Romuald Paczuski


Romuald Paczuski, urodzony 22 stycznia 1889 roku w Warszawie, był postacią o niezwykle bogatej historii. Jego życie zakończyło się tragicznie, w okresie od 20 do 22 kwietnia 1940 roku w Katyniu, gdzie padł ofiarą zbrodni katyńskiej.

W trakcie swojej kariery wojskowej, pełnił on funkcję kapitana intendenta Wojska Polskiego. Jego odwaga i poświęcenie zostały uhonorowane przyznaniem Krzyża Walecznych, co świadczy o jego zasługach oraz oddaniu wobec ojczyzny.

Życiorys

Romuald Paczuski był osobą o niezwykle interesującej biografii. Jego rodzicami byli Józef i Karolina z Goryszewskich. W trakcie I wojny światowej pełnił służbę w III Korpusie Polskim stacjonującym w Rosji. Dnia 1 lutego 1919 roku miała miejsce istotna zmiana w jego karierze wojskowej, kiedy został przeniesiony z etatów oficerów artylerii na etat oficerów prowiantowych, w związku z czym przydzielono go do Zarządu Kwaterunkowego w Rembertowie.

W dniu 19 stycznia 1921 roku Romuald Paczuski został zatwierdzony w stopniu porucznika artylerii z datą początkową 1 kwietnia 1920, pochodząc z grupy oficerów, którzy służyli w „byłych Korpusach Wschodnich i armii rosyjskiej”. Następnie w 1923 roku, jako oficer nadetatowy Okręgowego Zakładu Gospodarczego nr I, zajął stanowisko porucznika administracji, gdzie zajmował się działem gospodarczym, otrzymując starszeństwo z dniem 1 czerwca 1919 i lokatą 119. Pracował w Departamencie VII Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych.

Jego awans na stopień kapitana administracji odbył się 2 kwietnia 1924 roku, z datą starszeństwa ustaloną na 1 lipca 1923 i lokatą 105. Pomimo zmian w stopniu, jego przydział służbowy pozostawał niezmienny. W pewnym okresie, we wrześniu 1926, został przydzielony do Komisji Gospodarczej Ministerstwa Spraw Wojskowych. Od 1928 roku działał jako płatnik w Kwaterze Głównej MSWojsk.

15 sierpnia 1933 roku Paczuski przeszedł do korpusu oficerów intendentów. Niestety, 30 listopada 1933 roku został przeniesiony w stan spoczynku, z jednoczesnym przeniesieniem ewidencyjnym do Departamentu Intendentury MSWojsk. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III.

W obliczu tragicznych wydarzeń II wojny światowej, po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 roku, dostał się do radzieckiej niewoli. Na początku kwietnia 1940 roku znajdował się w obozie dla jeńców w Kozielsku. W dniach 19-21 kwietnia 1940 roku został przekazany do naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD, a jego nazwisko znalazło się na liście wywózkowej 035/4, poz. 57, nr akt 2209 z 16 kwietnia 1940 roku.

Niestety, pomiędzy 20 a 22 kwietnia tego samego roku Romuald Paczuski padł ofiarą zbrodni NKWD, zostając zamordowany w lesie katyńskim. Został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943 roku, a jego dane figurowały w księdze czynności z 25 kwietnia 1943. Jego nazwisko znalazło się na liście AM-181-596 oraz w dokumentach Komisji Technicznej Polskiego Czerwonego Krzyża GARF-0596. Przy jego szczątkach, w mundurze kapitana, odnaleziono wizytówki, co pomocne było w jego identyfikacji. Paczuski został również wymieniony na liście ofiar, która została opublikowana w Gońcu Krakowskim nr 89.

Prywatnie Romuald był związany z Franciszką z Kaczmarczyków. W uznaniu dla jego służby wojskowej, 5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora. Uroczystość ogłoszenia tego awansu miała miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas wydarzenia upamiętniającego ofiary zbrodni katyńskiej zatytułowanego „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Romuald Paczuski, zasłużony dla Polski, został uhonorowany wieloma odznaczeniami, które świadczą o jego niezłomnej służbie oraz oddaniu dla kraju.

  • Krzyż Walecznych,
  • Srebrny Krzyż Zasługi – nadany 19 marca 1931 roku „za zasługi na polu administracji wojska”,
  • Krzyż Kampanii Wrześniowej – przyznany pośmiertnie 1 stycznia 1986 roku.

Przypisy

  1. Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online], lublin.ap.gov.pl [dostęp 09.06.2019 r.]
  2. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
  3. Убиты в Катыни, 2015, s. 577.
  4. J.J. Tucholski, op cit, s. 686.
  5. Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 181.
  6. „Dziennik Personalny” (R.15, nr 11), Warszawa, 07.06.1934 r., s. 185.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 10 z 15.09.1933 r., s. 177.
  8. „Dziennik Personalny” (R.12, nr 5), Warszawa, 03.08.1931 r., s. 273.
  9. „Polska Zbrojna” (R.6, nr 247), Warszawa, 08.09.1926 r., s. 4.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 35 z 01.09.1926 r., s. 288.
  11. Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1924, s. 23, 1161, 1201.
  12. Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1923, s. 23, 1279, 1321.
  13. „Dziennik Personalny” (R.2, nr 4), Warszawa, 29.01.1921 r., s. 146.
  14. „Dziennik Personalny” (R.1, nr 8), Warszawa, 06.03.1920 r., s. 186.
  15. Księga Cmentarna Katynia, 2000, s. 459.
  16. Rocznik Oficerski Rezerw, Warszawa: MSWojsk., 1934, s. 371.
  17. Rocznik Oficerski 1928, s. 776, 794.
  18. M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 103.
  19. Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”, „Dziennik Ustaw RP”, 02.04.1986 r., s. 30.

Oceń: Romuald Paczuski

Średnia ocena:4.51 Liczba ocen:19