Kazimierz Głazek

Nauka i edukacja

Kazimierz Bolesław Głazek, ur. 20 lutego 1939 roku w Warszawie, a zmarły 25 września 2005 roku w Tunezji, był uznawanym polskim matematykiem, a także zapalonym taternikiem, alpinistą oraz himalaistą. Jego życie i działalność wpisują się w bogate tradycje polskiego wspinania i nauki.

Był bratem znanego geologa Jerzego Głazka, a jego ojcem był zoolog Stanisław Głazek. Kazimierz Głazek pozostawił po sobie trwały ślad w obu dziedzinach, do których się angażował.

Po śmierci, jego doczesne szczątki zostały złożone w Marszowicach we Wrocławiu, co świadczy o jego związku z tym pięknym miastem.

Matematyk i nauczyciel

Kazimierz Głazek, znany matematyk oraz nauczyciel, ukończył studia z zakresu matematyki w latach 1957–1962 na Uniwersytecie Wrocławskim. Jego głównym obszarem zainteresowań była algebra uniwersalna, znana także jako algebra ogólna. W 1969 roku uzyskał stopień doktora nauk matematycznych pod kierunkiem Edwarda Marczewskiego, a habilitację zdobył w 1992 roku, przedstawiając swoją rozprawę w Instytucie Matematyki Politechniki Warszawskiej.

Od 1993 roku Głazek był integralną częścią zielonogórskiego środowiska naukowego, gdzie przyczynił się do dynamicznego rozwoju uczących się instytucji. W swojej karierze akademickiej piastował między innymi stanowisko profesora nadzwyczajnego w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Zielonej Górze, a od 1996 roku pełnił funkcję profesora na Politechnice Zielonogórskiej. W 2001 roku dołączył do grona akademickiego Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Specjalizując się w teorii pierścieni, Głazek napisał i opublikował monografię pt. A guide to the literature on semirings and their applications…, która została wydana przez wydawnictwo Kluwer w 2002 roku. Praca ta zyskała uznanie i została wyróżniona w środowisku naukowym. Dodatkowo, w 2000 roku zainicjował czasopismo o międzynarodowym zasięgu „Discussiones Mathematicae. General Algebra and Applications”.

Publikacje matematyczne

Kazimierz Głazek jest autorem lub współautorem ponad 60 prac naukowych oraz dydaktycznych. Do najważniejszych publikacji należą:

  • Kazimierz Głazek: Algebry działań algebraicznych a morfizmy systemów algebraicznych. Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, 1994, s. 148; ISBN 83-229-1153-X,
  • Ivan Chajda, Kazimierz Głazek: A basic course on general algebra, Technical University Press, Zielona Góra 2000, stron 151; ISBN 83-85911-81-2,
  • Kazimierz Głazek: A short guide to the literature on semirings and their applications in mathematics and computer science. Technical University Press, Zielona Góra, 2000. stron viii + 428,
  • Kazimierz Głazek: A guide to the literature on semirings and their applications in mathematics: with complete bibliography. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, Boston, London, 2002, stron 392; ISBN 1-4020-0717-5.

Alpinizm

Od 1957 roku Kazimierz Głazek zainicjował swoją przygodę ze wspinaczką, początkowo koncentrując się na Górach Sokolich, a później podejmując wyzwania w Tatrach. W latach 60. aktywnie wspinał się w różnych masywach Alp, gdzie zdobył nowe trudne drogi, w tym północno-wschodni filar Finsteraarhornu, w towarzystwie Krzysztofa Zdzitowieckiego. Uczestniczył w 1969 roku w wyprawie do węzła Matcza w Pamiro-Ałaju, gdzie grupa pięciu polskich alpinistów zdobyła dwanaście dziewiczych szczytów. Głazek stanowił część zespołu, który z sukcesem stanął na najwyższym szczycie całego pasma, Pik Skalistyj (5621 m). Pierwsze wejście miało miejsce 12 sierpnia 1969 roku i rekord został ustanowiony przez Krzysztofa Cieleckiego, Kazimierza Głazka, Bogdana Jankowskiego, Tadeusza Piotrowskiego oraz Bernarda Uchmańskiego.

W 1971 roku Głazek uczestniczył w ekspedycji w Hindukusz, gdzie zdobył szczyty Aspe Syah (6350 m) i Sakhe Kalan (5880 m) wspólnie z Kazimierzem Piotrowskim. Aspe Syah, znany również jako „Czarny Koń”, jest szczególnie ceniony za wymagający charakter wejścia, uznawanym za największe nagromadzenie trudności podczas wspinaczek Polaków w Hindukuszu Wysokim. Kontynuował on swoją wspinaczkową karierę zdobywając szczyty w Pamiru (1972 i 1974, nowa droga), Kaukazu (1973), Norwegii (1973 i 1974) oraz Szwecji (1978, nowe drogi).

