Jakub Zdzisław Lichański

---

Biografia

Jakub Zdzisław Lichański urodził się w rodzinie o literackich tradycjach. Jego ojcem był Stefan Lichański, znany krytyk literacki oraz tłumacz, natomiast matką Alina z Grefkowiczów, która pracowała jako bibliotekarka. Swoją edukację w zakresie ogólnym rozpoczął w XXII Liceum Ogólnokształcącym im. J. Marti w Warszawie. Po pewnym czasie, w 1963 roku, kontynuował naukę w XXXIX Liceum Ogólnokształcącym im. Ludowego Lotnictwa Polskiego. Ukończenie szkoły nastąpiło w 1964 roku, kiedy to uzyskał świadectwo dojrzałości.

Po zdobyciu średniego wykształcenia, przez rok studiował geofizykę na Uniwersytecie Warszawskim. Jednak jego pasja do literatury skłoniła go do zmiany kierunku studiów, co zaowocowało rozpoczęciem w 1965 roku studiów polonistycznych na tej samej uczelni. W 1970 roku uzyskał dyplom magistra filologii polskiej i podjął pracę w Bibliotece Narodowej, zajmując się Starymi Drukami.

Tematem jego pracy doktorskiej była Artyzm prozy Łukasza Górnickiego, którą obronił w 1974 roku na Uniwersytecie Warszawskim pod przewodnictwem prof. dr hab. Janusza Perca. W latach 1974–1975 pracował w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie. W 1975 roku wstąpił w szeregi Polskiego Towarzystwa Filologicznego, a w latach 1976–1980 pełnił funkcję adiunkta w Zakładzie Literatury Staropolskiej Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.

W trakcie swojej kariery badał historię oraz teorię retoryki w Polsce, mając na uwadze europejskie konteksty tej dziedziny. Po powrocie do Biblioteki Narodowej w 1983 roku, pełnił tam funkcję kierownika Działu Zbiorów Specjalnych do 1991 roku. W latach 1984–1988 jako stypendysta prowadził badania naukowe na Królewskim Uniwersytecie w Uppsali, koncentrując się na księgozbiorach, które zostały wywiezione z Polski po potopie szwedzkim w XVII wieku. W latach 1983–1985 był również wykładowcą na Uniwersytecie Łódzkim.

W 1988 roku dołączył do redakcji miesięcznika „Relacje”, który był adresowany do Polaków za granicą, a od 1989 roku jest członkiem International Society of the History of Rhetoric. Jego działalność edukacyjna wznowiła się w 1990, zaczynając od filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, a od 1991 roku kontynuował ją w Zakładzie Teorii Literatury i Poetyki w Instytucie Literatury Polskiej. Habilitację uzyskał w 1993 roku na podstawie rozprawy Retoryka. Historia i praktyka od średniowiecza do baroku.

W 1997 roku zyskał tytuł profesora na UW, a także stanął na czele Biblioteki Narodowej, gdzie pełnił rolę dyrektora do 1998 roku. Jego wykłady obejmowały historię literatury I Rzeczypospolitej na Wydziale Filologii Polskiej w Wyższej Szkole Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku oraz z zakresu retoryki prawa w Europejskiej Wyższej Szkole Prawa i Administracji w Warszawie do 2001 roku.

Jako współorganizator i pierwszy przewodniczący Polskiego Towarzystwa Retorycznego powołanego w 2000 roku, Lichański skutecznie rozwijał tę dziedzinę w Polsce. Został kierownikiem Pracowni Badań Historii i Teorii Retoryki w Instytucie Literatury na UW w 2001 roku. Od 2007 roku zajmuje stanowisko kierownika Zakładu Retoryki i Medialnych Technik Przekazu, kierując się nowoczesnymi metodami nauczania i badań.

Jego doświadczenie obejmuje również pracę w Wyższej Szkole Dziennikarskiej im. M. Wańkowicza. W 2004 roku wszedł w skład Komisji Żywego Słowa Rady Języka Polskiego przy Polskiej Akademii Nauk. Współuczestniczył w pracach nad wielotomowym słownikiem „Historisches Wörterbuch der Rhetorik”, który ukazuje się od 1992 roku. Lichański jest redaktorem naczelnym pisma „Forum Artis Rhetoricae”, a jego aktywność naukowa przejawia się również w licznych krajowych i międzynarodowych konferencjach. Interesuje się literaturą i kulturą popularną, kładąc szczególny nacisk na recepcję twórczości J.R.R. Tolkiena w Polsce. W 2003 roku otrzymał tytuł naukowy profesora, a w 2007 roku został profesorem zwyczajnym na Uniwersytecie Warszawskim.

