Marek Świdziński

---

Życiorys

Marek Świdziński jest synem Kazimierza (1907–1980), inżyniera i konstruktora, znanego z budowy Sejmu oraz Teatru Wielkiego w Warszawie. Jego matką była Irena Kozłowicz (1913–1958), prawniczka, a biografia Kazimierza Świdzińskiego ma pojawić się w „Polskim Słowniku Biograficznym” PAN. Marek od zawsze mieszkał w Warszawie, a od 1955 roku osiedlił się na Mokotowie.

W latach 1962–1966 ukończył VI Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Reytana w Warszawie, gdzie z powodzeniem zdał maturę w 1966 roku. W tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Już wtedy był jednym z założycieli studenckiego koła językoznawczego, które zaowocowało powstaniem grupy współczesnych lingwistów, współpracujących w różnych instytucjach akademickich.

Jeszcze na etapie studiów, Marek angażował się w propagowanie koncepcji formalnego opisu języków naturalnych, opracowanych przez Noama Chomsky’ego, co odzwierciedla jego stałą więź z problematyką lingwistyki formalnej i informatycznej. W jego dorobku znalazł się także czas na naukę w Uniwersytecie Południowej Florydy w 1975 roku, jak również w Uniwersytecie w Pizie w 1977 roku.

Praca naukowa

W maju 1971 roku Marek Świdziński obronił swoją pracę magisterską, która została przygotowana pod kierunkiem doc. dr hab. Haliny Kurkowskiej. Już od października 1971 pracuje w Katedrze, obecnie znanej jako Instytut Języka Polskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Przez długi czas pełnił funkcję kierownika Zakładu Językoznawstwa Komputerowego, co stało się dla niego ważnym etapem w karierze akademickiej.

W 1977 roku obronił pracę doktorską, w której przedstawił swoją teorię semantyczną konstrukcji z pytaniem zależnym w polszczyźnie. Promotorem tej pracy była doc. dr hab. Jadwiga Puzynina. Po uzyskaniu doktoratu rozpoczął intensywne badania we współpracy z zespołem językoznawców i informatyków, koncentrując się na precyzyjnym opisie składni języka polskiego. Wspólnie z Zygmuntem Salonim oraz innymi naukowcami, opracował publikację „Składnia współczesnego języka polskiego”, która ukazała się w Warszawie w wielu edycjach, począwszy od 1981 roku aż po 2001.

W 1989 roku uzyskał habilitację na podstawie rozprawy „Gramatyka formalna języka polskiego”, która została wydana w Warszawie w 1992 roku. Już w 1991 roku zdobył tytuł profesora, a od 2003 roku ma status profesora zwyczajnego. W ramach swojej pracy dydaktycznej na Uniwersytecie Warszawskim prowadzi wykłady z gramatyki polskiej, podstaw językoznawstwa oraz problemów związanych z komunikacją językową Głuchych, a także zagadnień poezji lingwistycznej.

Marek Świdziński był promotorem licznych prac magisterskich, a także trzech doktorskich, w tym jednej z nich obronionej na Uniwersytecie w Tybindze. W 1991 roku stworzył Zakład Językoznawstwa Komputerowego, wprowadzając dydaktykę informatyki praktycznej dla humanistów na polonistyce. Równocześnie rozwijał projekty związane z automatyczną analizą tekstów w języku polskim. Warto również podkreślić, że od 1996 roku jego zespół zajął się opisem polskiego języka migowego, co było pionierskim podejściem w tej dziedzinie.

W roku akademickim 1983/1984 Świdziński wykładał na Wydziale Slawistyki w Indiana University w Bloomington, gdzie spędził rok z całą rodziną. Angażował się także w wykłady gościnne na Uniwersytecie Południowej Florydy, Uniwersytecie Illinois w Urbanie i Champaign, a także w kanadyjskim Uniwersytecie Montrealskim w 1989 roku oraz Uniwersytecie w Amsterdamie, gdzie prowadził wykłady corocznie w latach 1991–1999.