W 1976 roku brał udział w krajowej wyprawie na K2, która miała na celu wytyczenie nowej drogi na wysokości około 8400 m. Głazek, wespół z Andrzejem Heinrichem, mimo osiągnięcia około 8100 m bez użycia tlenu, doświadczył poważnego ataku choroby wysokościowej, co na długi czas wyłączyło go z himalaizmu. Powrócił do Himalajów w latach 1985 i 1986, startując w wyprawach na Nanga Parbat i Himalchuli, a także w kanadyjskich Górach Skalistych (1981, nowa droga) oraz w Andach Peruwiańskich (1987).

Jednym z najbardziej znaczących, ale i tragicznych momentów w jego karierze było zdobycie w 1975 roku dziewiczego szczytu ośmiotysięcznego Broad Peak Middle. Wraz z Markiem Kęsickim, Bohdanem Nowaczykiem, Andrzejem Sikorskim oraz Januszem Kulisiem stanął na tym szczycie 28 lipca. Poza tym, w drodze powrotnej, załamanie pogody przyniosło dramatyczne konsekwencje, prowadząc do tragicznej śmierci Kęsickiego, Nowaczyka i Sikorskiego. Zdobycie Broad Peak Middle stanowiło pierwszy w historii triumf Polaków na ośmiotysięczniku, ustanawiając także krótki rekord wysokości w tej kategorii. Głazek i jego osiągnięcia uznawane są za najbardziej samodzielne wśród bocznych ośmiotysięczników, obok klasycznej „Korony Himalajów”, według Güntera Oskara Dyhrenfurtha.

Wrocławski krasnal, będący częścią grupy Alpinki, nosi imię Kazimierza Głazka, co podkreśla znaczenie jego wkładu w alpinizm. Poza długimi wyprawami himalaistycznymi, Głazek był także członkiem Sekcji Grotołazów Wrocław, gdzie uczestniczył w wyprawach jaskiniowych.

Publikacje taternickie

  • Kazimierz Głazek, Władysław Janowski: Skałki wzgórza Sokolik w Rudawach Janowickich: przewodnik wspinaczkowy. Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa 1994, ISBN 83-7005-355-6,
  • współpracował z Jerzym Kolankowskim przy jego opracowaniu Skalnych dróg Sudetów Zachodnich (1971).

Przypisy

  1. MateuszM. Lipiński, Był wielki wyczyn, nie było jednak radości... (Reportaż) [online], Radio Wrocław [dostęp 17.04.2024 r.]
  2. GrzegorzG. Głazek, Kazimierz Głazek (1939-2005) [online], wspinanie.pl [dostęp 21.06.2023 r.]
  3. JanuszJ. Fereński, W piwnicy i jeszcze głębiej, „Konfrontacje”, wydanie specjalne z okazji jubileuszu (1959–2003) Studenckiego Klubu Pałacyk we Wrocławiu, 31.05.2003 r., s. 5, ISSN 2658-0063 [dostęp 09.07.2020 r.]
  4. AnetaA. Marek, Pasmo Hindukusz jako cel eksploracji polskiej w latach 1960–1983, „Słupskie Prace Geograficzne”, 10, 2013, s. 95, ISSN 1641-8468 [dostęp 21.12.2020 r.]
  5. JanuszJ. Kurczab, Historia polskiego wspinania – Hindukusz cz. I [online], wspinanie.pl, 2009 [dostęp 21.12.2020 r.]
  6. KazimierzK. Głazek, Polskie konie pod Noszakiem, „Taternik”, XLVIII (4), 1972, s. 161–163, ISSN 0137-3155 [dostęp 25.12.2020 r.]
  7. StanisławS. Biel, JerzyJ. Wala, Krakowsko-wrocławska wyprawa w Hindukusz, „Taternik”, XLVIII (4), 1972, s. 147–154, ISSN 0137-3155 [dostęp 21.12.2020 r.]
  8. KazimierzK. Głazek, Pamiro-Ałaj, „Wszechświat” (7–8), Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika, 1971, s. 184–189, ISSN 0043-9592 [dostęp 28.10.2020 r.]
  9. Dr hab. Kazimierz Bolesław Głazek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 24.04.2021 r.]
  10. Głos Seniora, październik 2005, zob. Linki zewnętrzne [dostęp 10.06.2010 r.]
  11. Sylwetka w serwisie Wspinanie.pl, 03.10.2005 r. [dostęp 10.06.2010 r.]
  12. Wiadomości Matematyczne, tom 44, 2008, s. 141 [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-15)] [dostęp 10.06.2010 r.]
  13. Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 238, ISBN 83-7384-561-5.

Oceń: Kazimierz Głazek

★★★★★
Średnia ocena:4.64 Liczba ocen:16