Krzysztof Marek Ostrowski, urodzony 15 kwietnia 1940 roku w Warszawie, to wybitny polski socjolog oraz politolog, który zmarł 25 lutego 2022 w tym samym mieście. Jego kariera akademicka i zawodowa była bogata oraz różnorodna.
Ostrowski osiągnął tytuł doktora nauk humanistycznych i przez wiele lat był aktywnym pracownikiem naukowym. W latach 1962–1977 pracował w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, a następnie, od 1974 do 1978, w Instytucie Podstawowych Problemów Marksizmu i Leninizmu. Jego zaangażowanie w sprawy polityczne doprowadziło go do pracy w Komitecie Centralnym Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, gdzie pełnił funkcję zastępcy kierownika w dwóch różnych okresach: 1978–1981 oraz 1989–1990.
Dodatkowo, Ostrowski zdobył doświadczenie międzynarodowe jako pracownik Organizacji Narodów Zjednoczonych w latach 1981–1987. Po zakończeniu swojej kariery w instytucjach politycznych, poświęcił się pracy akademickiej jako prorektor Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku, gdzie pracował od 1998 do 2019.
Życiorys
Urodziny Krzysztofa Ostrowskiego miały miejsce w 1957 roku, kiedy to rozpoczął naukę w VI Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Reytana w Warszawie. Po ukończeniu liceum, podjął studia na filologii polskiej w 1957 roku, a rok później również na socjologii. W 1962 roku uzyskał dyplom magistra filologii polskiej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie jego praca magisterska, zatytułowana „Polska poezja masońska”, była pod kierunkiem Zdzisława Libery.
W 1968 roku obronił pracę doktorską, napisaną pod okiem Jerzego Wiatra, pt. „Rola związków zawodowych w polskim systemie politycznym”, w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Praca ta ukazała się drukiem w 1970 roku, wydana przez Ossolineum, w ramach serii opracowań Instytutu. Główne obszary badań Ostrowskiego dotyczyły struktury oraz funkcjonowania systemów politycznych charakterystycznych dla różnych krajów, jak również socjologii polityki i metodologii badań społecznych.
Ostrowski był również zaangażowany w szereg międzynarodowych badań porównawczych związanych z działalnością władz lokalnych, współpracując przy tym z uznanymi specjalistami takimi jak Jerzy Wiatr, Adam Przeworski i Henry Tuene. Jego bogaty dorobek naukowy obejmował nie tylko badania, ale także szereg publikacji w danej dziedzinie.
W latach 1995–2012 współtworzył Wyższą Szkołę Humanistyczną w Pułtusku, która obecnie nosi imię Aleksandra Gieysztora. Krzysztof Ostrowski pełnił tam funkcję prorektora ds. zagranicznych oraz kierował Centrum Studiów Epoki Napoleońskiej. W 2004 roku miał decydujący wpływ na powstanie Europejskiej Federacji Miast Napoleońskich, a trzy lata później zorganizował jej walne zgromadzenie w Pułtusku.
Należąc do rodziny Nieczuja-Ostrowskich, badał również jej genealogię. Był mężem Antoniny Ostrowskiej oraz ojcem Igora Ostrowskiego. W dniu 7 marca 2022 roku jego życie zakończyło się, a pośmiertny spoczynek znalazł na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera Z, rząd 2, miejsce 5).
Kariera zawodowa
Od 1962 do 1977 roku Ostrowski był pracownikiem Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, gdzie zaczął jako asystent, a później obierając stanowisko adiunkta w Pracowni Socjologii Stosunków Politycznych. Oprócz tego pełnił rolę wykładowcy oraz współpracownika w innych instytucjach naukowych, takich jak Instytut Studiów Politycznych PAN (do 1990) oraz Instytut Nauk Politycznych na Uniwersytecie Warszawskim (1977-1981).