Publikacje (w wyborze)

Poniżej przedstawiono wybrane publikacje Jakuba Zdzisława Lichańskiego, które obejmują różnorodne tematy i analizy.

• Andreas Gryphius i Mikołaj Sęp Szarzyński. Z problemów komparatystyki typologicznej. W: Literatura staropolska i jej związki europejskie. Wr. 1973 s. 241-261,
• Łukasz Górnicki. [Szkic]. Wr.; Kr.: Ossol. 1982, 46 s. PAN. Oddz. w Kr. Nauka dla Wszystkich, 352,
• Szlakami Jana Kochanowskiego. [Przewodnik]. Wwa: Wydawn. PTTK „Kraj” 1985, 69 s. Szlakiem Wielkich Ludzi, Wydarzeń, Zabytków Kultury,
• Wtajemniczenia i refleksje. Szkic monograficzny o Janie Parandowskim. Łódź: WŁ 1986, 141 s.,
• Aleksander Fredro „Śluby panieńskie”. Wwa: Jota 1990, 38 s. Przewodnik po lekturach,
• Średniowieczne rękopisy astrologiczne w zbiorach Biblioteki Narodowej. „Rocz. Bibl. Nar.” 1990 [wyd. 1993] t. 26 s. 5-24,
• Kancjonał Jerzego Waziańskiego. W: Z badań nad dawną książką. T. 1. Wwa 1991 s. 251-267,
• Polskie badania nad retoryką. Stan i potrzeby. Wwa: [Druk] Arwil 1992, 47 s. Praca wykonana w Zakładzie Teorii Literatury i Poetyki Wydziału Polonistyki UW. Przedr. zmien. pt. Stan i potrzeby polskich badań nad retoryką zob. poz. 9,
• Retoryka. Od średniowiecza do baroku. Teoria i praktyka. Wwa: Wydawn. Nauk. PWN 1992, 349 s.,
• Zarys historii retoryki. Od początku do upadku cesarstwa bizantyjskiego. [Autorzy:] H. Cichocka, …. [Współwyd. z:] R. Volkmann: Wprowadzenie do retoryki. Przeł. L. Bobiatyński. Tłum. przejrz. i przyp. opatrzyli: H. Cichocka i … Wwa: Wydawn. UW 1993 s. 1-106, 107-233 s. Wyd. 2 popraw. [ze rozszerz. tytułem pracy współwyd.:] R. Volkmann: Wprowadzenie do retoryki Greków i Rzymian, tamże 1995,
• Herman Broch. [Szkic monograficzny]. Wwa: Semper 1994, 96 s.,
• Reklama i retoryka. W: Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku. Wwa 1994 s. 299-316,
• Mesiada Wespazjana Kochowskiego. W: Literatura polskiego baroku – w kręgu idei. Lubl. 1995 s. 167-191, przekł. ros.: Messiada Vespasiana Kokhovskogo. „Slavjanovedenie”, Moskva 1995 nr 1 s. 29-39,
• Co to jest retoryka? [Materiały pomocnicze dla szkół]. Kr.: Wydawn. Oddz. PAN 1996, 65 s. PAN. Oddz. w Kr. Nauka dla wszystkich, 475,
• Łukasz Górnicki. Sarmacki Castiglione. [Monografia]. Wwa: DiG 1998, 158 s.,
• Retoryka. W: Literatura, teoria, metodologia. Wwa 1998 s. 292-330, wyd. nast. tamże: wyd. 2 rozszerz. 2002, wyd. 3 zmien. i uzup. 2006 [nowa wersja art.]; przekł. ukr.: Ritorika. W: Literatura, teoria, metodologija, [Przeł.] S. Jakovenko. Kiïv 2006 s. 470-517,
• „Dzikie pola” – polska wersja „Role Playing Games”. „Lit. i Kult. Popul.” 1999, wyd. 2000 z. 8 s. 21-31. Acta Univ. Wratisl., 2158,
• Retoryka. Od renesansu do współczesności – tradycja i innowacja. [Studium monograficzne]. Wwa: DiG 2000 [właśc. 2001], 276 s.,
• Jak opowiada się (opowiadanie) w komiksie, czyli jak opowiedzieć o przygodach Galla Asteriksa? W: Dialog, komparatystyka, literatura. Wwa 2002 s. 507-522,
• Bizancjum w literaturze polskiej. Bizantyńskie biblioteki. W: Encyklopedia kultury bizantyńskiej. Warszawa 2002 s. 78-81, 92-94,
