Zbigniew Świętochowski

---

Życiorys

Urodził się w 1905 roku. Z początkiem 1930 roku związał się z Polskim Radiem, gdzie pełnił rolę spikera oraz lektora. W dniu 1 września 1939 roku, o godzinie 6:30, wstrzymał program radiowy, aby przekazać słuchaczom ważną informację o rozpoczęciu II wojny światowej, związaną z kampanią wrześniową. Wkrótce po jego komunikacie, nadano tekst przemówienia, które rozpoczynało się od słów „A więc wojna…”, nagranego dwa dni wcześniej przez aktora Józefa Małgorzewskiego.

Halo, halo! Tu Warszawa i wszystkie rozgłośnie Polskiego Radia. Dziś rano o godzinie piątej minut czterdzieści oddziały niemieckie przekroczyły granicę polską łamiąc pakt o nieagresji. Bombardowano szereg miast. Za chwilę usłyszą Państwo komunikat specjalny.

W okresie niemieckiej okupacji aktywnie działał w ruchu oporu. Wstąpił do Armii Krajowej i uczestniczył w małym sabotażu, tworząc m.in. popularny slogan: „Chcesz umierać na suchoty – jedź do Niemiec na roboty,” który był wykorzystywany w kampanii przeciwko rekrutacji przez warszawskie Arbeitsamt. Pracował w Oddziale VI Biura Informacji i Propagandy (BiP) Komendy Głównej Armii Krajowej.

Podczas wybuchu powstania warszawskiego pełnił rolę jednego z spikerów w radiostacji powstańczej AK „Błyskawica”, odczytując pierwszy komunikat w dniu 8 sierpnia 1944 roku:

Halo, tu mówi „Błyskawica”! Stacja nadawcza Armii Krajowej w Warszawie, na fali 32,8 oraz 52,1 m. Duch Warszawy jest wspaniały. Wspaniałe są kobiety Warszawy. Są wszędzie; na linii razem z żołnierzami lub jako sanitariuszki albo też łączniczki. Nawet dzieci ożywione są cudownym duchem męstwa. Pozdrawiamy wszystkich wolność miłujących ludzi świata! Żołnierzy Polski walczących we Włoszech i we Francji, polskich lotników i marynarzy.

Po zakończeniu wojny kontynuował pracę jako spiker w Warszawskiej Rozgłośni Centralnej Polskiego Radia w latach 1946-1970. W okresie od 1969 do 1970 roku zdobył prestiżową nagrodę „Złoty Mikrofon”. Zmarł 17 sierpnia 1970 roku, a jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera R, rząd V, miejsce 16).

---

Oceń: Zbigniew Świętochowski

---