W latach 1965–1966 był stypendystą programu Foreign Specialist Program w Departamencie Stanu USA, a od 1969 do 1970 roku wykładał nauki polityczne w College of Literature, Science and the Arts na Uniwersytecie Michigan w Ann Arbor. W 1972 roku podjął pracę w Wydziale Nauki i Oświaty Komitetu Wojewódzkiego PZPR, a od 1974 do 1978 roku był zatrudniony w Instytucie Podstawowych Problemów Marksizmu i Leninizmu, gdzie od 1 lipca 1974 roku był zastępcą dyrektora na etacie zastępcy kierownika wydziału Komitetu Centralnego PZPR. W późniejszych latach pracował jako zastępca kierownika Wydziału Zagranicznego Komitetu Centralnego PZPR oraz jako członek Rady Naukowej Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.
Ostrowski pełnił także funkcję Senior Political Affairs Officer w Departamencie ds. Politycznych Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku w latach 1981–1987. W 1986 roku był szefem Sekretariatu ONZ ds. Międzynarodowego Roku Pokoju. Po 1989 roku do 1990 roku był zastępcą kierownika Wydziału Międzynarodowego KC PZPR.
W latach 1998–2019 pełnił funkcję prorektora ds. zagranicznych Wyższej Szkoły Humanistycznej, która obecnie jest Akademią Humanistyczną im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku, a także dyrektorem Ośrodka Studiów Epoki Napoleońskiej.
Działalność w organizacjach
W swoim dorobku Ostrowski zrealizował różnorodne projekty związane z UNESCO, dotyczące przetwarzania oraz analizy danych społecznych. W latach 1964–1970 był sekretarzem generalnym Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych, a następnie od 1970 do 1973 roku członkiem zarządu. W przeszłości należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, a w latach 1975–1981 pełnił funkcję sekretarza i członka Prezydium Komitetu Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
Ważnym osiągnięciem Ostrowskiego było jego uczestnictwo w Polskiej Radzie Badań Pokoju oraz w Komitecie Badań nad Pokojem przy Polskiej Akademii Nauk w latach 1987-1990. Był także wiceprezesem Fundacji im. Kazimierza Kelles-Krauza oraz członkiem Akademickiego Towarzystwa Edukacyjno-Naukowego „ATENA”. Zasiadał w zarządzie Fundacji „Kamieniec-Finckenstein: Napoleon w Polsce i Europie Środkowej”, mającej na celu upamiętnienie miejsc działalności Napoleona w regionie.
Ostrowski współpracował z Międzynarodowym Towarzystwem Socjologicznych oraz Międzynarodowym Towarzystwem Nauk Politycznych, gdzie sprawował funkcję przewodniczącego Research Committee 47 (Local-Global Relations) IPSA od 2017 do 2022 roku. Poza działalnością akademicką, angażował się w projekty na rzecz pokoju oraz pojednania między narodami, w tym w pojednania polsko-żydowskie. Dzięki jego zaangażowaniu powstał pomnik upamiętniający Żydów z Pułtuska oraz zrealizowano inne inicjatywy związane z zachowaniem dziedzictwa żydowskiego, za co w 2016 roku uhonorowano go odznaczeniem „Chroniąc Pamięć”.
Wybrane publikacje
Oto wybrane publikacje Krzysztofa Ostrowskiego, które obejmują różne aspekty socjologii i polityki.