• Opowiadania o… krawędzi epok i czasów Johna Ronalda Reuela Tolkiena, czyli metafizyka, powieść, fantazja. [Studium]. Wwa: DiG 2003, 200 s.,
• Retoryka w Polsce. Studia o historii, nauczaniu i teorii w czasach I Rzeczypospolitej. Wwa: DiG 2003, 142 s.,
• Lin Carter i jego badania nad J.R.R. Tolkienem. W: L. Carter: Tolkien – świat „Władcy Pierścieni”. Wwa 2003 s. 190-225 [posł.],
• Nauczania retoryki – problemy metodyczne. W: Nauczanie retoryki w teorii i praktyce. Wwa 2003 s. 11-29,
• O niezbędności retoryki. (Nauczanie retoryki w szkole – analiza podręczników). W: Uwieść słowem, czyli retoryka stosowana. Wwa 2003 s. 81-93,
• O sztuce kaznodziejskiej bpa Bronisława Dembowskiego. W: Retoryka na ambonie. Kr. 2003 s. 157-176,
• Polsko-niemieckie związki literackie w dobie baroku. Analiza stanu badań i wnioski. W: Barok polski wobec Europy – kierunki dialogu. Wwa 2003 s. 289-315,
• Znaczenie – Modalność – Wartość. Prolegomena do nowoczesnej teorii retoryki. W: Od teorii literatury do ontologii świata. Tor. 2003 s. 253-271,
• Adam i Młyny [dot. twórczości K. Truchanowskiego]; Kazimierz Truchanowski – człowiek, pisarz myśliciel. W: Przymierzanie masek. Płock 2004 s. 10-34; 70-87,
• Stanisław Lem – filozof i pisarz. Dyskusja z lemologami. W: Stanisław Lem – pisarz, myśliciel, człowiek. Kr. 2004 s. 76-89,
• Łukasz Górnicki – sarmacki Castiglione, czyli o problemach badań literatury i kultury I Rzeczypospolitej czasów renesansu. W: Łukasz Górnicki i jego włoskie inspiracje. Wwa 2005 s. 9-29,
• Relacje między kulturą wysoką a niską/popularną w literaturze. Glosy do dyskusji razem z sugestiami metodologicznymi. W: Relacje między kulturą wysoką i popularną w literaturze, języku i edukacji. Lubl. 2005 s. 29-39,
• Quintilian vs Perelman: jedna czy wiele teorii retoryki oraz problemy argumentacji. „Forum Artis Rhetoricae” 2005 nr 1/2 s. 36-48,
• Związki retoryki i filozofii w tradycji nauczania jezuitów w wiekach XVI-XVII. Na marginesie Assertiones Rhetoricae…, Poznań 1577. W: Philosophia vitam alere. Kr. 2005 s. 389-402,
• Drama of Father Joseph Wallner about Boleslaw the Bold: sin, penance, and forgiveness in Neo-Latin drama and poetry in the second half of the 17th century. W: Pietas Humanistica. Neo-Latin religious poetry in Poland in European context. Frankfurt am Main 2006 s. 249-260,
• Oprawy książek ze zbiorów Biblioteki Collegium Societatis Iesu w Braniewie. Wstęp do badań. „Rocz. Bibl. Nar.” 2006 t. 37/38 s. 219-240,
• Retoryka i ekonomia – pole sporów i zastosowań. Tezy do dyskusji. „Forum Artis Rhetoricae” 2006 nr 1 s. 61-76,
• Retoryka w instytucjach polskiego życia społecznego. Próba oceny stanu i perspektywy badań oraz kształcenia. W: Retoryka w Polsce. Teoria i praktyka w ostatnim półwieczu. Szczec. 2006 s. 141-167,
• Dzieje retoryki i myśli retorycznej: ocena stanu badań, określenie perspektyw badawczych i próba oceny miejsca polskiej refleksji nad retoryką w perspektywie komparatystycznej. W: Perspektywy polskiej retoryki. Pozn. 2007, s. 7-35,
• Problemy metodyczne nauczania retoryki, czyli retoryka jako przedmiot dydaktyki uniwersyteckiej. Glosy do dyskusji. W: Literatura staropolska w dydaktyce uniwersyteckiej. Łódź 2007 s. 103-124,
