Pałac Branickich, znajdujący się w sercu Warszawy, to wyjątkowy zabytek, który przyciąga uwagę turystów oraz mieszkańców. Usytuowany przy ul. Nowy Świat 18/20, poszczyci się nie tylko imponującą architekturą, ale także bogatą historią, która wpisuje się w dzieje stolicy Polski.
Ten zabytkowy pałac jest częścią kulturowego dziedzictwa Warszawy, więc warto poświęcić chwilę na jego bliższe poznanie oraz odkrywanie uroków okolicy.
Historia
Na przełomie XVIII wieku, w miejscu, w którym obecnie znajduje się pałac, stał budynek należący do rodziny Badenich. W roku 1852 posiadłość była w rękach Wincentyny Lewińskiej, ale wkrótce przeszła w ręce rodziny Branickich. To właśnie wtedy pałac przeszedł gruntowną przebudowę w stylu renesansowym, którą zrealizował architekt Henryk Marconi.
W jego skład wchodził korpus główny oraz dwie oficyny, które rozciągały się w kierunku ulicy Nowy Świat. Ciekawostką jest, że od 1851 roku w prawej oficynie funkcjonowała apteka, której neogotyckie wnętrza zaprojektował także Marconi.
W 1899 roku nowym właścicielem pałacu został Ksawery Branicki, który postanowił wybudować kilka dużych kamienic czynszowych na placach za pałacem, przy ul. Smolnej.
W okresie II Rzeczypospolitej pałac stał się siedzibą ambasady Wielkiej Brytanii. 3 września 1939 roku, podczas obrony Warszawy, zorganizowano przed pałacem dużą manifestację ludności, po ogłoszeniu wiadomości o wypowiedzeniu wojny III Rzeszy przez Wielką Brytanię i Francję. W czasie niemieckiej okupacji, budynek ten stał się miejscem znanym z działalności cafe-baru, który prowadziła gwiazda operetki, Elna Gistedt.
W wyniku działań II wojny światowej, korpus główny pałacu uległ zniszczeniu. Po wojnie został odbudowany w latach 1949–1950. W pierwszym okresie po odbudowie pełnił rolę Urzędu Stanu Cywilnego dla dzielnicy Śródmieście.
W roku 1965 budynek został wpisany do rejestru zabytków, co podkreśla jego historyczne znaczenie. Niestety, w 2017 roku właściciel apteki, działającej nieprzerwanie od 1851 roku, zadecydował o jej zamknięciu, a zabytkowe meble zostały wywiezione do magazynu pod Warszawą bez wcześniejszego uzgodnienia z konserwatorem zabytków.
Obecnie pałac jest siedzibą Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków oraz Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Dodatkowo, od 1958 roku, pod adresem pałacu znajduje się również Bar Kawowy Piotruś.
Przypisy
- Andrzej A. Szmigiel, Kultowe miejsca w Warszawie – bar kawowy „Piotruś” – czyli jeden z ostatnich bastionów powojennej Warszawy, NowaWarszawa.pl, 14.06.2023 r. [dostęp 27.09.2023 r.]
- Katarzyna Komar-Michalczyk. Leki z warszawskiej apteki. „Stolica”, s. 36, lipiec−sierpień 2021 r.
- a b Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 31.03.2019 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 43. [dostęp 29.06.2019 r.]
- a b c d Tadeusz Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985 r., s. 29.
- a b c d e Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 1977 r., s. 174.
- Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994 r., s. 597.
- Wacław Wiernicki: Wspomnienia o warszawskich knajpach. Prószyński i S-ka, 1994 r., s. 84.
- Marian Marek Drozdowski: Alarm dla Warszawy. Ludność cywilna w obronie stolicy we wrześniu 1939 r. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1969 r., s. 97–98.
Pozostałe obiekty w kategorii "Pałace":
Pałac Błękitny w Warszawie | Pałac Chodkiewiczów w Warszawie | Pałac Fanshawów w Warszawie | Pałac Dembińskich w Warszawie | Pałac Małachowskich w Warszawie | Pałac Pod Karczochem w Warszawie | Pałac Prymasowski w Warszawie | Pałac Stanisława Wołowskiego | Pałac Szustra | Pałacyk Wilhelma Ellisa Raua w Warszawie | Łazienki Królewskie w Warszawie | Królikarnia | Pałac Bogusławskiego w Warszawie | Pałacyk Dziewulskich w Warszawie | Pałac Wesslów | Pałac Uruskich | Pałac Staszica w Warszawie | Pałac Dziekana w Warszawie | Pałac Brühla na Młocinach | Zespół pałacowo-parkowy w NatolinieOceń: Pałac Branickich w Warszawie (ul. Nowy Świat)