela Pianko | Edward Marczewski | Konrad Rudnicki | Kazimierz Bartoszewicz | Janusz BazydłoOceń: Radosław Radwan-Dębski