Maria Radwiłowicz, urodzona 16 marca 1926 roku w Warszawie, to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiego nauczania. Przez całe swoje życie związana była z Warszawą, gdzie również zmarła 22 kwietnia 2015 roku.
Była znaną nauczycielką akademicką, która specjalizowała się w dydaktyce nauczania początkowego, wnosząc wiele wartościowych koncepcji i metod do polskiego systemu edukacji.
Życiorys
Maria Radwiłowicz była osobą o wielkim dorobku naukowym i edukacyjnym. Urodziła się w rodzinie Zofii z Mecnerów oraz Zdzisława Sosnowskich. W Warszawie uczęszczała do szkoły powszechnej, a w 1946 roku zdała maturę w Liceum im. Marii Curie-Skłodowskiej. Następnie rozpoczęła studia na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1952 roku uzyskała dyplom magistra filozofii w zakresie psychologii ogólnej. Kolejnym ważnym krokiem w jej karierze było uzyskanie doktoratu na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1969 roku. Jej rozprawa, pod kierunkiem prof. Jana Zborowskiego, nosiła tytuł „Badania nad rozwojem nawyków pisania w procesie ich kształtowania u uczniów klas I-III”.
Od 1952 do 1970 roku pracowała w szkole podstawowej, koncentrując się na nauczaniu początkowym. W międzyczasie, od 1955 do 1970 roku, dzieliła swoje obowiązki na pół etatu w Instytucie Pedagogiki w Warszawie, gdzie zajmowała się Sekcją Nauczania Początkowego. W latach 1970–1972 pełniła rolę kierownika Zakładu Nauczania Początkowego w Wyższej Szkole Nauczycielskiej w Siedlcach, a do tej uczelni powróciła w 1981 roku, pozostając tam aż do 1996 roku. Od 1972 do 1987 roku była adiunktem w Zakładzie Nauczania Początkowego i Wychowania Przedszkolnego w Instytucie Kształcenia Nauczycieli. W tym okresie odpowiadała za doskonalenie nauczycieli w skali ogólnopolskiej, w tym za ich przeszkolenie do reformy edukacji, która miała miejsce w końcu lat 70. XX wieku. W 1987 roku przeszła na emeryturę z IKN.
Jej badania naukowe koncentrowały się na dwóch głównych obszarach: metodyce nauczania początkowego oraz systemie kształcenia nauczycieli. W zakresie edukacji wczesnoszkolnej prowadziła badania nad kształtowaniem postaw oraz metodycznymi aspektami nauczania języka polskiego i środowiska społeczno-przyrodniczego w klasach I-III. Maria Radwiłowicz była aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego i została odznaczona m.in. złotą odznaką Związku Nauczycielstwa Polskiego, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
W trakcie swojej kariery opracowała razem z mężem, Ryszardem Radwiłowiczem, nowatorską metodę strukturalno-zadaniową, która stała się fundamentem dla procesu dydaktycznego w klasach początkowych. Koncepcja ta była przez nią wielokrotnie weryfikowana podczas współpracy badawczo-dydaktycznej z uczestnikami seminariów dyplomowych oraz magisterskich, które prowadziła w latach 1970-1996.
Niestety, Maria Radwiłowicz zmarła 22 kwietnia 2015 roku. Uroczystość pogrzebowa miała miejsce 5 maja 2015 roku w domu pogrzebowym na Powązkach Wojskowych, po czym spoczęła w grobie rodzinnym.
Wybrane publikacje
Wśród wielu osiągnięć Marii Radwiłowicz wyróżniają się jej istotne publikacje, które mają znaczący wpływ na rozwój metod nauczania. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:
- Początkowa nauka pisania, Nasza Księgarnia, Warszawa 1972,
- Metodyka nauczania początkowego (wraz z Z. Morawską), WSiP, Warszawa 1986,
- Metoda zadaniowo-sytuacyjna w nauczaniu początkowym (wraz z mężem, R. Radwiłowiczem), WSiP, Warszawa 1991,
- Nauczyciel klas początkowych (wraz z mężem, R. Radwiłowiczem), WSiP, Warszawa 1981,
- Treść i metoda w nauczaniu początkowym (wraz z mężem, R. Radwiłowiczem), Wydawnictwo Wyższej Szkoły Menedżerskiej, Legnica, wyd. 1 – 2006, wyd. 2 – 2009.
Przypisy
- Maria Radwiłowiczowa. Mój życiorys naukowy. [w:] Nauczyciel i Szkoła 1-2 2002 [on-line]. bazhum.muzhp.pl. s. 311-315. [dostęp 09.03.2016 r.]
- Maria Radwiłowicz. [dostęp 09.03.2016 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jerzy Antoni Mikucki | Jerzy Besala | Seweryn Chajtman | Bernard Burgin | Krzysztof Ostrowski (politolog) | Lucjan Marczewski | Melania Kierczyńska | Jadwiga Grabda | Tadeusz Mrówczyński | Henryk Nusbaum | Stefan Hausbrandt | Jerzy Prószyński | Jerzy Eisler | Jacek Jan Nowicki | Adam Cygielstrejch | Paweł Śpiewak | Elżbieta Grabska-Wallis | Maria Antonina Czaplicka | Janusz Grzelak | Tomek BartoszyńskiOceń: Maria Radwiłowicz