• The book collection of the Jesuit College in Braniewo. History and description. [Przeł. K. Diehl. W: J. Trypućko: The catalogue of book collection of the Jesuit College in Braniewo held in the University Library in Uppsala. Vol. 1. Wwa; Uppsala 2007 s. 41-68. Acta Bibliothecae R. Universitatis Upsaliensis vol. 41 [wstęp],
• Pulawy i Arkadia w „Ogrodach” Jacques’a Delille’a. Kilka nieznanych faktów tyczących Jacques’a Delille’a i jego kontaktów z ks. Izabelą Czartoryską oraz ks. Heleną Radziwiłłową. W: W stronę Francji… Z problemów literatury i kultury polskiego Oświecenia. Wwa 2007 [właśc. 2008] s. 286-295,
• Retoryka. Historia – teoria – praktyka. [Podręcznik].T. 1-2. Wwa: DiG 2007. T. 1. Historia i teoria retoryki, 237 s. T. 2. Retoryka praktyczna – ćwiczenia, 210 s.,
• The Object vs. the Subject in Literary Research and the Issues of Ethics. W: Charles Taylor’s Vision of Modernity. Reconstructions and Interpretations. Cambridge 2009 s. 205-219,
• Wojciech Dieduszycki, sen., i Stanisław Wyspiański – dwie wizje mitologicznej przeszłości Polski. W: Stanisław Wyspiański. W labiryncie świata, myśli i sztuki. Kraków 2009 s. 107-115,
• “Theology of Liberation” and Its Tradition in Poland: the Church, Politics, and Rhetoric in 1981–1989 [wersja rozszerzona]. W: New Chapters in the History of Rhetoric. Leiden, Boston 2009 s. 599-609 [International Studies in the History of Rhetoric, I],
• Krytyka retoryczna – wprowadzenie do metody, “Zagadnienia Rodzajów Literackich” 2011, R. 54, z. 2, s. 267-301,
• Czy przekład jest możliwy? Kilka uwag związanych z praktyką translatorską. W: Rola tłumacza i przekładu w epoce wielokulturowości i globalizacji, pod red. M. Ganczara i P. Wilczka, Katowice: „Śląsk” 2012, s. 119–140,
• Problemy tłumaczeń naukowych. Analiza wybranych przykładów. W: Tłumacz i przekład – wyzwania współczesności, pod red. M. Ganczara i P. Wilczka, Katowice: „Śląsk” 2013, s. 149–168,
• Retoryka i władza. Uwagi na marginesie książki sir Bertranda Russella „Władza. Nowa analiza społeczna”. W: Między przymusem a akceptacją. Meandry władzy w literaturze i kulturze popularnej, Wrocław: Prac. Lit. i Kult. Popularnej oraz Nowych Mediów 2014, s. 9-24,
• Retoryka – argumentacja. Prolegomena do logiki rozumowań o przesłankach niepewnych. W: Pragmatyka. Retoryka. Argumentacja. Obrazy języka i dyskursu w naukach humanistycznych, Kraków: Universitas 2014, s. 19-42,
• „Niobe” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. „Ty jesteś moja światłość świata…”. Kraków: Universitas, 2015, 232 s.,
• Hermanna Brocha analiza faszyzmu. W: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 41, no. 3/2018, s. [7]–26 (współautor: Maciej Ganczar),
• Filologia – Filozofia – Retoryka. Wprowadzenie do badań (nie tylko) literatury popularnej, Wwa, DiG, 2017, 288 s.,
• W poszukiwaniu najlepszych form komunikacji, czyli dlaczego wciąż jest nam potrzebna retoryka?, Kraków, Coll. Columbinum, 2017, 253 s.,
• Niepopularnie o popularnej. O narzędziach badań literatury, Wwa, Wyd. Drugie, 2018, 432 s.