- Przeworski A., Ostrowski K., A Preliminary Inquiry into The Nature of Social Change: the Case of the Polish Countryside, „International Journal of Comparative Sociology”, 8 (1), 1967, s. 26–43, DOI: 10.1163/156854267X00042 [dostęp 2022-04-17] (ang.),
- International Studies of Values in Politics (Project), Values and the active community; a cross-national study of the influence of local leadership. New York: Free Press, 1971, ISBN 978-0-02-915920-0, OCLC 160711 [dostęp 2022-04-17] (ang.),
- Teune H., Ostrowski K., Political Systems as Residual Variables: Explaining Differences Within Systems, „Comparative Political Studies”, 6 (1), 1973, s. 3–21, DOI: 10.1177/001041407300600101 [dostęp 2022-04-17] (ang.),
- Ostrowski K., The Decline of Power and Its Effects on Democratization: The Case of the Polish United Workers Party, Routledge, 1990, DOI: 10.4324/9780429045875-3/decline-power-effects-democratization-case-polish-united-workers-party-krzysztof-ostrowski, ISBN 978-0-429-04587-5 [dostęp 2022-04-17] (ang.),
- Ostrowski K., Political Party Formation in Central Europe, 1989-93, „The Annals of the American Academy of Political and Social Science”, 540 (1), 1995, s. 77–89, DOI: 10.1177/0002716295540000007 [dostęp 2022-04-17] (ang.),
- Nieuważny A., Ostrowski K., Majewski L., Stępień T., 200 dni Napoleona, Od Pułtuska do Tylży 1806–1807. Warszawa: Rzeczpospolita SA, 2008. ISBN 978-83-60192-34-4. [dostęp 2022-04-17] (pl.),
Przypisy
- Krzysztof Marek Ostrowski. researchgate.net. [dostęp 31.08.2024 r.]
- Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1957. wne.uw.edu.pl. [dostęp 31.08.2024 r.]
- Prace doktorskie w dziedzinie socjologii – Instytut Filozofii i Socjologii PAN. uw.edu.pl. [dostęp 03.09.2024 r.]
- Władze WSH. wsh.edu.pl, 2001. [dostęp 03.09.2024 r.]
- Charles Bonaparte: Death of Krzysztof Ostrowski. destination-napoleon.eu, 26.02.2022 r. [dostęp 03.09.2024 r.] (ang.).
- Krzysztof Ostrowski. nekrologi.wyborcza.pl, 05.03.2022 r. [dostęp 05.09.2024 r.]
- Krzysztof Ostrowski. nekrologi.wyborcza.pl, 03.03.2022 r. [dostęp 03.09.2024 r.]
- Kamieniec-Finckenstein: Napoleon w Polsce i Europie Środkowej. rejestr.io. [dostęp 04.09.2024 r.]
- Grażyna Maria Dzierżanowska: Pożegnanie Profesora Krzysztofa Marka Ostrowskiego. pultuszczak.pl, 01.03.2022 r. [dostęp 15.04.2022 r.]
- Grażyna Maria Dzierżanowska: Wszyscy jesteśmy braćmi. pultuszczak.pl, 08.12.2021 r. [dostęp 04.09.2024 r.]
- Ośrodek Studiów Epoki Napoleońskiej. napoleon.org.pl. [dostęp 08.03.2022 r.]
- Jutro odsłonięcie pomnika na terenie żydowskiego cmentarza. pultusk24.pl, 04.07.2012 r. [dostęp 05.09.2024 r.]
- Zjazd rodzinny. tp.com.pl, 10.07.2017 r. [dostęp 03.09.2024 r.]
- „Chroniąc Pamięć”, XXIV edycja, 27.06.2021 r., s. 18. galiciajewishmuseum.org. [dostęp 03.09.2024 r.]
- a b Greetings of professor Dr. Krzysztof Ostrowski. wdc.org.ua, 27.02.2017 r. [dostęp 05.09.2024 r.] (ang.).
- Krzysztof Ostrowski. Napoleon w polskich lożach masońskich. „Napis”. Seria XIII 2007, s. 66. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN. ISSN 1507-4153. [dostęp 02.09.2024 r.]
- RC47 – Local-Global Relations. ipsa.org. [dostęp 24.04.2022 r.] (ang.).
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Lucjan Marczewski | Melania Kierczyńska | Jadwiga Grabda | Tadeusz Mrówczyński | Henryk Nusbaum | Henryk Szymczak | Michał Jaworski (językoznawca) | Natalia Moszkowska | Jan Grosfeld | Aleksander Wejnert | Bernard Burgin | Seweryn Chajtman | Jerzy Besala | Jerzy Antoni Mikucki | Maria Radwiłowicz | Stefan Hausbrandt | Jerzy Prószyński | Jerzy Eisler | Jacek Jan Nowicki | Adam CygielstrejchOceń: Krzysztof Ostrowski (politolog)