Olgierd Budrewicz

---

Życiorys

Olgierd Budrewicz, syn Kazimierza Budrewicza oraz Emilii von Eller, zdobywał swoje wykształcenie w 5 Państwowym Gimnazjum im. Księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie. W 1942 roku zdał maturę na tajnych kompletach. Kontynuował naukę na tajnym Uniwersytecie Warszawskim, gdzie studiował prawo oraz w konspiracyjnej Wyższej Szkole Dziennikarskiej.

Był żołnierzem Armii Krajowej, posługując się pseudonimem Konrad, i brał udział w powstaniu warszawskim w Zgrupowaniu Żmija, Obwodzie Żywiciel, w stopniu kaprala podchorążego. Współredagował powstańcze pismo „Dziennik Radiowy 22. Obwodu AK”. Po zakończeniu walki w stolicy, przebywał w Krakowie, a następnie podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz ponownie na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie uzyskał dyplom w 1946 roku.

Karierę zawodową rozpoczynał jako reporter w działach miejskich „Tygodnika Warszawskiego” (1945–1947) oraz „Wieczoru Warszawy” (1946–1947). Następnie został dziennikarzem w „Słowie Powszechnym” oraz Agencji Prasowo-Informacyjnej API. Od lat 50. związał się z tygodnikiem „Przekrój”, gdzie współpracował od 1953 roku, a w latach 1955–1970 był członkiem redakcji.

Współpracował również z „Stolicą” (w latach 1958–1964 i 1966–1970, m.in. jako autor felietonu „Warszawskie widzimisię”) oraz z „Przeglądem Kulturalnym” (od 1960 do 1963 roku, m.in. w ramach cyklu felietonów „Było nie było”). Od 1970 roku pisał dla tygodnika „Perspektywy”, a także współpracował z czasopismami „Wprost”, „Poznaj Świat” oraz „Podróże”.

Był członkiem wielu organizacji, między innymi Stowarzyszenia Dziennikarzy RP (1946–1951), a następnie Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (od roku 1951) oraz Związku Literatów Polskich (1958–1983). Należał do ZAiKS-u (od 1957 r.), Stowarzyszenia Autorów Dzieł Naukowych (od 1985 r.), Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1989 r.), The Explorers Club (od 1996 r.) oraz Stowarzyszenia Dziennikarzy Podróżników „Globtroter”. Pełnił funkcję przewodniczącego Towarzystwa Przyjaciół Łazienek Królewskich w Warszawie (od 1988 r.) oraz był prezydentem Warszawskiego Klubu Rotariańskiego (1992–1993).

Olgierd Budrewicz był autorem licznych reportaży zagranicznych, które zostały opublikowane w kilkudziesięciu książkach, jak również programów telewizyjnych, scenariuszy i komentarzy do filmów dokumentalnych. Tworzył publicystykę poświęconą tematyce polonijnej oraz przewodniki i publikacje dotyczące podróży. Jego dorobek literacki obejmował również wydania poświęcone historii oraz współczesności Warszawy, a także wiele artykułów, felietonów, szkiców i esejów na tematy varsavianistyczne. Jego twórczość była przetłumaczona, między innymi, na język angielski, rosyjski oraz niemiecki.

22 czerwca 2011 roku, podczas uroczystości w siedzibie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, został uhonorowany przez ministra Bogdana Zdrojewskiego Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Żył w Warszawie, przez większość swojego życia zamieszkując na Żoliborzu, gdzie spędził 62 lata w domu przy ul. Rybińskiego 3.

Olgierd Budrewicz zmarł 20 listopada 2011 roku. Nabożeństwo żałobne miało miejsce w kościele św. Karola Boromeusza, a jego ciało pochowane zostało na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 167-1-21).

Życie prywatne

Olgierd Budrewicz, od 1946 roku, prowadził życie rodzinne, wstępując w związek małżeński z Hanną z d. Kanicką, która odeszła z tego świata 15 maja 2010 roku. Para doczekała się córki, Ewy Budrewicz-Wałaszewskiej, która jest anglistką i specjalizuje się w tłumaczeniach literatury pięknej oraz reportażowej.

Ewa jest szczególnie znana z przekładów dzieł takich autorów jak Raymond Chandler.

Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia

Olgierd Budrewicz, znany ze swojej pracy na rzecz kultury i historii Warszawy, został uhonorowany licznymi nagrodami oraz medalami, które potwierdzają jego znaczący wkład w varsavianistykę oraz dziennikarstwo.

• medal Wojska (Londyn 1948),
• nagroda Miasta Stołecznego Warszawy (1966, za całokształt pracy varsavianistycznej),
• nagroda Klubu Publicystów Międzynarodowych SDP (1972, za cykl reportaży podróżniczych w tygodniku „Perspektywy”),
• złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1973),
• złoty Krzyż Zasługi (1974),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979),
• Warszawski Krzyż Powstańczy (1982),
• Krzyż Armii Krajowej (1983),
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1988),
• Krzyż Partyzancki (1995),
• bursztynowy Motyl (2004),
• „Złoty Ekran”,
• złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2011).

