Konstancja Zofia z Czartoryskich Poniatowska, urodzona 19 lutego 1695 roku w Warszawie, była niezwykle ważną postacią w polskiej arystokracji. Zmarła 27 października 1759 roku w Malczycach, pozostawiając po sobie znaczące dziedzictwo. Była ona starszą córkąKazimierza Czartoryskiego, wybitnego członka rodziny Czartoryskich, oraz Izabeli Elżbiety Morsztyn.
Jej rodzina, nosząca tytuł arystokratyczny, miała wpływ na losy Polski w XVIII wieku, a sama Konstancja była matką Stanisława Augusta Poniatowskiego, króla Polski. Rola, jaką odegrała w historii kraju, została doceniona zarówno przez współczesnych jej, jak i późniejsze pokolenia.
Życiorys
16 września 1720 roku w kościele św. Jana w Warszawie miało miejsce ważne wydarzenie, kiedy to Konstancja Czartoryska poślubiła Stanisława Poniatowskiego. Z tego związku narodziło się dziewięcioro dzieci, w tym:
- Kazimierz, podkomorzy koronny,
- Franciszek, kanonik oraz proboszcz katedry krakowskiej,
- Aleksander, adiutant księcia Karola Lotaryńskiego,
- Ludwika Maria, żona Jana Jakuba Zamoyskiego,
- Izabella, żona Jana Klemensa Branickiego, a po jego zgonie Andrzeja Mokronowskiego,
- Stanisław August, król Polski,
- Teodor Feliks, który zmarł w młodym wieku,
- Andrzej, feldmarszałek austriacki,
- Michał Jerzy, ostatni prymas Polski przed rozbiorami.
Konstancja Poniatowska była osobą o wyjątkowej inteligencji i ambicji, równocześnie cechującą się głęboką religijnością, która graniczyła z dewocją. Istnieje przypuszczenie, że właśnie przez nią jej drugi syn, Franciszek, został skierowany do stanu duchownego i wysłany do seminarium w młodym wieku.
W drugiej połowie 1733 roku Konstancja z dziećmi udała się do Gdańska, gdzie pozostała przez następne sześć lat, inwestując w wszechstronny rozwój swoich potomków. W 1739 roku wróciła do Warszawy, gdzie powstawał pałac Poniatowskich przy Krakowskim Przedmieściu, według projektu Jana Zygmunta Deybla.
Początkowo aktywna na scenie politycznej jako członkini stronnictwa Familia, z biegiem lat Konstancja wycofała się z życia politycznego, a także doświadczyła konfliktu z rodzeństwem. Ostatecznie spoczęła w kościele w Janowie (dzisiejszym Iwano-Frankowym), gdzie znajdował się jej nagrobek z marmurową tablicą epitafijną.
Przypisy
- Sadok Barącz, Pamiątki jazłowieckie, Lwów, 1862 r. [dostęp 01.03.2017 r.]
- M. J. Minakowski: Konstancja Zofia Czartoryska na stronie Genealogii potomków Sejmu Wielkiego. sejm-wielki.pl. [dostęp 13.06.2015 r.]
- Na szlakach dziedzictwa Jana III Sobieskiego. www.sobieski.lubaczow.com.pl. [dostęp 20.11.2013 r.]
- K. Zienkowska, Stanisław August Poniatowski, Wrocław 2004 r. ss. 9–10.
- K. Zienkowska, Stanisław August Poniatowski, Wrocław 2004 r. ss. 16–17, 25–26.
- K. Zienkowska, Stanisław August Poniatowski, Wrocław 2004 r. ss. 68–69.
Pozostali ludzie w kategorii "Szlachta i monarchia":
Michał Piotr Radziwiłł | Zofia z Czartoryskich Zamoyska | Michalina Radziwiłł | Leszek Gembarzewski | Czesław Lasocki | Konstanty Zamoyski | Stanisław Antoni Zamoyski | Zofia Branicka | Konstanty Władysław Sobieski | Izabela Elżbieta Czartoryska | Tadeusz Thullie | Maria Kunegunda Wettyn | Jan Tomasz Andrychowicz | Barbara Woroniecka | Aleksander August Zamoyski | Stefan Tyszkiewicz | Leszek Romocki | Kazimierz Czartoryski (1674–1741) | Anna Orzelska | Maria Ludwika KrasińskaOceń: Konstancja Czartoryska