Wanda Zamenhof-Zaleska, z domu Frenkiel, urodziła się 19 lipca 1893 roku w Warszawie, gdzie również zmarła 30 lipca 1954 roku. Była to niezwykła postać w polskiej medycynie, uznawana za wybitną lekarkę-okulistkę.
Wanda była synową Ludwika Zamenhofa, twórcy języka esperanto, co czyniło jej życie ściśle związanym z dziedzictwem tego znakomitego językoznawcy. Ponadto była żoną Adama Zamenhofa, a także matką Krzysztofa, co świadczy o jej roli zarówno w życiu rodzinnym, jak i zawodowym.
Wanda Zamenhof-Zaleska pozostawiła po sobie istotny ślad w historii polskiej okulistyki oraz życia społecznego, będąc przykładem kobiety, która łączyła pasję do medycyny z zaangażowaniem w życie rodzinne.
Życiorys
Wanda Zamenhof-Zaleska pochodziła z rodziny żydowskiej, która była dobrze zasymilowana. Jej ojcem był kolejny na studiach medycznych w Moskwie towarzysz Ludwika Zamenhofa, doktor Maksymilian Frenkiel (1859–1936). Matkę Wandzie, Zofię z domu Celnikier, tragicznie zamordowano w sierpniu 1942 roku w getcie warszawskim.
Studia medyczne ukończyła w Lozannie, gdzie w 1921 roku otrzymała dyplom lekarski. Jej życie zmieniło się, gdy została asystentką i późniejszą żoną Adama Zamenhofa. Po ukończeniu studiów pracowała jako okulistka w Szpitalu Starozakonnych na Czystem.
W trakcie II wojny światowej, zsynem została przesiedlona do getta warszawskiego, gdzie mieszkała w budynku znajdującym się w pobliżu parafii Wszystkich Świętych. Tam pełniła funkcję lekarza. W sierpniu 1942 roku, podczas wielkiej akcji deportacyjnej, znalazła się na Umschlagplatzu, jednak udało jej się uciec dzięki lekarskiemu fartuchowi. W jej ucieczce znaczną pomoc okazał ksiądz Marceli Godlewski. Po stronie „aryjskiej” ukrywała się z synem, przyjmując nazwisko Zaleski, pod opieką Włodzimierza Janczewskiego.
Wanda Zamenhof odszedł z tego świata 30 lipca 1954 roku, tragicznie ginąc, gdy została śmiertelnie potrącona przez ciężarówkę, w drodze do pacjenta.
Przypisy
- Nekrologo de Wanda Zamenhof, Esperanto : revuo internacia : oficiala organo de Universala Esperanto Asocio. 47.588 (1954), s. 184.
- Grób Zofii Frenkiel w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
- Grób Maksymiliana Frenkiela w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
- a b Andreas Künzli: L.L. Zamenhof (1859-1917): Esperanto, Hillelismus (Homaranismus) und die "jüdische Frage" in Ost- und Westeuropa. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2010, s. 339. ISBN 3-447-06232-0.
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Estera Markin | Irena Steckiewicz-Krzeska | Józef Skłodowski (lekarz) | Zbigniew Wronkowski | Maciej Miłkowski | Janusz Orsik | Zdzisław Rondio | Tadeusz Faryna | Ludwik Dydyński | Leon Goldsobel | Jan Fryderyk Wilhelm Malcz | Leon Dudrewicz | Ludwik Sauvan | Stanisław Bartoszewicz | Stefan Rosental | Andrzej Pawłowski (lekarz) | Róża Herman | Stanisław Rybicki (lekarz) | Marek Sznajderman | Maria Janina Broel-Plater-SkassaOceń: Wanda Zamenhof-Zaleska