Twórczość

Olgierd Budrewicz pozostawił po sobie niezwykle bogaty dorobek twórczy, który obejmuje szeroki wachlarz gatunków literackich. Jego prace, takie jak Sensacje na co dzień, wydane przez Państwowe Wydawnictwo Iskry w 1956 roku, to zbiór reportaży, które odsłaniają codzienne życie z niezwykłymi akcentami. W tym samym roku ukazała się powieść Zatarte ślady, pierwotnie publikowana w „Express Wieczorny”, która spotkała się z szerokim uznaniem. Kolejne książki, takie jak Sygnały z trzech kontynentów oraz Europa egzotyczna, były kontynuacjami jego podróżniczych pasji i reportażowej twórczości.

Budrewicz obficie korzystał z możliwości, jakie dawała mu literatura, stosując różnorodne formy wyrazu. W Baedekerze warszawskim I i II, oraz III, które przez lata były aktualizowane, autor zajął się portretowaniem stolicy, dostarczając czytelnikom wielu cennych informacji o Warszawie. Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” wydawała te dzieła, które stały się podstawą wiedzy o mieście w okresie powojennym.

Nie tylko reportaże mu były bliskie; jego tomy Trzynaście wiz oraz Romans Morza Karaibskiego znanego są z barwnych opisów i zachęcają do odkrywania świata z perspektywy podróżnika. Wiele z jego tekstów, jak chociażby Baedeker warszawski. Praga, pokazuje pasję autora do zgłębiania różnych kultur i miejsc.

Jednym z bardziej znaczących projektów Budrewicza jest To jest Warszawa. Informator, wzbogacony o fotografie Jana Styczyńskiego, które nadają książce niepowtarzalny charakter. Osobnym rozdziałem w jego karierze były reportaże poświęcone Polonii, takie jak Spotkania z Polakami, które ujmują losy Polaków poza granicami kraju.

W miarę upływu lat Budrewicz nie tylko tworzył kolejne dzieła, ale również wydawał prace współpracowników, jak w przypadku książki, którą napisał razem z Wiesławem Ochmanem. Jego twórczość, zróżnicowana pod względem formy oraz tematyki, stanowi znaczący wkład w literaturę polską i ma szczególne miejsce w historii reportażu i dokumentacji współczesności.

Inne opracowania

W ramach współpracy z Markiem Holzmanem, autor przygotował szereg wydań opublikowanych w serii „Biblioteka Fotoreportażowa CRZZ”. Poniżej znajduje się lista tych ważnych opracowań:

• Nauka w służbie ludu (Wydawnictwo Związkowe CRZZ 1952),
• Droga Bernarda Bugdoła (Wydawnictwo Związkowe CRZZ 1953),
• Inicjatywa Maksymiliana Pieczyńskiego (Wydawnictwo Związkowe CRZZ 1953),
• Koniec z brakoróbstwem (Wydawnictwo Związkowe CRZZ 1953),
• Oni upowszechniają kulturę (Wydawnictwo Związkowe CRZZ 1953),
• Lepiej budujmy okręty (Stoczniowcy gdańscy stosują nowe metody pracy) (Wydawnictwo Związkowe CRZZ 1954),
• Takie buty! Mistrzowie jakości wskazują nam drogę (Wydawnictwo Związkowe CRZZ 1954),
• Mniej wypadków przy pracy (Wydawnictwo Związkowe CRZZ 1955).

Inne prace redakcyjne

Olgierd Budrewicz ma na swoim koncie wiele znaczących prac redakcyjnych, które przyczyniły się do wzbogacenia polskiej literatury i wiedzy o różnych regionach kraju. Wśród nich znajduje się:

• Lucjan Święcki, Warszawskie Stare Miasto (autor wstępu; Wydanie 3: Sport i Turystyka 1979, ISBN 83-217-2205-9),
• Jan Morek, Polska (autor wstępu; Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe – Wydawnictwo Naukowe PWN 2000, ISBN 83-221-0713-7, ISBN 83-01-13052-0; Oficyna Wydawnicza Auriga 2006, ISBN 83-922635-0-2),
• Tomasz Jurasz, Świętokrzyskie (autor wstępu; album; fotografie Paweł Pierściński; Bosz 2004, ISBN 83-87730-88-2),
• Jarosław Swajdo, Bałtyk (autor wstępu; album; fotografie Marek Czasnojć; Bosz 2007, ISBN 978-83-89747-55-6).

Upamiętnienie

Na ogrodzeniu domu przy ul. Rybińskiego 3 w Warszawie znajduje się tablica pamiątkowa, która upamiętnia osobę Olgierda Budrewicza. Odsłonięcie tej tablicy miało miejsce w 2016 roku, co stanowi ważny moment w upamiętnieniu tego wybitnego mieszkańca stolicy.

---

Oceń: Olgierd Budrewicz

---