Zbigniew Szpetulski

---

Życiorys

Urodził się jako syn leśnika, swoje młodzieńcze lata spędził w malowniczych miejscowościach takich jak Białowieża, Siedlce oraz Łosice. Po zakończeniu II wojny światowej jego rodzina osiedliła się w Charnowie w pobliżu Ustki.

W Słupsku zdał maturę, a następnie w 1952 roku ukończył studia na Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, gdzie uzyskał dyplom magistra.

Jego kariera zawodowa rozpoczęła się krótko w Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni, gdzie pracował od 1 sierpnia 1952 do 1 października 1953 roku. However, zwolnienie z pracy nastąpiło z powodu spóźnienia na istotną naradę z dyrekcją ministerialną. Przyczyną tego opóźnienia był silny sztorm, którego doświadczył podczas rejsu. Pomimo trudności, zdołał doprowadzić jacht bezpiecznie do portu.

Po tej przygodzie, rozpoczął współpracę z Ligą Przyjaciół Żołnierza, w której pracował do 1954 roku. W roku 1955 wstąpił do Studium Wychowania Fizycznego Akademii Medycznej w Gdańsku, gdzie pozostał do 1969 roku. W tym czasie aktywnie działał w Akademickim Związku Sportowym w Gdańsku, pełniąc rolę komandora Akademickiego Klubu Morskiego. Jego działalność w tym klubie przyczyniła się do wyszkolenia setek adeptów żeglarstwa.

W 1969 roku powrócił do Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni, gdzie objął stanowisko starszego wykładowcy w Studium Wychowania Fizycznego. Jeszcze w tym samym roku zainicjował powstanie Akademickiego Klubu Morskiego przy WSM w Gdyni. Swoją wiedzą i doświadczeniem dzielił się z innymi, a od października 1984 roku był kierownikiem Ośrodka Sportów Wodnych w tej samej instytucji.

Był również członkiem licznych komisji odpowiedzialnych za ocenę oraz klasyfikację działalności sportowej, w szczególności tej związanej z żeglarstwem. Pełnił rolę przewodniczącego Morskiej Komisji Sportowej. W trakcie swojej kariery, przez klub przeszło około dwustu kapitanów jachtowych, z czego około stu zdołało uzyskać stopień kapitana jachtowego.

Dodatkowo pełnił funkcję komendanta wielu obozów szkoleniowych związanych z żeglarstwem. Jako doświadczony oficer, kapitan, miał okazję pływać po różnych akwenach: Bałtyku, Atlantyku, Morzu Północnym, Morzu Śródziemnym oraz Adriatyku, korzystając z różnorodnych jednostek. Przedstawił znaczący wkład w rozwój wychowania morskiego, obejmującego dziedziny żeglarstwa morskiego, żeglarstwa lodowego, narciarstwa wodnego, windsurfingu oraz wioślarstwa.

Wielu przyszłych oficerów Marynarki Handlowej oraz studentów WSM zawdzięcza mu zrozumienie istoty pracy na morzu i specyfiki tego zawodu.

W 1990 roku przeszedł na zasłużoną emeryturę. Mimo to, jego pasja do żeglarstwa pozostała niezmieniona. Zaangażował się również w działalność związkową, pracując w Komisji Zakładowej Solidarności przy WSM w Gdyni, będąc m.in. członkiem komisji rewizyjnej.

Ostatnie godziny

Do ostatnich chwil swojego życia spędzał na morzu. Podczas rejsu keczem Joseph Conrad po Bałtyku, poczuł się źle, co zmusiło załogę do zawrócenia do portu w Gdyni. Został zniesiony z pokładu Conrada i przewieziony do szpitala, gdzie po kilku godzinach zmarł. Jego prochy spoczęły na Cmentarzu Łostowickim w Gdańsku.

Osiągnięcia sportowe

Sportowa droga Zbigniewa Szpetulskiego rozpoczęła się na etapie studiów, kiedy to odniósł swoje pierwsze sukcesy, zdobywając mistrzostwo w ogólnopolskich mistrzostwach bojerowych. Ta dyscyplina okazała się dla niego niezwykle pomyślna, a on sam zyskał miano wielokrotnego mistrza i wicemistrza Polski w klasie Monotyp XV.

Ten utalentowany żeglarz był także pierwszym Polakiem, który zdobył medal w żeglarstwie. W 1957 roku poczynił znaczący krok, gdy sięgnął po srebrny medal w Mistrzostwach Europy w klasie Latający Holender. Jego osiągnięcia w tej dziedzinie wciąż wpisują się w annały polskiego sportu.

W 1959 roku, razem z Romanem Szadziewskim, zdobył pierwsze miejsce w eliminacjach do igrzysk olimpijskich w żeglarstwie. Niestety, jego marzenia o starcie na Igrzyskach Olimpijskich w Rzymie zostały pokrzyżowane przez poważny wypadek, który doprowadził do paraliżu i długiej rehabilitacji.

Po długiej walce o powrót do zdrowia, w roku 1963 znów wystartował w eliminacjach do Igrzysk Olimpijskich, tym razem w Tokio, również w parze z Romanem Szadziewskim. Ich sukces w tych eliminacjach był imponujący, jednak Polska, niestety, nie wysłała reprezentacji żeglarzy na te igrzyska.

W 1984 roku Zbigniew Szpetulski, jako kapitan jachtu Jan z Kolna, odniósł triumf w regatach oceanicznych Tall Ships Races. Pokonał dwa etapy: Saint-Malo–Bermudy oraz Bermudy–Halifax, co stanowiło istotny sukces w klasie C, zorganizowanych z okazji 450-lecia odkrycia Kanady przez Jacques’a Cartiera. Ponadto, dowodził także jachtem podczas rejsu do Australii, co potwierdza jego doświadczenie i umiejętności w żeglarstwie.

Odznaczenia

Wyróżnienia i odznaczenia, które otrzymał Zbigniew Szpetulski, są świadectwem jego zaangażowania oraz osiągnięć w różnych dziedzinach. Warto zwrócić uwagę na następujące nagrody:

• Złoty Krzyż Zasługi,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej,
• Złota Odznaka Zasłużonego Działacza AZS,
• Złota Odznaka Zasłużonego Działacza Polskiego Związku Żeglarskiego,
• Honorowa Odznaka Zasłużonego Działacza Żeglarstwa Polskiego,
• Medal 60-lecia Szkoły Morskiej.

---

Oceń: Zbigniew Szpetulski

---