Ewa Jabłońska-Deptuła to osoba o wyjątkowym dorobku naukowym i społecznym. Urodziła się 3 lutego 1931 roku w Warszawie, natomiast swoje życie zakończyła 8 listopada 2008 roku w Lublinie.
Była historikiem specjalizującym się w historii XIX i XX wieku, a także aktywną działaczką opozycji w trudnym okresie PRL. Jej prace oraz zaangażowanie przyczyniły się do zachowania pamięci o kluczowych wydarzeniach w historii Polski.
Życiorys
Ewa Jabłońska-Deptuła to postać o bogatym życiorysie, która znacząco wpłynęła na polską kulturę i historię. Ukończyła historię na Uniwersytecie Warszawskim w 1957 roku. W późniejszych latach, dokładniej w 1962 roku, uzyskała doktorat na Uniwersytecie Wrocławskim.
Od 1957 roku była związana z Wydziałem Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Przełomowym momentem w jej karierze akademickiej była habilitacja, którą uzyskała w 1978 roku, natomiast uznana została przez władze państwowe w 1981. W 1991 roku Jabłońska-Deptuła uzyskała tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1992 roku została profesorem zwyczajnym. Od tego samego roku pełni funkcję kierownika Katedry Historii Kultury Polskiej na KUL.
W latach 70-tych zaczęła również swoją działalność wykładowczą w Towarzystwie Kursów Naukowych. W niezwykle przełomowym dla Polski roku 1980 pośredniczyła w przekazaniu znaczącej sumy – tysiąca dolarów od belgijskiej Polonii, na fundusz wspierający Międzyzakładowy Komitet Założycielski „Solidarność” Regionu Środkowowschodniego.
W październiku 1980 roku współzakładała oraz przewodniczyła strukturze „Solidarności” na KUL. Po wprowadzeniu stanu wojennego, aktywnie uczestniczyła w strajku okupacyjnym w Fabryce Samochodów Ciężarowych w Lublinie, a także organizowała pomoc dla rodzin osób represjonowanych. W okresie od 11 maja do 22 lipca 1982 roku była internowana i osadzona w Gołdapi.
Jej działalność nie została niezauważona – w 1974 roku została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi, a w 2001 roku uhonorowana odznaką Zasłużonego Działacza Kultury. Po zakończeniu swojej działalności, Ewa Jabłońska-Deptuła została pochowana na cmentarzu przy Zakładzie dla Ociemniałych w Laskach.
Wybrane publikacje
Oto wybór publikacji, które są rezultatem pracy Ewy Jabłońskiej-Deptuły, obejmujący istotne tematy związane z historią, religią oraz patriotyzmem w Polsce.
- (współautor: Janina Gawrysiakowa), Materiały do zaangażowania patriotycznego zakonów męskich w Królestwie Polskim w latach 1861-1864, Lublin 1976,
- Przystosowanie i opór. Zakony męskie w Królestwie Kongresowym, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1983,
- Współczesne zagrożenia rodziny, Lublin 1984,
- Kościół, religia, patriotyzm. Polska 1764-1864, Warszawa: Wydawnictwo Nasze Dziedzictwo 1985,
- Trwanie i budowa. Honorat Koźmiński, Warszawa 1986,
- Niepokalanki w polskim trwaniu. (Dzieje Zgromadzenia do momentu śmierci Matki Marceliny Darowskiej), Niepokalanów: Wydawnictwo Ojców Franciszkanów 1993,
- Marcelina Darowska – niepokalanka (życiorys bł. Matki Marceliny), Lublin: Wydawnictwo El-Pres 1996,
- Matka Elżbieta Czacka i dzieła Lasek, Lublin 2002,
- Warto było (wspomnienia), Lublin 2006,
- Epilog Pniewa (wspomnienia), Lublin 2009,
- Siostra Ewa Noiszewska, niepokalanka 1885–1942, wyd. 2, przejrzane i poprawione, Szymanów: [Siostry Niepokalanego Poczęcia NMP]; Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek 2019.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Piotr Bołtuć | Witold Janowski (matematyk) | Małgorzata Kossut | Stanisław Tyski | Edward Stenz | Jerzy Jasiuk | Maria Magdalena Kurpik | Irena Szumiel | Józef Lityński | Eugenia Stołyhwo | Wawrzyniec Rymkiewicz | Barbara Kmiecikowa | Michał Kosiński | Stanisław Krajewski (filozof) | Adam Antoni Piątkowski | Kazimierz Głazek | January Kołodziejczyk | Chone Szmeruk | Bronisław Knaster | Stanisław SzoberOceń: Ewa Jabłońska-Deptuła