Przekłady

Oto zestawienie przekładów autorstwa Jakuba Zdzisława Lichańskiego, które ukazują jego wkład w literaturę oraz retorykę. Przykłady te obejmują różnorodne dzieła, zarówno tłumaczone, jak i redagowane przez niego.

• D. Day: Bestiariusz Tolkienowski. Przeł.: R. Giedrojć, J. Kokot, J.Z. Lichański, Pozn.: Zysk i S-ka [1996], 223 s., LXIV s. tabl. Wyd. nast. tamże 2001,
• J.R.R. Tolkien: Mythopoeia. W: tenże, Drzewo i liść oraz Mythopoeia. Wstęp: Ch. Tolkien. Przeł.: J. Kokot, J.Z. Lichański, K. Sokołowski. Wyd. 2. Pozn.: Zysk i S-ka 2000, s. 101-109,
• W.C. Booth: Moje życie z retoryką: od niechęci do obsesji. W: W. Joost, W. Olmsted. Wyd. Retoryka i krytyka retoryczna. Kompendium retoryczne. Tłum zbiorowe. Red. nauk. wyd. polskiego J.Z. Lichański, Wwa: ŁośGraf. 2012, s. 524-534,
• J.R. Walker, Ponowne odkrycie retoryki: klasyczny kanon w dobie komputerów, “Forum Artis Rhetoricae” 2004, 1(1), 84-93 [za zgodą Autorki],
• S.K. Foss, Krytyka retoryczna jako zadawanie pytań, “Forum Artis Rhetoricae” 2016, 47 (4), 70-79 [za zgodą Autorki],
• Q. Cornificius, Rhetorica ad Herennium, „Forum Artis Rhetoricae” 2019, 57 (2), 172 s.,
• E. Bernays, Propaganda. W: Retoryka I manipulacja. Propaganda, t. 2, red. J.Z. Lichański, DiG, Warszawa 2020, s. 27-76 (Propaganda i manipulacja: komentarz retoryczny oraz próba spojrzenia syntetyzującego – Edward Bernays, Propaganda: omówienie wraz z komentarzem [wraz z obszernymi fragmentami pracy Bernaysa]).

Prace redakcyjne

Jakub Zdzisław Lichański angażował się w wiele projektów redakcyjnych, których celem było promowanie literatury i kultury polskiej. Jego prace często obejmowały zarówno opracowania intrygujących tematów, jak i redakcję różnorodnych dzieł.Oto niektóre z jego znaczących publikacji:

