Michał Jaworski (językoznawca)

---

Życiorys

Michał Jaworski urodził się jako syn Jana i Janiny z domu Tomaszewska. W czasie powstania warszawskiego, w stopniu podporucznika, dowodził plutonem 6 kompanii „Jeremi” II batalionu „Lecha Grzybowskiego”, należącego do Zgrupowania „Chrobry II” w I Obwodzie „Radwan” (Śródmieście) Armii Krajowej. Po kapitulacji powstania znalazł się w niewoli niemieckiej, gdzie otrzymał numer jeniecki 101956. W 1949 roku zakończył swoje studia na Uniwersytecie Warszawskim.

W 1967 roku uzyskał stopień doktora, a dziesięć lat później doktora habilitowanego. Tytuł profesora nauk humanistycznych otrzymał w 1981 roku. Przed rozpoczęciem pracy akademickiej Michał Jaworski był nauczycielem w szkołach średnich oraz w studium nauczycielskim. W latach 1957–1963 pełnił także funkcję wizytatora w Ministerstwie Oświaty. W 1959 roku miał okazję odbyć staże w Austrii oraz Szwajcarii, co wzbogaciło jego wiedzę i doświadczenie pedagogiczne.

W 1969 roku Michał Jaworski podjął pracę na stanowisku docenta w Wyższej Szkole Nauczycielskiej w Kielcach, która później przekształciła się w Wyższą Szkołę Pedagogiczną. Pełnił funkcję dziekana Wydziału Humanistycznego w latach 1969–1974 i przez dwanaście lat, od 1975 do 1987 roku, był dyrektorem Instytutu Filologii Polskiej. Ponadto, w latach 1974–1990 aktywnie uczestniczył w pracach Komitetu Językoznawstwa PAN.

Michał Jaworski był uczniem wybitnych intelektualistów, takich jak Witold Doroszewski, Julian Krzyżanowski, Zenon Klemensiewicz oraz Jan Tokarski. Jego specjalizacja obejmowała gramatykę opisową współczesnej polszczyzny i dydaktykę języka polskiego. Jako autor podręczników oraz ćwiczeń z języka polskiego, wspierał edukację w szkołach podstawowych i zawodowych. W latach 1988–1996 pełnił również rolę prezesa Towarzystwa Kultury Języka.

Ważniejsze publikacje

Oto zestaw istotnych osiągnięć Michała Jaworskiego, które skupiają się na jego działalności jako językoznawcy. Wśród jego najważniejszych publikacji możemy znaleźć następujące tytuły:

• 1959: „Gramatyka opisowa języka polskiego z ćwiczeniami” (współautor),
• 1969: „Nauczanie gramatyki języka ojczystego w szkołach podstawowych – studium porównawcze”,
• 1974: „Podręczna gramatyka języka polskiego”,
• 1978: „Metodyka nauki o języku polskim”,
• 1988: „Terminy i pojęcia w programach i podręcznikach szkoły podstawowej”,
• 1990: „Terminy i pojęcia w programach i podręcznikach szkół ponadpodstawowych”.

Jaworski był również autorem 15 podręczników gramatyki, które skierowane były do uczniów na różnych etapach edukacji.

Odznaczenia

Michał Jaworski, jako wybitny językoznawca, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami, które podkreślają jego wkład w dziedzinę edukacji i kultury. Poniżej przedstawiamy listę jego wyróżnień:

• krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• złoty krzyż zasługi,
• srebrny krzyż zasługi,
• medal Komisji Edukacji Narodowej,
• warszawski krzyż powstańczy,
• medal za Warszawę 1939–1945,
• srebrny medal „zasłużonym na polu chwały”,
• krzyż Armii Krajowej.

---

Oceń: Michał Jaworski (językoznawca)

---