Marek Świdziński jest autorem siedmiu książek oraz ponad 100 artykułów naukowych, a jego wkład w rozwój językoznawstwa jest ogromny. Aktywnie uczestniczył w licznych konferencjach naukowych zarówno na terenie Polski, jak i za granicą. Jego osiągnięcia dydaktyczne i badawcze zostały wielokrotnie docenione, co zaowocowało nagrodami Rektora oraz Ministra. W 2017 roku otrzymał prestiżową Nagrodę im. Jana Baudouina de Courtenay.

Życie osobiste

11 listopada 1971 roku Marek Świdziński zawarł związek małżeński z dr inż. Bożeną Żegzdryń. Para doczekała się dwóch synów: Mikołaja Filipa, który jest ojcem Zuzanny Saskii, oraz Marcina Stanisława.

Działalność pozanaukowa

Marek Świdziński wykazuje bardzo wszechstronną działalność artystyczną, tworząc dla swoich synów kolekcję wierszowanych bajek, które nigdy nie ujrzały światła dziennego w formie wydania. Jest również autorem setek różnych wierszy, co podkreśla jego niezwykłe zdolności literackie.

W swoich zainteresowaniach łączy różne dziedziny kultury i sztuki. Muzyka poważna, zwłaszcza dzieła klasyków wiedeńskich takich jak W.A. Mozart, ma dla niego szczególne znaczenie. Poetą lingwistycznym również nie bez powodu się nazywa, ponieważ stworzył imponującą kolekcję limeryków, która przekracza liczbę 1000 utworów, z czego część z nich zasłużyła na publikację w Holandii.

Dodatkowo, jego pasje obejmują także historię polityczną nowożytnej Europy, etnografię południowego Podlasia, a także fascynację klasyczną literaturą detektywistyczną. Kolejnictwo to kolejny temat, który go interesuje i badany z dużym zaangażowaniem.

Od roku 2000 Marek Świdziński cieszy się posiadaniem siedliska na południowym Podlasiu, gdzie spędza swój wolny czas, łącząc pasję do natury z twórczością artystyczną.

Wybrane publikacje

Książki

Oto zestawienie wybranych publikacji autorstwa Marka Świdzińskiego, które ilustrują jego wysoki wkład w rozwój językoznawstwa polskiego.

• Składnia współczesnego języka polskiego, Warszawa 1985, (współautor),
• Formalny opis składniowy polskich zdań o składniku zdaniowym, Warszawa 1987,
• Gramatyka formalna języka polskiego, Warszawa 1992,
• Semantics of indirect questions in Polish, Warszawa 1993,
• Własności składniowe wypowiedników polskich, Warszawa 1996,
• Polish verbal negation revisited: a metamorphosis vs. HPSG account, Warszawa 1997, (współautor).

Artykuły i rozdziały w książkach zbiorowych

Warto również zwrócić uwagę na artykuły i rozdziały publikowane w książkach zbiorowych, które świadczą o intensywnej działalności naukowej oraz zaangażowaniu w badania!

• A DCG account of Polish relative constructions, w: Human Language Technologies as Challenge for Computer Science and Linguistics. Proceedings of the 3rd Language and Technology Conference, October 5-7, 2007, Poznań, Poland, Poznań 2007, s. 478-482,
• A new formal definition of Polish nominal phrases, w: Aspects of Natural Language Processing, red. M. Marciniak, A. Makowiecka, Berlin 2008, s. 143-162 (współaut.: M. Woliński),
• Quaestio obliqua w polszczyźnie: spojrzenie dystrybucjonisty, w: Człowiek – słowo – świat, red. J. Chojak, T. Korpysz, K. Waszakowa, Warszawa 2010, s. 342–350,
• Towards a Bank of Constituent Parse Trees for Polish, w: Text, Speech and Dialogue, 13th International Conference, TSD 2010, Brno, September 2010, Proceedings, Heidelberg 2010, s. 197–204 (współaut.: M. Woliński),
• Dwujęzyczność – zagrożenie, wyzwanie, jedyna szansa, w: 40 lat pracy z młodzieżą w OSWG przyczynkiem do rozważań na temat stanu edukacji głuchych i słabosłyszących w Polsce. Biuletyn konferencyjny, Warszawa 2010, s. 23–32.

---

Oceń: Marek Świdziński

---