• A. Karwowska-Bajdor: Stanisław Wyspiański – poeta malarz. Wystawa w roku poprzedzającym 70-lecie śmierci artysty. Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie, marzec-czerwiec 1976. [Katalog]. Oprac. katalogu: A. Bajdor, W. Chmurzyński, J.Z. Lichański, Wwa: Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza 1976, 22, [1] s., [24] k. tabl.,
• M. Sęp-Szarzyński: Poezje wybrane. Wyboru dokonał i oprac. J.Z. Lichański, Wwa: LSW 1976, 151. Bibl. Poetów.,
• O zwyczaju bitwy morskiej. Wybór, oprac. i wstęp J.Z. Lichański, Gdańsk: WM 1983 [właśc. 1984], 235 s.,
• Apophtegmata. [Aforyzmy]. Wyboru dokonał, wstępem i przyp. opatrzył J.Z. Lichański, Wwa: LSW 1985, 78 s.,
• M.K. Sarbiewski: Poezje wybrane. Wybór i wstęp [oraz nota biogr.] J.Z. Lichański, Wwa: LSW 1986, 109 s. Bibl. Poetów Exlibris.,
• Prace badawcze i bibliograficzne nad zbiorami rzadkich i cennych książek i dokumentów = Issledovatel’skie i bibliografičeskie trudy po izučeniju kollekcij redkich i osobo cennych knig i dokumentov. Materiały z seminarium polsko-radzieckiego. Warszawa, 8-10 października 1985. Red. nauk.: H. Bułhak, J.Z. Lichański, Wwa: Bibl. Nar. 1991, 215, [5] s. Ser. Pr. Działu Zbiorów Spec. Bibl. Nar. = Trudy Otdela Specfondov Nacional’noj Biblioteki, t. 2.,
• R. Volkmann: Wprowadzenie do retoryki. Przeł. L. Bobiatyński. Tłum. przejrz. i przyp. opatrzyli: H. Cichocka i J.Z. Lichański [Współwyd. z:] H. Cichocka, J.Z. Lichański: Zarys historii retoryki. Wwa: Wydawn. UW 1993, s. 107-233. Wyd. 2 popraw. tamże 1995. Zob. Twórczość poz. 10.,
• Ecriture = Pisanie. Materiały z konferencji polsko-francuskiej. Warszawa, październik 1992. Red.: Z. Mitosek, J.Z. Lichański, Wwa: DiG 1995, 159 s.,
• Nauka z poezji Macieja Kazimierza Sarbiewskiego. Praca zbiorowa pod red. J. Bolewskiego, J.Z. Lichańskiego i P. Urbańskiego. Wwa: Bobolanum 1995, 256 s.,
• O retoryce. Wybrane zagadnienia z teorii literatury. [Materiały dydaktyczne]. Wyboru dokonał [i oprac.] J.Z. Lichański, Wwa: Wydawn. UW 1995, 233 s. Z prac Inst. Filologii Pol. UW. Materiały do ćwiczeń.,
• M.K. Sarbiewski: Wybór wierszy. Wybór, wstępy i oprac.: J.Z. Lichański, P. Urbański. Kr.: WAM 1995, 97 s.,
• J.R.R. Tolkien – recepcja polska. Studia i eseje. Red. nauk. J.Z. Lichański, Wwa: Wydawn. UW 1996, 237 s.,
• Pułtuskie Kolegium Jezuickie. Ludzie i idee. Red. nauk. J.Z. Lichański, Wwa; Pułtusk: Wyższa Szkoła Hum. w Pułtusku [1996], 184 s.,
• Między oświeceniem i romantyzmem. Kultura polska około 1800 roku. IV polsko-niemiecka konferencja polonistyczna. Red. nauk.: J.Z. Lichański, przy współudz. B. Schultze, H. Rothego. Wwa: DiG 1997, 468 s.,
• Retoryka i badania literackie. Rekonesans. Red. nauk. J.Z. Lichański, Wwa: Wydaw. UW 1997, 254 s.,
• Nauczanie retoryki w teorii i praktyce. Pod red. J.Z. Lichańskiego i E. Lewandowskiej Tarasiuk. Wwa: Akad. Pedagogiki Spec. 2003, 224 s.,
• Uwieść słowem, czyli retoryka stosowana. Red. nauk. [i wstęp] J.Z. Lichański, Pol. Tow. Retoryczne; UW. Inst. Filologii Pol. Pracownia Badań Historii i Teorii Retoryki. Wwa: DiG 2003, 300 s.,
• Maciej Kazimierz Sarbiewski i jego epoka. Próba syntezy. Pod red. [i ze wstępem] J.Z. Lichańskiego, Pułtusk: Akad. Hum. im. A. Gieysztora 2006, 270 s. Ser. z Ostem. Wyższa Szkoła Hum. im. A. Gieysztora. Wydz. Filologii Pol.,
• A. Jakuboze, M.E. Pobieżyńska, M. Zaczek: Baśń, oralność, zagadka. Studia. Red. nauk. J.Z. Lichański, Wwa: DiG 2007, 378 s. Studia i Materiały. Pracownia Badań Historii i Teorii Retoryki. Wydz. Polonistyki UW, t. 1.,
• M. Grabowski: Spisek Michała Chrościńskiego „Opisanie Ciekawe Gór Tatrów” jako pierwszy przewodnik tatrzański. Red. nauk. J.Z. Lichański, Wwa: DiG 2012, 140 s. Studia i Materiały. Pracownia Badań Historii i Teorii Retoryki. Wydz. Polonistyki UW, t. 2.,
• W. Joost, W. Olmsted. Wyd. Retoryka i krytyka retoryczna. Kompendium retoryczne. Tłum zbiorowe. Red. nauk. wyd. polskiego J.Z. Lichański, Wwa: ŁośGraf. 2012, 556 s.,
• K. Dobrowolska: Budowniczy złotych mostów. Leśmian i retoryczna krytyka metafor. Red. nauk. J.Z. Lichański, Wwa: DiG 2014, 264 s. Studia i Materiały. Pracownia Badań Historii i Teorii Retoryki. Wydz. Polonistyki UW, t. 3.

Wszystkie wymienione publikacje pokazują szeroką działalność redakcyjną Jakuba Zdzisława Lichańskiego, który przyczynił się do wzbogacenia polskiej literatury i kultury.

---

Oceń: Jakub Zdzisław Lichański

---